| Tez Künye | Durumu | ||
| 15. yüzyıl Bektaşi nefeslerinde ve menakıbnamelerinde tarihi olaylar / The Historical events which are written in Bektashi hymns and epic documents in 15. century Yazar:CEMİL TURGUT Danışman: DOÇ.DR. MEHMET ÇELİK Yer Bilgisi: Fırat Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı Konu:Tarih = History Dizin:15. yüzyıl = 15. century ; Bektaşilik = Bektashism ; Hacı Bektaş-ı Veli = Hacı Bektaş-ı Veli ; Menakıbname = Menagip | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2000 135 s. | ||
| Ahmet Yesevi ocağından aldığı ilhamla, Horasan’dan Anadolu’ya manevi bir fatih olarak gelen Hacı Bektaş Veli’nin, kaynağını İslam tasavvufundan alarak felsefesini oluşturduğu Bektaşilik, 15.yüzyıldan itibaren tarikat sürecine girmiştir. Hacı Bektaş’tan sonraki dönemlerde, zaman zaman merkezi otoriteyle bir çatışma içerisine girmişse de, bu durum, Bektaşiliğin temel felsefesinden kaynaklanmamıştır. Zira Hacı Bektaş Veli’nin fikirlerinde, insanların barış,sevgi ve hoşgörü içinde yaşamaları için tavsiyeler yer alır. Hacı Bektaş Veli’nin ortaya koyduğu düşünce yapısını iyi anlamak için Bektaşi nefes ve menakıbnemelerinde geçen tarihi olaylar değerlendirilmiş ve Bektaşiliğin İslam tasavvufunu referans aldığı görülmüştür. Bu tarihi olayların, nefeslerde ve menakıbnamelerde; kutsal kitaplarda geçen peygamber kıssaları, Anadolu’nun 13. Ve 15. Yüzyıllardaki iktisadi.sosyal ve siyasi yapısı, tasavvuf büyükleri ile din filozoflarının hayatları ve bunların çevrelerinde gelişen olaylar şeklinde işlendiği görülmüştür. Tam bir tarihi kaynak sayılmamalarına rağmen Bektaşi Menakıbnamelerinden; bir dönemin aydınlatılmasında, bir tarikat hakkında bilgi edinmek veya ortaya çıkan bir tasavvuf cereyanının anlaşılması noktasında yararlanılmıştır. Biz de bu çalışma esnasında 15.yüzyıl Bektaşi nefes ve menakıbnamelerinde geçen tarihi olayları inceledik ve Bektaşiliğin günümüzde objektif bir biçimde değerlendirilmesine katkıda bulunmak istedik. | |||
| After having been inspired by Ahmet Yesevi’s teachings, Hadji Bektaş Veli came to Anatolia from Horasan as a spiritual(moral) conqueeror.and founded the Bektashi sect philosophy which is taking its source from islamic sufism. As fromthe 15th century the sect of Bektashi has come into the process of religious order. In the periods after Hadji Bektaş Veli.from time to time the Bektashi sect was seen in fighting with central authority. But this sitation wasn’t resulted by the basic philosopy of the Bektashi sect. Because in the Bektashi’s sect philosophy, peace, affectlan and toleration has been advised. To understant the thoughts Hadji Bektaş Veli put forward, the historical events which are written in Bektashi hymns and epic documents have been valuated and it has been seen that the Bektashi sect’s reference is Islamic sufism. And it has been understood that the historical events in these hymns and epic documents are prophet’s tales told in sacred books, the formation of economical, social, political of Anatolia in the 13th and 15th centuries, the lives of sufism scholars and the events around these people. Though the Bektashi epic documents are not regarded as the exact historical references, people have benefited from them, in illuminating a period of time, in reaching adequate information about religious order or in understanding any sufism movement. In this study I examined the historical events in century, and I wanted to contribute to the Bektashi’s sect to be evaluated impartialy. | |||