| Tez Künye | Durumu | ||
| XV. yüzyılda Osmanlı’da meydana gelen Arnavut isyanları ve İskender Bey’in (Scanderbeg) bu isyanlardaki rolü / The albania revolutions that occured in the Ottoman in the XV. century and the role of İskender Bey (Scanderbeg) in these revolts Yazar:HALUK BAŞARAN Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ALİ BOLAT Yer Bilgisi: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Tarih ve Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı / Tarih ve Medeniyet Araştırmaları Bilim Dalı Konu:Tarih = History Dizin:Arnavut milliyetçiliği = Albanian nationalism ; Arnavutlar = Albanians ; Arnavutluk-Mat = Arnavutluk-Mat ; Balkanlar = Balkans ; Osmanlı Devleti = Ottoman State ; Osmanlı arşivi = Ottoman archive ; İskender Bey = İskender Bey | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2021 128 s. | ||
| XV. yüzyıl Osmanlı tarihi içerisinde İskender Bey isyanı önemli bir yere sahiptir. Osmanlı devleti tarafından yetiştirilen, Arnavut senyörlerinden Yuvan Kastriota’nın oğlu olan İskender Bey, Osmanlı Devletine intisabından itibaren devletin lehine faaliyetlerde bulunmuş fakat daha sonra Niş muharebesinde Osmanlı Devletini terk ederek Arnavutluk’ta 25 yıl sürecek bir isyan başlatmıştır. XV. yüzyılda başlayan İskender Bey isyanı Osmanlı Devletinin Balkan politikasını ve fütuhat hareketlerini dönem içerisinde etkileyen en önemli unsurlardan biri olmuştur. İsyan her ne kadar başlarda küçük çaplı görünse de Osmanlı tarafından mahiyeti daha sonradan anlaşılmış ve Osmanlı tüm imkânları ile isyanın önüne geçmeye çalışmıştır. İskender Bey isyanının nedenleri yapılan araştırmalar tarafından siyasi bir temele dayandırılsa da, aslında siyasi temellerinin yanında ekonomik ve dini nedenlerin de varlığı görülmektedir. Bu sebeple isyanın incelenmesi Osmanlı Devletinin Balkanlarda oluşturduğu kurum ve müesseslerde ki zafiyetin de anlaşılması üzerine bizlere fikir sunacaktır. İskender Bey ile ilgili araştırmalarda başlıca kaynaklar arşiv belgeleri, mühimme ve tahrir defterleridir. Bunlar arasında H.835 tarihli “Suret-i Deftre-i Sancak-i Arvanid” önemli bir yer tutmaktadır. Halil İnalcık ve İsmail Hakkı Uzunçarşılı gibi isimler de çalışmalarında meselenin önemine değinmişlerdir. XVI. yy’da İskender Bey’in çağdaşı Marin Barletti’nin “Historia e Skenderbeut” adlı eseri, bunun yanında Zinkeisen, Hammer, Lamartine, Jorga gibi batılı araştırmacılarda İskender Bey isyanını çeşitli perspektiflerden ele almışlardır. Bu çalışmanın amacı yapılan araştırmalar ve belgelerden hareket ile isyanın sebeplerini, gelişimini, sonuçlarını ve Osmanlı üzerindeki etkilerini incelemektir. Bu bağlamda çalışmada nitel araştırma yöntemleri ile doküman incelemesi yapılmış, muhtelif eser ve makalelerden yararlanılmıştır. Çalışmada Balkanlar ve Arnavutluk’un Osmanlı açısından önemi, Osmanlı’nın bölgedeki hâkimiyetini etkileyen faktörler ve İskender Bey’in sadakatini yitirmesindeki sebepler üzerinde durulacaktır. | |||
| Scanderbeg rebellion has an important place in XV. century Ottoman history. Scanderbeg, who was raised by the Ottoman state and was the son of one of the Albanian seers, Yuvan Kastriota, acted in favor of the state since his affiliation with the Ottoman State, but later left the Ottoman State in the Battle of Nis and started a rebellion that would last 25 years in Albania. The Scanderbeg rebellion, which started in the XV. century, was one of the most important factors affecting the Ottoman Empire’s Balkan policy and conquest movements during the period. Although the rebellion seemed small in the beginning, its nature was understood by the Ottomans later and the Ottoman tried to prevent the rebellion with all its means. Although the reasons for the Scanderbeg rebellion are based on a political basis by the researches, it is seen that there are also economic and religious reasons besides the political foundations. For this reason, the examination of the rebellion will provide us with an idea on understanding the weaknesses in the institutions and establishments that the Ottoman Empire created in the Balkans. The main sources in the researches about Scanderbeg are archive documents, important and registration books. Among these, “Suret-i Deftre-i Sancak-i Arvanid” dated H.835 has an important place. Names such as Halil İnalcık and İsmail Hakkı Uzunçarşılı also touched on the importance of the issue in their work. In the XVIth century, the work of Marin Barletti, a contemporary of Iskender Bey, named “Historia e Skenderbeut”, as well as western researchers such as Zinkeisen, Hammer, Lamartine, Jorga, discussed the Skanderbeg rebellion from various perspectives. The aim of this study is to examine the reasons, development, results and effects of the rebellion on the Ottoman Empire based on the researches and documents. In this context, document analysis was made with qualitative research methods and various works and articles were used. In the study, the importance of the Balkans and Albania for the Ottoman Empire, the factors affecting the Ottoman domination in the region and the reasons for Scanderbeg’s loss of loyalty will be discussed. | |||