İBN NÂCİYE

210’da (825) doğdu (Kehhâle, VI, 142). Aslen Mağrib’de Berber (Bilâdülberber) bölgesinden olup daha sonra Bağdat’a yerleştiği anlaşılmaktadır. Ebû Bekir b. Ebû Şeybe, Süveyd b. Saîd, İsmâil b. Mûsâ el-Fezârî, Abdüla‘lâ b. Hammâd en-Nersî, Abdullah b. Muâviye el-Cumahî ve Bündâr diye tanınan Muhammed b. Beşşâr’dan hadis rivayet etti. Kendisinden kıraat âlimi Ebü’l-Kāsım İbnü’n-Nehhâs, Taberânî, Ebû Bekir İbnü’l-Enbârî, Ebû Bekir eş-Şâfiî, İbnü’l-Ciâbî ve Ebû Hafs İbnü’z-Zeyyât gibi âlimler rivayette bulundular. Hatîb el-Bağdâdî, İbn Nâciye’yi “sika” ve “sebt” terimleriyle değerlendirmiş, Zehebî de onun için “hüccet” terimini kullanmıştır. Çok hadis rivayet eden âlimlerden olduğu belirtilen İbn Nâciye 1 Ramazan 301’de (31 Mart 914) Bağdat’ta vefat etti.

İbn Abdülber en-Nemerî, İbn Nâciye’nin 132 cüzden meydana gelen el-Müsned adlı eserini İbn Nemerî’nin gördüğünü belirtmekte, ancak eserin günümüze ulaşıp ulaşmadığına dair bilgi bulunmamaktadır.

BİBLİYOGRAFYA

Hatîb, Târîḫu Baġdâd, X, 104-105.

İbn Mâkûlâ, el-İkmâl, I, 501.

Sem‘ânî, el-Ensâb, II, 124-125.

İbnü’l-Cevzî, el-Muntaẓam, VI, 125.

İbn Abdülhâdî, ʿUlemâʾü’l-ḥadîs̱, II, 417.

Zehebî, Teẕkiretü’l-ḥuffâẓ, II, 696-697.

a.mlf., Aʿlâmü’n-nübelâʾ, XIV, 164-166.

a.mlf., el-Muʿîn fî ṭabaḳāti’l-muḥaddis̱în, Kahire 1987, s. 159.

Safedî, el-Vâfî, XVII, 474-475.

İbnü’l-İmâd, Şeẕerât, II, 235.

Kehhâle, Muʿcemü’l-müʾellifîn, VI, 142.