| Tez Künye | Durumu | ||
| Gümüşhane ili Kelkit ilçesi Akdağ köyü Alevilerinin gelenek ve görenekleri / Traditions and customs of Akdag village Alevis in Gümüşhane province Kelkit district Yazar:ONUR GÜNEL Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ HARUN AKÇAM Yer Bilgisi: İstanbul Arel Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Konu:Din = Religion ; Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature Dizin:Aleviler = Alawis ; Alevilik = Alawiism ; Bektaşilik = Bektashism ; Gelenekler = Traditions ; Görenekler = Customs ; Gümüşhane-Kelkit = Gümüşhane-Kelkit ; Örf-adetler = Traditions customs ; İbadet = Worship ; İnanç sistemi = Faith system ; İnançlar = Beliefs | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2021 126 s. | ||
| Toplayıcılıktan ve avcılıktan, tarım ve çobanlık aşamasına ardından yerleşik hayata geçen insanlık, tarih boyunca bir inanca ihtiyaç duymuştur. Mitlerle, totemlerle gelişen bu süreç, dinsel düşünüşün de süreklilik kazanmasıyla insani kültürün önemli bir unsuru haline gelmiştir. Türk İslam inançları ışığında Alevi- Bektaşi inancı, Türk İslam inançlarını kültür bakımından zenginleştiren bir inanç sistemidir. Alevilik, Anadolu’da gelişerek yayılan Türk tarikatlarındandır. Tasavvuftan etkilenen bu tarikatın felsefesi, örf ve adetleri Türklere ait özellikler gösterir. Bu inanç sistemi, Eski Türk din inançları ile Müslümanlığı kaynaştıran, tasavvufi olarak ifade edilen zengin kültürü, dili ve duyguları ile ulusal yapıda çevreleyen, akla ve bilime değer veren tarikatlardandır. Hacı Bektaş Veli önderliğinde, Güvenç Abdal halifeliğinde gelişen Gümüşhane Aleviliği 16. yüzyıla kadar büyüyerek gelmiştir. Güvenç Abdal’ın bölgeye intikalinden sonra gelişen süreç bir başarıdır. Kürtün’de Güvenç Abdal’ın şahsında temsil edilmeye başlayan ve kurduğu inanç-dede ocağı ile Doğu ve Orta Karadeniz’e yayılan öğreti; bölge insanına yaşamsal, inançsal ve tarihsel bir çıkış olmuştur. Alan araştırmasında Akdağ Köyünün âdet, gelenek ve göreneklerini derleyebilmek için gözlem ve görüşme yöntemi kullanılmıştır. Derlenen bu çalışmanın incelenmesinde, bağlam merkezli halk bilimi yöntemleri kullanılmıştır. Bu yöntemler çerçevesinde “Karşılıklı Görüşme (Mülakat) Yöntemi” ve “Derleme Yöntemi” ile Akdağ Köyü Alevilerinin âdetleri incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Alevilik, Bektaşilik, İnanç, Türk İslam, Gümüşhane | |||
| Humanity has needed faith throughout history. It is seen that the process developed with myths and totems, from gathering and hunting, to agriculture and shepherding, and after the transition to settled life, religious thinking also gained continuity and became an important element of human culture. In the light of Turkish-Islamic beliefs, the Alevi-Bektashi belief is a belief system that enriches Turkish-Islamic beliefs in terms of culture. Alevism is one of the Turkish sects that developed and spread in Anatolia. The philosophy, customs and traditions of this sect, which was affected by Sufism, show characteristics towards Turks. It is one of the sects that fused the ancient Turkish religious beliefs with Islam, surrounded the rich culture, language and emotions expressed as Sufism, in the national structure, and valued reason and science. Gümüşhane Alevism, which developed under the leadership of Hacı Bektaş Veli under the caliphate of Güvenç Abdal, has grown until the 16th century. The process that developed after Güvenç Abdal’s transfer to the region is a success. The doctrine that started to be represented in the Kurdish in the person of Güvenç Abdal and spread to the Eastern and Central Black Sea with the faith-grandfather quarry he established; It has been a vital, religious and historical exit for the people of the region. In the field study, the method of observation and interview was used to compile the customs, traditions and customs of Akdağ Village. Context-centered folklore methods were used in the analysis of this compiled study. In the framework of these methods, the customs of Akdağ Village Alevis were examined with the “Mutual Interview (Interview) Method” and the “Compilation Method”. Key Words: Alevism, Bektashism, Faith, Turkish Islam, Gümüşhane | |||