| Tez Künye | Durumu | ||
| XIX. yüzyılda Kafkasya’da salgın hastalıklar ve karantina önlemleri (1800-1900) / In the XIX. century, epidemics and qurantine measures in Caucausus (1800-1900) Yazar:TUĞBA KARDAŞ Danışman: YRD. DOÇ. DR. ABDULLAH TEMİZKAN Yer Bilgisi: Ege Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı / Türk Tarihi Bilim Dalı Konu:Tarih = History Dizin:19. yüzyıl = 19. century ; Bulaşıcı hastalıklar = Communicable diseases ; Hastalık = Disease ; Kafkasya = Caucasus ; Karantina = Quarantine | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2010 113 s. | ||
| Bulunduğu coğrafi konum itibariyle geçmişte ve günümüzde hâkimiyet mücadelelerin odağı olan Kafkasya, Rusya’nın da dış politikasının temelini oluşturuyordu. XIX. yüzyıla gelindiğinde Ruslar Kafkasya coğrafyası üzerindeki baskılarını artmıştı. Ruslar bölgeyi hâkimiyet altına alabilmek için sadece askeri ve siyasi faaliyetlerin yeterli gelmeyeceği kanaatindeydi. Çünkü bağımsızlıklarına son derece düşkün Kafkasya halkları din temelli Müridizm hareketiyle Rusları bölgede zor durumda bırakıyordu. Bu durumda Kafkasya’da askeri ve siyasi faaliyetlerin dışında farklı dış politika araç ve yöntemlerinin de kullanılmasını gerekiyordu.XIX. yüzyılda salgın hastalıklar dünya coğrafyasını kasıp kavuruyordu. Adeta bu salgınlardan etkilenmemiş hiçbir topluluk kalmamıştı. Kafkasya halkları öncelikle veba salgını ardından kolera ve sıtma salgınlarını yaşamışlardır. Kafkasya halkları da bir yandan Rusların kendilerini hâkimiyet altına almak için uyguladıkları baskıları bertaraf etmeye çalışırlarken, bir yandan da salgın hastalıklar ve salgın hastalıkların dolaylı olarak getirdiği sıkıntılarla baş etmek zorunda kalıyorlardı.Salgın hastalıkların Kafkasya halklarına verdiği tek sıkıntı sadece bu salgınlarla baş etmek zorunda kalmak değildi. Rusya salgın hastalıkları önleme amaçlı, Kafkasya sınırlarında karantinalar kurma yoluna gitti. Karantinalar bölgeyi abluka altına almak için kurulan kazak hatlarıyla paralellik taşıyordu. Başlangıçta diğer devletlerin de yaptığı gibi bir sağlık tedbiri olarak kurulan karantinalar, zaman geçtikçe Rusya’nın abluka siyasetinin bir parçası haline geldi. Çarlık Rusya’sının karantinalarda yaptığı keyfi uygulamalar da bu düşünceleri desteklemektedir. Rusya karantinalarla bölgeye giriş çıkışları kontrol altına alabiliyordu. Bu da Rusların elini Kafkasya’da güçlendiriyordu.Rusya’nın karantinaları da dâhil ettiği abluka siyaseti, 1864 yılında Kafkasya’nın işgali ve Rusların bölgede hâkimiyetiyle sonuçlanmıştır. XIX. yüzyılda yaşanılan salgın hastalıkların yanı sıra uluslararası rekabet ortamındaki konumunu güçlendirmek isteyen Çarlık Rusya’sı tarafından ortaya konulan kaba güç ve şiddet içeren uygulamalar nedeniyle Kafkasya halkları kuşaklar boyu hafızalardan silinmeyecek sıkıntılar yaşamıştır. | |||
| The Caucasus that is the focus of hegemony struggles considering geographic location in the past and today, has consisted of the basis of foreign policy of Empire of Russia. Russia had increased their constraints on geography of Caucasus in 19th century. Russia was belief that only military and political activities would not hold out for domineering the Caucasus. Because Caucasian people that is immensely keen on their independences, made difficult position of Russia at territory, owing to movement of Muridism based on religion. So, it was necessary that different political tools and methods used except to military and political activities at CaucasusIn the XIX. century, epidemics were ravaghing whole world. No community was left virtually unaffected by the epidemic. Peoples of the Caucasus, had lived firstly plague epidemic and then cholera and malaria epidemics. On the one had peoples of the Caucasus, tried to eliminate Russia’s control to get under applicable for the pressure, on the other hand the epidemic disease and epidemic diseases indirectly brought problems to deal with having lived.Trouble of disease on the Caucasian population was not only to be forced to deal with this epidemic. Russia established quarantines on the borders of Caucasus to aimed to preventing epidemics. Quarantines was paralleled Kazakh line which was established for the blockade to zone. In the beginning, quarantines established as a health mesaure like other States did. As time goes, it has become a part of Russia?s blockade politics. Empire of Russia?s arbitrary applications at the quarantines, had supported this idea. Russia could to take control of inputs and outputs to zone with quarantines. It strengthened the position of the Russians in the Caucasus.Politic of blockade which Russia included quarantines, had been resulted occupation of the Caucasus and Russia’s domination in the regions. Caucausian people had lived hurts that will be still in memories throughout generations, because of applications that included brute force and violence presented by Empire of Russia, to strengthen political position at international competition, as well as lived epidemics in the XIX. century. | |||