ABDURRAHMAN b. HÂRİS

Ebû Muhammed Abdurrahmân b. el-Hâris b. Hişâm b. el-Mugīre el-Mahzûmî (ö. 43/663-64)

Hz. Osman zamanında mushaf nüshalarının çoğaltılmasıyla görevlendirilen heyetin üyesi, tâbiî.

Müellif:

Hicretin birinci yılında doğduğu bilinmektedir. Babasının vefatından sonra annesinin Hz. Ömer’le evlenmesi üzerine onun himayesine girdi. Asıl adı İbrâhim’di; ancak halifeliği sırasında, peygamber adı taşıyanların isimlerini değiştirmeyi düşündüğü sıralarda Hz. Ömer, ona Abdurrahman adını verdi. İlmi ve cömertliğiyle tanınan ve Hz. Osman’ın kızıyla evlenen Abdurrahman, Hz. Âişe ile birlikte Cemel Savaşı’na katıldı. Onu çok takdir eden Âişe, “Abdurrahman b. Hâris gibi on çocuğum olsaydı, evimde oturup onları yetiştirmeyi her şeye tercih ederdim” derdi.

Hz. Osman, Mushaf nüshalarını çoğaltıp çeşitli bölgelere göndermeye karar verince, bunu gerçekleştirmek üzere Zeyd b. Sâbit, Saîd b. Âs ve Abdullah b. Zübeyr ile birlikte damadı Abdurrahman’ı da görevlendirdi. Ayrıca Osman şehid edildiği sırada Abdurrahman yanında bulunduğu için yaralanmıştı.

Rivayet ettiği hadisleri Hz. Ömer, Osman, Ebû Hüreyre, Âişe, Ümmü Seleme gibi sahâbîlerden nakletmiş, kendisinden de fukahâ-yi seb‘adan biri olan oğlu Ebû Bekir, ayrıca Ebû Kılâbe, Şa‘bî gibi muhaddisler rivayette bulunmuşlardır. Rivayet ettiği hadisler Ṣaḥîḥ-i Buḫârî ile dört büyük sünende yer almıştır. Abdurrahman, Muâviye’nin hilâfet yıllarında Medine’de vefat etmiştir.


BİBLİYOGRAFYA

, V, 5-6.

, V, 272.

(el-İṣâbe içinde), II, 426.

, III, 431-432.

, III, 484-485.

, II, 394; III, 66.

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 1988 yılında İstanbul’da basılan 1. cildinde, 164 numaralı sayfada yer almıştır.