İslamcılık ekseninde modernleşen Osmanlı İmparatorluğu’nda kadın-erkek eşitliği tartışmaları

Tez KünyeDurumu
İslamcılık ekseninde modernleşen Osmanlı İmparatorluğu’nda kadın-erkek eşitliği tartışmaları / Discussions on equality of men and women with the discourse of Islamism in the Modernizing Ottoman Empire
Yazar:SİNEM ÇAVUŞ
Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ FAİKA ÇELİK
Yer Bilgisi: Manisa Celal Bayar Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Kadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı / Kadın Çalışmaları Bilim Dalı
Konu:Tarih = History
Dizin:Kadın-erkek eşitliği = Equality of women and men ; Modernleşme = Modernization ; Osmanlı Devleti = Ottoman State ; İslamcılık = Islamism
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
118 s.
Bu tezin amacı bir dönem İslam dünyasını etkisi altına alan İslamcılık akımının Osmanlı Devleti’nde 19. Yüzyılın ikinci yarısından II. Meşrutiyet döneminin sonuna kadar olan süreçte Türk toplumuna etkilerini kadın-erkek eşitliği tartışmaları üzerinden irdelemektir. Araştırmanın toplumsal ve modernleşme sürecine katkısı, her iki cinsiyet içinde tartışılmaktadır. Tez öncelikli olarak bazı temel kavramların açıklanması, ardından da Osmanlı İslamcılığı üzerine kısa bir literatür taraması şeklinde hazırlanarak ortaya çıkarılmıştır. Çalışma hayata geçirilirken dönemin İslamcı aydınlarının fikirleri, Modenleşme ve II. Meşrutiyet dönemi hakkında Türkiye’de yapılmış temel eserler öncelikli olarak kullanılmıştır. Bunun dışında bir takım kavramların Batı ve İslam sentezli olmasından dolayı Türkçe’nin yanı sıra İngilizce kaynaklardan da yararlanılmıştır. Çalışma hayata geçirilirken Osmanlı İmparatorluğu döneminin İslamcı Aydınları olan, Mustafa Sabri Efendi (1869-1954), Musa Kazım Efendi (1858- 1920), Said Halim Paşa (1864-1921) ve Mehmet Şemsettin Günaltay (1883-1961), dönemin İslami söylemini cinsiyetleştiren fikirleriyle öne çıkmışlardır. İslamcı aydınlar kadın sorununu örtünme, çok eşlilik, kadının eğitimi, kadının özel alan/ aile içi görevleri, kadının iş hayatına/kamusal hayata katılmaları üzerinden tartışıp söylem üretmişlerdir. Bu çalışma İslamcılığı değişmeyen, monolotik bir ideoloji görmekten ziyade, kendi içinde çeşitlendiğini göstermesi bakımından da önem arz etmektedir.
The aim of this thesis is to examine the effects of the Islamism movement, which once influenced the Islamic world, on Turkish society in the Ottoman Empire from the second half of the 19th century to the end of the Constitutional Era, through the debates on equality between men and women. The contribution of the research to the social and modernization process is discussed for both genders. The thesis was first prepared by explaining some basic concepts and then by preparing a short literature review on Ottoman Islamism. While the study was being implemented, the ideas of the Islamist intellectuals of the period, the basic works made in Turkey about the Modernization and Constitutional Monarchy period were primarily used. Apart from this, due to the fact that some concepts have a Western and Islamic synthesis, besides Turkish, English sources were also used. While the study was being implemented, the Islamist Intellectuals of the Ottoman Empire period, Mustafa Sabri Efendi (1869-1954), Musa Kazım Efendi (1858- 1920), Said Halim Pasha (1864-1921) and Mehmet Şemsettin Günaltay (1883- 1961), gendered the Islamic discourse of the period, came forward with their ideas. Islamist intellectuals discussed and produced discourses on the women’s issue on the basis of covering, polygamy, women’s education, women’s private/family duties, women’s participation in business life/public life. This study is important in that it shows that Islamism diversifies within itself rather than seeing it as an unchanging, monolithic ideolog

Download: Click here