Osmanlı Devleti’nde Definecilik (1781-1900) (Burak Kocaoğlu)

Osmanlı Devleti’nde Definecilik (1781-1900) Burak Kocaoğlu BERİKAN YAYINEVİ
Define ve definecilere dair hikâyeler tarihin her döneminde daima ilgi çekici olmuştur. Birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış ve adeta bir açık hava müzesi olarak adlandırılabileceğimiz coğrafyada hüküm sürmüş olan Osmanlı Devleti’nde definecilik ve definecilere dair bilinenler oldukça yetersiz olup bu konu hakkında bildiğimiz kadarıyla detaylı bir şekilde hazırlanmış müstakil bir çalışma mevcut değildir.  Genellikle âsâr-ı atîka olarak da adlandırılan eski eserler meselesi içerisinde dolaylı yoldan definecilik meselesine değinilmiştir. Eksiklik olarak gördüğümüz bu durumdan yola çıkarak Osmanlı Devleti’nde definecilik meselesini ana hatlarıyla ortaya koymak amacıyla bu kitabı hazırlamaya karar verdik. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi’nde çeşitli fonlarda bulunan belgelerden faydalanarak yorucu bir çalışmanın ürünü olarak ortaya çıkan bu kitap üç bölüm olup 1781-1900 tarihleri arasını incelemektedir. Kitabın ilk bölümünde Osmanlı Devleti’nde definecilik meselesi bağlamında eski eserlere bakış konusu ve 1869, 1874, 1884 ve 1906 tarihli Âsâr-ı Atîka Nizamnâmeleri; ikinci bölümünde, Osmanlı Devleti’nde insanların define işine nasıl girdikleri ve hangi kaynakları göstererek define aramak için ruhsat talep ettikleri, devletin bu talepler karşısındaki tutumunun ne olduğu ve ne gibi sorunların yaşandığı; üçüncü bölümünde, Osmanlı Devleti’nin definecilik meselesine nizamnâmeleri öncesi ve sonrasında nasıl yaklaştığı 1869’a kadar, 1869-1884 tarihleri arası ve 1884 tarihinden sonra olarak ele alınmıştır.