15 Mart 2023’te Şanlıurfa’da Meydana Gelen Sel ve Taşkının Oluşumunda Etkili Olan Coğrafi Faktörlerin Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 2, 450 – 464, 18.07.2024

https://doi.org/10.21324/dacd.1458127

Öz

Floods and flash floods are among the natural disasters that frequently occur in the world and have high destructive power. This study was prepared to evaluate the geographical factors that are effective in the formation of the flood and flash floods that occurred in Şanlıurfa on 15 March 2023 and 16 people lost their lives. In the study prepared for this purpose, the boundary of the research area was determined by hydrology analysis using ArcGIS for Desktop 10.5 software. With this analysis, lithology, slope and precipitation maps of the determined river basins (Karakoyun, Cavsak and Karaköprü-Sırrın Creeks) were produced. Within the scope of geographical evaluation, physical (lithological, geomorphological, climatological) and human factors have been considered one by one and examined under separate headings. Within the scope of physical factors, lithological, geomorphological and climatological characteristics of the area were examined. Within the scope of human factors, the effects of the stream beds in the basin on flood and flash flood generation were evaluated by photographing the field studies. According to the results, there is a topography where the elevation and slope decrease from north to south in the study area. It was determined that the saturation of the soil in the field with water in winter and the wrong interventions made to the stream bed caused a large part of the water to overflow from the stream beds with the torrential rainfall (119 mm in one day in total) on 15 March 2023, and the flood event along the slope in the field turned into a disaster and caused loss of life and property.

Anahtar Kelimeler

Natural Disaster, Flood and Flash Flood, March 15, 2023, Şanlıurfa

Kaynakça

  • Ardel, A. (1961). Umumi Coğrafya Dersleri (Cilt:1 Klimatoloji). Baha Matbaası.
  • ASF. (2023). ASF Data Search. Alaska Satellite Facility (ASF) Distributed Active Archive Center. 24 Kasım 2023’de https://search.asf.alaska.edu/#/?dataset=ALOS adresinden alındı.
  • Avci, V., & Ünsal, Ö. (2023). A morphometric approach to Bozkurt (Kastamonu-Türkiye) flood. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 9(2), 216–239. https://doi.org/10.21324/dacd.1210797
  • Aytaç, A, S. Yetmen, H., Şahinalp, M. S., Benek, S., Elmastaş, N., Özcanlı, M., & Şahap, A. (2016). Harran Üniversitesi Osmanbey Kampüsü’nün (Şanlıurfa) fiziki coğrafyası. Journal of Akademic Social Science, 4(36), 473-506.
  • Bahadır, M. (2014). Samsun’da 4 Temmuz ve 6 Ağustos 2012 taşkınlarının klimatik analizi. Coğrafya Dergisi, 29, 28-50.
  • Bildirici, M. (2009). Tarihi sulama, su depolama, taşkın koruma tesisleri. DSİ Genel Müdürlüğü.
  • Canpolat, E., Dinc, Y., Usun, C. F., & Gecen, R. (2020). 25.09.2014 tarihinde Erzin Ilıcalarda (Hatay) meydana gelen sel ve taşkının oluşumunda coğrafi faktörlerin değerlendirilmesi. Coğrafya Dergisi, 41, 129–146. https://doi.org/10.26650/JGEOG2020-0048
  • Campana, N. A., & Tucci, C. E. M. (2001). Predicting floods from urban development scenarios: case study of the Diluvio Basin, Porto Alerge, Brazil. Urban Water, 3(1-2), 113-124. https://doi.org/10.1016/S1462-0758(01)00004-8
  • Ceylan, A., & Kömüşçü, A. Ü. (2008). Meteorolojik karakterli doğal afetlerin uzun yıllar ve mevsimsel dağılımları. İklim Değişikliği ve Çevre, 1(1), 1-10.
  • Centre for Research on the Epidemiology of Disasters. (2020). Human cost of disasters; An overview of the last 20 years (2000–2019). 24 Kasım 2023’de https://www.undrr.org/publication/human-cost-disasters-overview-last-20-years-2000-2019 adresinden alındı.
  • Duman, N., & İrcan, M. R. (2021). Şanlıurfa ilinin yağış-sıcaklık eğilimleri. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 54, 515–536. https://doi.org/10.53568/yyusbed.1052821
  • Duman, N., & İrcan, M. R. (2022a). Coğrafi Bilgi Sistemleri Tabanlı Çankırı Merkez İlçesinin Taşkın Duyarlılık Analizi. Jeomorfolojik Araştırmalar Dergisi, 9, 50–66. https://doi.org/10.46453/jader.1165963
  • Duman, N., & İrcan. M. R. (2022b, 17–18 Kasım). Arazi Kullanımındaki Zamansal Değişikliklerin (1990–2018) Coğrafi Bilgi Sistemleri Tabanında İncelenmesi: Şanlıurfa Merkez Örneği [Bildiri Sunumu]. VIII. UZAL-CBS 2022 Sempozyumu, Ankara.
  • Erol, O. (1993). Ayrıntılı jeomorfoloji haritaları çizim yöntemi. İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Bülteni, 10, 19–38.
  • Habertürk. (2023). Şanlıurfa'yı sel bastı! Felakette can kaybı 9'a yükseldi. 22 Aralık 2023’de https://www.haberturk.com/sanliurfa-yi-sel-basti-acil-servis-sular-altinda-okullar-tatil-3573680 adresinden alındı.
  • Işık, F., & Zeybek, H. İ. (2023, 27-29 Ekim). Oluşumu ve Sonuçlarıyla 15 Mart 2023 Şanlıurfa Seli [Bildiri Sunumu]. Beyşehir Selçuklu I. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Kongresi, Konya, Türkiye.
  • İrcan, M. R. (2020). Şanlıurfa’nın iklim özellikleri ve kuraklık analizi [Yüksek lisans tezi, Çankırı Karatekin Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
  • İrcan, M. R., & Duman, N. (2021a). Standartlaştırılmış Yağış İndisi (SYİ) yöntemi ile Şanlıurfa ili kuraklık analizi. Coğrafya Dergisi, 42, 1-43. https://doi.org/10.26650/JGEOG2020-0070
  • İrcan, M. R., & Duman, N. (2021b). Thornthwaite İklim Sınıflandırmasına göre Şanlıurfa iklimi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 61(1), 68–93.
  • İrcan, M. R., & Duman, N. (2022). Şanlıurfa İlinde Yaşanan Hidroklimatolojik Kuraklıkların Zamansal ve Mekansal Dağılışının Coğrafi Bilgi Sistemleri Tabanında Değerlendirilmesi. In F. Alaeddinoğlu, P. Bostan, O. Şatır, S. Kemeç, Ş. Alp, A. Durmuş, H. Çelik Kazıcı, A. Feray Meydan & S. Özer (Eds.), İklim Çalışmaları 2022 (pp. 29-47). Paradigma Akademi.
  • İrcan, M. R., & Duman, N. (2023). Coğrafi Bilgi Sistemleri Tabanlı Erozyon Duyarlılık Analizi: Karaköprü Örneği. In G. Salı & A. Ceylan-Çatalcalı (Eds.), Sosyal & Beşerî Bilimlerde Güncel Araştırmalar – I (pp. 53-76). Gece Kitaplığı.
  • İzbırak, R. (1969). Sular Coğrafyası. Doğuş Matbaacılık ve Tic. Ltd. Şti.
  • Kadıoğlu, M. (2012). Türkiye’de İklim Değişikliği Risk Yönetimi. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı.
  • Kadıoğlu, M. (2018). Afet Affetmez. Tekin Yayınevi.
  • Kadıoğlu, M. (2019). Kent Selleri Yönetim ve Kontrol Rehberi. Marmara Belediyeler Birliği Kültür Yayınları.
  • Kopar, İ., Polat, S., Hadimli, H., & Özdemir, M. (2005). 4-6 Mart 2004 Pulur Çayı (Ilıca-Erzurum) Sel-Taşkın Afeti. Doğu Coğrafya Dergisi, 10(13), 187–218.
  • Meteoroloji Genel Müdürlüğü. (2016). Thornthwaite İklim Sınıflandırmasına Göre Türkiye İklimi. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Araştırma Dairesi Başkanlığı, Klimatoloji Şube Müdürlüğü.
  • Meteoroloji Genel Müdürlüğü. (2022). Türkiye Meteorolojik Afetler Değerlendirmesi (2010-2021). T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü.
  • Meteoroloji Genel Müdürlüğü. (2023a). 2022 Yılı İklim Değerlendirmesi. T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü.
  • Meteoroloji Genel Müdürlüğü. (2023b). Son Radar Görüntüleri. 15 Mart 2023’de https://www.mgm.gov.tr/sondurum/radar.aspx adresinden alındı.
  • Ocak, F., Bahadır, M., Uzun, A., & Şahin, K. (2021). Atakum ilçesi kıyı kuşağının taşkın ve duyarlılık analizi, Samsun/Türkiye. In M.F. Döker & E. Akköprü (Eds.), Coğrafya Araştırmalarında Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulamaları II (pp. 273- 292). Pegem Akademi.
  • Özdemir, H. (2007). Havran çayı havzasının (Balıkesir) CBS ve uzaktan algılama yöntemleriyle taşkın ve heyelan risk analizi [Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
  • Özdemir, H. & Bayrakdar, C. (2007). 16 Kasım 2007 Tuzla Deresi Taşkının Nedenleri üzerine bir araştırma (Silivri-İstanbul). Türk Coğrafya Dergisi, 49, 123-140.
  • Özdemir, H. (2011). Havza morfometrisi ve taşkınlar, fiziki coğrafya araştırmaları: Sistematik ve bölgesel. In D. Ekinci (Ed.), Havza morfometrisi ve taşkınlar içinde (pp. 507–526). Türk Coğrafya Kurumu Yayınları.
  • Patton, P. C. (1988). Drainage basin morphometry and floods. In V. Baker, C. Kochel & P. Patton (Eds.), Floods Geomorphology (pp. 51–64). Wiley-Interscience.
  • Sunkar, M., & Tonbul, S. (2010). İluh Deresi Havzası’na (Batman) yönelik sel ve taşkın riski analizleri. Nature Sciences, 5(4), 255-273.
  • Şahin, K. (2002). Çarşamba ovası ve yakın çevresinde sel afeti (27 Mayıs 2000). Türk Coğrafya Dergisi, 39, 79-95. Sarıgül, O. & Turoğlu, H. (2020). Kahramanmaraş şehri sel ve taşkınlarının coğrafi analizi ve öngörüler. Coğrafya Dergisi, 40, 1-20. https://doi.org/10.26650/JGEOG20 20-0018
  • Şahinalp, M. S. (2007). Neden ve sonuçlarıyla Şanlıurfa İlinde yaşanan sel felaketleri (28-29 Ekim, 01 Kasım 2006). Türk Coğrafya Dergı̇sı̇, 49, 89-122.
  • Şahin, C., & Sipahioğlu, Ş. (2013). Doğal Afetler ve Türkiye. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
  • Şanlıurfa İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü. (2021). İRAP İl Afet Risk Azaltma Planı. T.C. Şanlıurfa Valiliği, İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü. https://sanliurfa.afad.gov.tr/kurumlar/sanliurfa.afad/kutuphane/SANLIURFA_IRAPpdf.pdf
  • Sepetçioğlu, M. Y. (2013). Şanlıurfa ili taşkın sorunları ve çözüm önerileri. Engineering Sciences, 8(1), 21–38. Türkiye Bilimler Akademisi. (2023). Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğü. 24 Kasım 2023 tarihinde http://terim.tuba.gov.tr/ adresinden alındı.
  • Turoğlu, H., & Özdemir, H. (2005). Bartın’da sel ve taşkınlar sebepler etkiler önleme ve zarar azaltma önerileri. Çantay Kitabevi.
  • Turoğlu, H. (2010, 4-5 Ekim). Şehirsel gelişmenin İstanbul selleri üzerindeki etkisi [Bildiri sunumu]. İstanbul’un Afetlerden Zarar Görebilirliği Sempozyumu, İstanbul, Türkiye.
  • Turoğlu, H. (2019). Şehir seli ve taşkını araştırmalarında sayısal yüzey modellemesi (SYM) ve insansız hava aracı (İHA) verisi kullanımı. In E. Akköprü & M. F. Döker (Eds.), Coğrafya Araştırmalarında Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulamaları (pp. 1-28). Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Türkeş, M. & Acar-Deniz, Z. (2010). Klimatolojik/meteorolojik ve hidrolojik afetler ve sigortacılık sektörü. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7, 996-1020.
  • Utlu, M., & Özdemir, H. (2018). Havza morfometrik özelliklerinin taşkın üretmedeki rolü Biga Çayı havzası örneği. Coğrafya Dergisi, 36, 49-62.
  • World Meteorological Organization. (2021). State of the Global Climate 2021 (WMO-No. 1290). https://library.wmo.int/viewer/56300 medianame=1290_Statement_2021_en_#page=3&viewer=picture&o=bookmark&n=0&q=
  • Zeybek, H. (2009). 2-3 Mart 2005 Turhal sel afeti ve sonuçları. Doğu Coğrafya Dergisi, 14(21), 233-248.

15 Mart 2023'te Şanlıurfa’da Meydana Gelen Sel ve Taşkının Oluşumunda Etkili Olan Coğrafi Faktörlerin Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 2, 450 – 464, 18.07.2024

https://doi.org/10.21324/dacd.1458127

Öz

Sel ve taşkınlar dünya üzerinde sıklıkla meydana gelen ve tahrip gücü yüksek doğal afetler arasında yer almaktadır. Bu çalışma, 15 Mart 2023’te Şanlıurfa’da meydana gelen ve 16 kişinin hayatını kaybettiği sel ve taşkının oluşumunda etkili olan coğrafi faktörlerin değerlendirilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Bu amaçla hazırlanan çalışmada ArcGIS for Desktop 10.5 yazılımı kullanılarak araştırma sahasının sınırı hidroloji analizi ile belirlenmiştir. Bu analiz ile belirlenen akarsu havzalarının (Karakoyun, Cavsak ve Karaköprü-Sırrın Dereleri) litoloji, eğim ve yağış haritaları üretilmiştir. Coğrafi değerlendirme kapsamında fiziki (litolojik, jeomorfolojik, klimatolojik) ve beşerî faktörler tek tek ele alınıp ayrı başlıklar altında incelenmiştir. Fiziki faktörler kapsamında sahanın litolojik, jeomorfolojik ve klimatik özellikleri incelenmiştir. Beşerî faktörler kapsamında ise havzadaki dere yataklarının sel ve taşkın üretmedeki etkileri yapılan arazi çalışmaları ile fotoğraflanarak değerlendirilmiştir. Sonuçlara göre araştırma sahasında kuzeyden güneye doğru yükseltinin ve eğimin azaldığı bir topoğrafya görülmektedir. Sahadaki toprağın kışın suya doyması ve dere yatağına yapılan yanlış müdahaleler 15 Mart 2023 tarihinde gelişen sağanak yağışla (Toplamda bir günde 119 mm) beraber suyun büyük bir bölümünün yüzeysel akışa geçerek dere yataklarından taşmasına ve sahadaki eğim boyunca sel olayının afete dönüşerek can ve mal kayıplarının yaşanmasına neden olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Doğal Afet, Sel ve Taşkın, 15 Mart 2023, Şanlıurfa

Kaynakça

  • Ardel, A. (1961). Umumi Coğrafya Dersleri (Cilt:1 Klimatoloji). Baha Matbaası.
  • ASF. (2023). ASF Data Search. Alaska Satellite Facility (ASF) Distributed Active Archive Center. 24 Kasım 2023’de https://search.asf.alaska.edu/#/?dataset=ALOS adresinden alındı.
  • Avci, V., & Ünsal, Ö. (2023). A morphometric approach to Bozkurt (Kastamonu-Türkiye) flood. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 9(2), 216–239. https://doi.org/10.21324/dacd.1210797
  • Aytaç, A, S. Yetmen, H., Şahinalp, M. S., Benek, S., Elmastaş, N., Özcanlı, M., & Şahap, A. (2016). Harran Üniversitesi Osmanbey Kampüsü’nün (Şanlıurfa) fiziki coğrafyası. Journal of Akademic Social Science, 4(36), 473-506.
  • Bahadır, M. (2014). Samsun’da 4 Temmuz ve 6 Ağustos 2012 taşkınlarının klimatik analizi. Coğrafya Dergisi, 29, 28-50.
  • Bildirici, M. (2009). Tarihi sulama, su depolama, taşkın koruma tesisleri. DSİ Genel Müdürlüğü.
  • Canpolat, E., Dinc, Y., Usun, C. F., & Gecen, R. (2020). 25.09.2014 tarihinde Erzin Ilıcalarda (Hatay) meydana gelen sel ve taşkının oluşumunda coğrafi faktörlerin değerlendirilmesi. Coğrafya Dergisi, 41, 129–146. https://doi.org/10.26650/JGEOG2020-0048
  • Campana, N. A., & Tucci, C. E. M. (2001). Predicting floods from urban development scenarios: case study of the Diluvio Basin, Porto Alerge, Brazil. Urban Water, 3(1-2), 113-124. https://doi.org/10.1016/S1462-0758(01)00004-8
  • Ceylan, A., & Kömüşçü, A. Ü. (2008). Meteorolojik karakterli doğal afetlerin uzun yıllar ve mevsimsel dağılımları. İklim Değişikliği ve Çevre, 1(1), 1-10.
  • Centre for Research on the Epidemiology of Disasters. (2020). Human cost of disasters; An overview of the last 20 years (2000–2019). 24 Kasım 2023’de https://www.undrr.org/publication/human-cost-disasters-overview-last-20-years-2000-2019 adresinden alındı.
  • Duman, N., & İrcan, M. R. (2021). Şanlıurfa ilinin yağış-sıcaklık eğilimleri. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 54, 515–536. https://doi.org/10.53568/yyusbed.1052821
  • Duman, N., & İrcan, M. R. (2022a). Coğrafi Bilgi Sistemleri Tabanlı Çankırı Merkez İlçesinin Taşkın Duyarlılık Analizi. Jeomorfolojik Araştırmalar Dergisi, 9, 50–66. https://doi.org/10.46453/jader.1165963
  • Duman, N., & İrcan. M. R. (2022b, 17–18 Kasım). Arazi Kullanımındaki Zamansal Değişikliklerin (1990–2018) Coğrafi Bilgi Sistemleri Tabanında İncelenmesi: Şanlıurfa Merkez Örneği [Bildiri Sunumu]. VIII. UZAL-CBS 2022 Sempozyumu, Ankara.
  • Erol, O. (1993). Ayrıntılı jeomorfoloji haritaları çizim yöntemi. İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Bülteni, 10, 19–38.
  • Habertürk. (2023). Şanlıurfa'yı sel bastı! Felakette can kaybı 9'a yükseldi. 22 Aralık 2023’de https://www.haberturk.com/sanliurfa-yi-sel-basti-acil-servis-sular-altinda-okullar-tatil-3573680 adresinden alındı.
  • Işık, F., & Zeybek, H. İ. (2023, 27-29 Ekim). Oluşumu ve Sonuçlarıyla 15 Mart 2023 Şanlıurfa Seli [Bildiri Sunumu]. Beyşehir Selçuklu I. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Kongresi, Konya, Türkiye.
  • İrcan, M. R. (2020). Şanlıurfa’nın iklim özellikleri ve kuraklık analizi [Yüksek lisans tezi, Çankırı Karatekin Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
  • İrcan, M. R., & Duman, N. (2021a). Standartlaştırılmış Yağış İndisi (SYİ) yöntemi ile Şanlıurfa ili kuraklık analizi. Coğrafya Dergisi, 42, 1-43. https://doi.org/10.26650/JGEOG2020-0070
  • İrcan, M. R., & Duman, N. (2021b). Thornthwaite İklim Sınıflandırmasına göre Şanlıurfa iklimi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 61(1), 68–93.
  • İrcan, M. R., & Duman, N. (2022). Şanlıurfa İlinde Yaşanan Hidroklimatolojik Kuraklıkların Zamansal ve Mekansal Dağılışının Coğrafi Bilgi Sistemleri Tabanında Değerlendirilmesi. In F. Alaeddinoğlu, P. Bostan, O. Şatır, S. Kemeç, Ş. Alp, A. Durmuş, H. Çelik Kazıcı, A. Feray Meydan & S. Özer (Eds.), İklim Çalışmaları 2022 (pp. 29-47). Paradigma Akademi.
  • İrcan, M. R., & Duman, N. (2023). Coğrafi Bilgi Sistemleri Tabanlı Erozyon Duyarlılık Analizi: Karaköprü Örneği. In G. Salı & A. Ceylan-Çatalcalı (Eds.), Sosyal & Beşerî Bilimlerde Güncel Araştırmalar – I (pp. 53-76). Gece Kitaplığı.
  • İzbırak, R. (1969). Sular Coğrafyası. Doğuş Matbaacılık ve Tic. Ltd. Şti.
  • Kadıoğlu, M. (2012). Türkiye’de İklim Değişikliği Risk Yönetimi. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı.
  • Kadıoğlu, M. (2018). Afet Affetmez. Tekin Yayınevi.
  • Kadıoğlu, M. (2019). Kent Selleri Yönetim ve Kontrol Rehberi. Marmara Belediyeler Birliği Kültür Yayınları.
  • Kopar, İ., Polat, S., Hadimli, H., & Özdemir, M. (2005). 4-6 Mart 2004 Pulur Çayı (Ilıca-Erzurum) Sel-Taşkın Afeti. Doğu Coğrafya Dergisi, 10(13), 187–218.
  • Meteoroloji Genel Müdürlüğü. (2016). Thornthwaite İklim Sınıflandırmasına Göre Türkiye İklimi. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Araştırma Dairesi Başkanlığı, Klimatoloji Şube Müdürlüğü.
  • Meteoroloji Genel Müdürlüğü. (2022). Türkiye Meteorolojik Afetler Değerlendirmesi (2010-2021). T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü.
  • Meteoroloji Genel Müdürlüğü. (2023a). 2022 Yılı İklim Değerlendirmesi. T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü.
  • Meteoroloji Genel Müdürlüğü. (2023b). Son Radar Görüntüleri. 15 Mart 2023’de https://www.mgm.gov.tr/sondurum/radar.aspx adresinden alındı.
  • Ocak, F., Bahadır, M., Uzun, A., & Şahin, K. (2021). Atakum ilçesi kıyı kuşağının taşkın ve duyarlılık analizi, Samsun/Türkiye. In M.F. Döker & E. Akköprü (Eds.), Coğrafya Araştırmalarında Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulamaları II (pp. 273- 292). Pegem Akademi.
  • Özdemir, H. (2007). Havran çayı havzasının (Balıkesir) CBS ve uzaktan algılama yöntemleriyle taşkın ve heyelan risk analizi [Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
  • Özdemir, H. & Bayrakdar, C. (2007). 16 Kasım 2007 Tuzla Deresi Taşkının Nedenleri üzerine bir araştırma (Silivri-İstanbul). Türk Coğrafya Dergisi, 49, 123-140.
  • Özdemir, H. (2011). Havza morfometrisi ve taşkınlar, fiziki coğrafya araştırmaları: Sistematik ve bölgesel. In D. Ekinci (Ed.), Havza morfometrisi ve taşkınlar içinde (pp. 507–526). Türk Coğrafya Kurumu Yayınları.
  • Patton, P. C. (1988). Drainage basin morphometry and floods. In V. Baker, C. Kochel & P. Patton (Eds.), Floods Geomorphology (pp. 51–64). Wiley-Interscience.
  • Sunkar, M., & Tonbul, S. (2010). İluh Deresi Havzası’na (Batman) yönelik sel ve taşkın riski analizleri. Nature Sciences, 5(4), 255-273.
  • Şahin, K. (2002). Çarşamba ovası ve yakın çevresinde sel afeti (27 Mayıs 2000). Türk Coğrafya Dergisi, 39, 79-95. Sarıgül, O. & Turoğlu, H. (2020). Kahramanmaraş şehri sel ve taşkınlarının coğrafi analizi ve öngörüler. Coğrafya Dergisi, 40, 1-20. https://doi.org/10.26650/JGEOG20 20-0018
  • Şahinalp, M. S. (2007). Neden ve sonuçlarıyla Şanlıurfa İlinde yaşanan sel felaketleri (28-29 Ekim, 01 Kasım 2006). Türk Coğrafya Dergı̇sı̇, 49, 89-122.
  • Şahin, C., & Sipahioğlu, Ş. (2013). Doğal Afetler ve Türkiye. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
  • Şanlıurfa İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü. (2021). İRAP İl Afet Risk Azaltma Planı. T.C. Şanlıurfa Valiliği, İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü. https://sanliurfa.afad.gov.tr/kurumlar/sanliurfa.afad/kutuphane/SANLIURFA_IRAPpdf.pdf
  • Sepetçioğlu, M. Y. (2013). Şanlıurfa ili taşkın sorunları ve çözüm önerileri. Engineering Sciences, 8(1), 21–38. Türkiye Bilimler Akademisi. (2023). Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğü. 24 Kasım 2023 tarihinde http://terim.tuba.gov.tr/ adresinden alındı.
  • Turoğlu, H., & Özdemir, H. (2005). Bartın’da sel ve taşkınlar sebepler etkiler önleme ve zarar azaltma önerileri. Çantay Kitabevi.
  • Turoğlu, H. (2010, 4-5 Ekim). Şehirsel gelişmenin İstanbul selleri üzerindeki etkisi [Bildiri sunumu]. İstanbul’un Afetlerden Zarar Görebilirliği Sempozyumu, İstanbul, Türkiye.
  • Turoğlu, H. (2019). Şehir seli ve taşkını araştırmalarında sayısal yüzey modellemesi (SYM) ve insansız hava aracı (İHA) verisi kullanımı. In E. Akköprü & M. F. Döker (Eds.), Coğrafya Araştırmalarında Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulamaları (pp. 1-28). Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Türkeş, M. & Acar-Deniz, Z. (2010). Klimatolojik/meteorolojik ve hidrolojik afetler ve sigortacılık sektörü. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7, 996-1020.
  • Utlu, M., & Özdemir, H. (2018). Havza morfometrik özelliklerinin taşkın üretmedeki rolü Biga Çayı havzası örneği. Coğrafya Dergisi, 36, 49-62.
  • World Meteorological Organization. (2021). State of the Global Climate 2021 (WMO-No. 1290). https://library.wmo.int/viewer/56300 medianame=1290_Statement_2021_en_#page=3&viewer=picture&o=bookmark&n=0&q=
  • Zeybek, H. (2009). 2-3 Mart 2005 Turhal sel afeti ve sonuçları. Doğu Coğrafya Dergisi, 14(21), 233-248.

Toplam 48 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Coğrafi Bilgi Sistemleri, Doğal Afetler
BölümAraştırma Makalesi
Yazarlar

Mustafa Recep İrcan ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ 0000-0002-3787-7688 Türkiye

Neşe Duman Çankırı Karatekin Üniversitesi 0000-0002-5398-8388 Türkiye

Yayımlanma Tarihi18 Temmuz 2024
Gönderilme Tarihi24 Mart 2024
Kabul Tarihi13 Haziran 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024Cilt: 10 Sayı: 2

Kaynak Göster

APAİrcan, M. R., & Duman, N. (2024). 15 Mart 2023’te Şanlıurfa’da Meydana Gelen Sel ve Taşkının Oluşumunda Etkili Olan Coğrafi Faktörlerin Değerlendirilmesi. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi, 10(2), 450-464. https://doi.org/10.21324/dacd.1458127
AMAİrcan MR, Duman N. 15 Mart 2023’te Şanlıurfa’da Meydana Gelen Sel ve Taşkının Oluşumunda Etkili Olan Coğrafi Faktörlerin Değerlendirilmesi. Doğ Afet Çev Derg. Temmuz 2024;10(2):450-464. doi:10.21324/dacd.1458127
Chicagoİrcan, Mustafa Recep, ve Neşe Duman. “15 Mart 2023’te Şanlıurfa’da Meydana Gelen Sel Ve Taşkının Oluşumunda Etkili Olan Coğrafi Faktörlerin Değerlendirilmesi”. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi 10, sy. 2 (Temmuz 2024): 450-64. https://doi.org/10.21324/dacd.1458127.
EndNoteİrcan MR, Duman N (01 Temmuz 2024) 15 Mart 2023’te Şanlıurfa’da Meydana Gelen Sel ve Taşkının Oluşumunda Etkili Olan Coğrafi Faktörlerin Değerlendirilmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 10 2 450–464.
IEEEM. R. İrcan ve N. Duman, “15 Mart 2023’te Şanlıurfa’da Meydana Gelen Sel ve Taşkının Oluşumunda Etkili Olan Coğrafi Faktörlerin Değerlendirilmesi”, Doğ Afet Çev Derg, c. 10, sy. 2, ss. 450–464, 2024, doi: 10.21324/dacd.1458127.
ISNADİrcan, Mustafa Recep – Duman, Neşe. “15 Mart 2023’te Şanlıurfa’da Meydana Gelen Sel Ve Taşkının Oluşumunda Etkili Olan Coğrafi Faktörlerin Değerlendirilmesi”. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 10/2 (Temmuz 2024), 450-464. https://doi.org/10.21324/dacd.1458127.
JAMAİrcan MR, Duman N. 15 Mart 2023’te Şanlıurfa’da Meydana Gelen Sel ve Taşkının Oluşumunda Etkili Olan Coğrafi Faktörlerin Değerlendirilmesi. Doğ Afet Çev Derg. 2024;10:450–464.
MLAİrcan, Mustafa Recep ve Neşe Duman. “15 Mart 2023’te Şanlıurfa’da Meydana Gelen Sel Ve Taşkının Oluşumunda Etkili Olan Coğrafi Faktörlerin Değerlendirilmesi”. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi, c. 10, sy. 2, 2024, ss. 450-64, doi:10.21324/dacd.1458127.
Vancouverİrcan MR, Duman N. 15 Mart 2023’te Şanlıurfa’da Meydana Gelen Sel ve Taşkının Oluşumunda Etkili Olan Coğrafi Faktörlerin Değerlendirilmesi. Doğ Afet Çev Derg. 2024;10(2):450-64.

Download or read online: Click here