| Tez Künye | Durumu | ||
| Somali’de devecilik kültürü ve devecilik kültürünün coğrafyası: Hiiraan bölgesi örneği / The Somalia camel-dealing and geography of camel culture: Case study of Hiiraan region Yazar:ZEKERIYE BAKAL ALİ Danışman: PROF. DR. SELVER ÖZÖZEN KAHRAMAN Yer Bilgisi: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Coğrafya Ana Bilim Dalı Konu:Antropoloji = Anthropology ; Coğrafya = Geography ; Sosyoloji = Sociology Dizin:Develer = Camelidae ; Hayvancılık = Animal husbandry ; Kültür = Culture ; Somali = Somalia | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2020 141 s. | ||
| Somali nüfusunun %60’ından fazlası kırsal kesimde yaşamaktadır. Somali ekonomisi genel olarak hayvancılık kaynaklarına dayanmaktadır. Çiftlik hayvanları; ülke GSYH’nin %40’ini ve ulusal ihracatın %50’inden fazlasını oluşturmaktadır. Somali bir mera ülkesidir. Bu meraların yaklaşık %90’ı deve, sığır, koyun ve keçilerin beslenmesi bakımından çok elverişli şartlara sahiptir. Develer göçebe çoban kültürünün bir parçasıdır. Somali halkının beslenmesinde develerden elde edilen ürünler önemli bir yere sahiptir. Develerin etinden ve sütünden çok yaygın olarak yararlanıldığı gibi develerden çeşitli ürünler de elde edilmektedir. Bununla birlikte deveciliğe dayanan kültür, ekonomik ve toplumsal yaşam nedeniyle, develer ve devecilik Somali’de geleneksel halk kültürünün şekillenmesini derinden etkilemiştir. Öyle ki sosyal yaşam tarzında, inançta, mal-mülk edinmede, kan davasının son bulmasında, hukuk kararlarında ve daha pek çok alanda devecilik kültürü etkisini göstermektedir. Somali, devecilik kültürünün, UNESCO’nun somut olmayan kültürel miraslar listesine kaydedilmesi için kriterleri yüksek düzeyde karşılamaktadır. Araştırmada kültürel coğrafya kapsamında bir kültürün özelliklerini tespit etmek için etnografya yaklaşımına başvurulmuştur. Bu çerçevede 2018 yılında Hiiraan Bölgesinde saha çalışması, gözlem ve deve çobanları ile mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulgularına göre; devecilik faaliyetlerinde temel yönetim modelleri, develerin ihtiyaçları kadar sosyal ve ekonomik faktörlerden etkilendiği saptanmıştır. Bu faktörler arasında sosyal organizasyon ve bundan kaynaklanan sosyal ilişkiler, sürünün bileşimi, boyutu ve bunların aile büyüklüğü gibi faktörlerle de ilişkisi olduğu görülmüştür. Sonuç olarak; devecilik faaliyetlerinin sağlamış olduğu çeşitli fonksiyonlar, toplumsal ilişkilerin kurulmasına ve barış ortamına zemin hazırlamaktadır. Somali kültüründe görsel, yazılı ve sözlü anlatımlara konu olmuş, önemli bir figür olan develer aynı zamanda develerin yük ve insan taşımacılığında kullanımını amacı ile yetiştirilerek toplumsal birlikteliği ve insan ile hayvanlar arasındaki bağları kuvvetlendirmeyi sağlamada önemli roller üstlenmiştir. Deve sahibi olmak statü edinme anlamında bir araç haline gelmiştir. Anahtar Kelimeler: Somali, Hiiraan Bölgesi, Deve Yetiştiriciliği, Devecilik Kültürü | |||
| The Somali pastoral economy is mainly based on range animal resources. Over 60% of the Somali human population subsist in pastoralism. Pastoralists contribute more than 40% of the GDP and 50% of National export. Somalia is a rangeland country. About 90% of it is best suited for foraging by camels, cattle, sheep and goats. Camels are part of the nomadic shepherd culture. The products obtained from camels are important in the nutrition of the Somali people. Camels meat and milk are widely used as well as various products are obtained from camels. However, due to the culture, economic and social life based on camel farming, Giants and camel farming have profoundly influenced the shaping of traditional folk culture in Somalia. Such a social lifestyle, belief, property acquisition, the end of the feud, legal decisions and many more areas show the influence of the culture of camels. Somali camel culture has been found to meet the criteria set for its registration on UNESCO’s list of Intangible Cultural Heritage at a high level. The research, an ethnographic approach was applied to determine the characteristics of a culture within the scope of cultural geography. Within this framework, fieldwork, observations, and interviews with camel herders were conducted in the Hiiraan region in 2018.The research was supported by field studies and observations in the Hiiraan Region in 2018, as well as interviews with camel herders. In management activities, basic management models are affected by social and economic factors as well as the needs of camels. These factors include social organization and social relationships resulting from it, the composition of the herd, its size and their family size, etc. It is also related to factors. As a result, various functions provided by the cycling activities prepare the ground for the establishment of social relations and the peace environment. Camels, which have been the subject of visual, written and verbal expressions in Somali culture, have also been raised for the purpose of using camels in cargo and human transportation.Camels have been the subject of visual, written and oral narratives in Somali culture, and have also played important roles in raising camels for the purpose of their use in cargo and human transport, thus strengthening social cohesion and the bonds between humans and animals. Owning camels has become a means of acquiring status. Keywords: Somalia, Hiiraan Region, Camel Dealing, Culture of Camel Dealing | |||