| Tez Künye | Durumu | ||
| Arkeoloji Müzesi Kütüphanesi 376 numarada kayıtlı Anonim Tevârîh-i Âl-i Osmân (H. 616-929 / M. 1219-1519): İnceleme-metin / Yazar: Hüseyin Oğuz Danışman: YRD. DOÇ. DR. MEHMET TAŞTEMİR İstanbul: Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Konu:Tarih = History Dizin: | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2013 XXXVIII+350 s. | ||
| Osmanlı Devleti’nin kuruluş yıllarına ait vesikaların dönemin olaylarını incelemede yeterli olmadığı bilinmektedir. Bu nedenle kuruluş dönemini ve XVI. yüzyılın ortalarına kadar gelen olayları içine alan Tevârih-i Âl-i Osmân’lar, yani Kronik’ler, ilk dönem olaylarının gün ışığına çıkmasında önemli bir kaynak olarak karşımıza çıkmaktadır. Osmanlı tarihçiliği, Osmanlı devletinin kuruluşu ile birlikte başlamış değildir. II. Murad devri, Osmanlı tarihçiliğinin temellerinin atıldığı bir dönem olarak kabul edilir. Osmanlı tarihçiliği, II. Mehmed devrinde gelişmeler göstererek ilerlemiş II. Bayezid’in saltanatında ise en parlak dönemini yaşamıştır. Bu dönemde, devletin kuruluşundan müellifin bulunduğu zamana kadar gelen ve genel olarak padişahların siyasi ve askeri faaliyetleri, eğitim, sağlık ve sosyal hizmete yönelik olarak yaptıkları faaliyetleri konu alan eserler kaleme alınmıştır. Müellifi bilinen örneğin; Âşıkpaşazâde, Neşrî, Oruç Bey gibi çokça bilinen tarihçilerin yanında kim tarafından yazıldığı bilinmeyen Anonim Tevârih-i Âl-i Osmânlar da bu dönemde ortaya çıkmıştır. Küçük farklılıklar dışında birbirine oldukça benzeyen bu eserlerin yurt içinde ve yurt dışında pek çok nüshası bulunmaktadır. O devirde bu tür eserlerin ilgi ile karşılandığı nüshaların çokluğundan da anlaşılabilmektedir. Çalışmamız, Arkeoloji Müzeleri Kütüphanesi 376 numarada kayıtlı Anonim Tevârih-i Âl-i Osmân nüshasının inceleme ve metin kısmından oluşmaktadır. Osmanlı Devleti’nin kuruluş yıllarından başlayıp 926/1519 yılına kadar olan olayları beyan eder. Tevârih-i Âl-i Osmân geleneği ile yazılan eserin kim tarafından yazıldığı bilinmemekle beraber, İstanbul’da 1215/1800 yılında istinsah edildiği bilgimiz dâhilindedir. Gerek yurt içinde gerekse yurt dışında nüshaları bulunan bu tür kroniklerin incelenerek mukayeselerin yapılması bize Osmanlı devletinin kuruluş yıllarına ait olayların bilinmesine büyük katkı sağlayacaktır. Yapılan çalışmamız da bu amaca yönelik ortaya konulmuştur. | |||
| It is known that the documents which are related with the period that contains the establishment of Ottoman Empire are inadequate to analyse the events of that period. Consequently, we confront the importance of Tevârih-i Âl-i Osmâns, namely chronicles, which contain the foundation period and the events occurred until XVI. century, as a source to unearth the events of the foundation era. Ottoman historiography didn’t started with the foundation of the Empire. The reign of Murat II was acknowledged as the period when the foundation of Ottoman historiography is laid. Ottoman historiography had advanced by improving during the reign of Mehmet II and the reign of the Bayezid II was its heyday. During this period, the manuscripts which contain the political and martial activities and the services devoted to education, health and social service of the Sultans from the foundation to the authors’ era, were written. Anonymous Tevârih-i Âl-i Osmâns showed up in that era besides the manuscripts whom authors are widely known such as, Âşıkpaşazâde, Neşrî and Oruç Bey. There are plenty of copies of those manuscripts which resemble each other except some differences at home and abroad. It is knowledgeable with the abundance of the manuscripts that, in that period, these kinds of works were very worthful. This study comprises the text and analyse section of an Anonymous Tevârih-i Âl-i Osmân which is on record of the Archaelogical Museums Library at the number 376. It affirms the events that occurred from the foundation to the 926/1519. Though it is not known that by whom this manuscript, written in the convention of Tevârih-i Âl-i Osmân, was written; we have the information that it is copied in 1215/1800 in Istanbul. Analysing and comparing these kinds of chronicles, which are available at home and abroad, will make a significant contribution to know the events belonging to the foundation years of Ottoman Empire. Therefore, this work is aimed at this purpose. | |||