Abdrasul İsakov. Doğu Türkistan tarihinde Kırgız’ların tesirleri (1700-1878). Yüksek lisans tezi (2007)

Tez KünyeDurumu
Doğu türkistan tarihinde Kırgız’ların tesirleri (1700-1878) / Kyrgyz influence in Eastern Turkestan history,(1700-1878)
Yazar:ABDRASUL İSAKOV
Danışman: Y.DOÇ.DR. SEZAİ SEVİM
Yer Bilgisi: Uludağ Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı
Konu:Tarih = History
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
178 s.
Dogu Türkistan Tarihinde Kırgızların Tesirleri (1700-1878)? isimli yüksek lisans çalısmasında, 1700-1878 yılları arası Dogu Türkistan’daki siyasi olaylarda Kırgızların tesirleri arastırılmak istenmistir. Tez: ?Dogu Türkistan Hakkında Genel Bilgi?, ?Dogu Türkistan’da Baskıncılara Karsı Mücadeleler?, ?Dogu Türkistan’da Kırgızlar? ve ?Dogu Türkistan’da Yapılan Mücadelelerde Kırgızlar? isimli dört baslıktan olusmustur. Birinci bölümde, Sakalar devrinden XVIII. yüzyıla kadarki Dogu Türkistan’ın kısa tarihi, bölgeyi zapt etmis olan Kalmuk ve Mançuların tarih sahnesine çıkmaları, ayrı ayrı ele alınmıs ve ayrıca hocaların mensei ve Dogu Türkistan’da iktidara gelmeleri anlatılmaya çalısılmıstır. Tezimizin ikinci bölümünde ise 1700-1878 arasında Dogu Türkistan’da baskıncılara karsı yapılan mücadeleler kronolojiye uygun olarak verilmistir. Kalmuklara karsı mücadeleler anlatılırken, hocaların iki klana bölünmesi dikkat çekicidir. Ch’ing hükümetine karsı isyanlarda ise Hokand Hanlıgı, mücadeleleri yönlendirici bir rol üstlenir. Böylece Hokand-Ch’ing iliskilerinden karlı çıkan Hokand, Dogu Türkistan’ın 1865’te egemenligine kavusmasına yardımcı olur. Üçüncü bölümde, kaynaklarda ?Burut? adı ile bilinen Kırgızların, Dogu Türkistan’ın bir parçası oldugu, Kırgızların eskiden bu bölgelerde yasadıkları, çesitli dönemlerde göçler sonucu bölgeye yeni Kırgız göçlerinin oldugu, Kırgızların eskiden beri Dogu Türkistan’da etkili birileri oldukları ve siyasi olaylarda önemli rol oynadıkları anlatılmaya çalısılmıstır. Dogu Türkistan günümüz Kırgız Etnosu’nun olusumunda da önemli rol almıstır. Bütün bunlar tezimizin konusu için de bir alt yapı olusturur. Tezimize güçlü bir zemin hazırladıktan sonra, son bölümde, Kırgızların 1700- 1760 arasında Kalmuklara karsı yaptıkları mücadeleler, Ch’inglilere karsı ise isyanların önderleri sayılan hocalara verdikleri destek ve diger yerel halklarla beraber omuz omuza bölgenin bagımsızlıgı için nasıl savastıkları ortaya konmaktadır.
n the master thesis named ?Kyrgyz Influence in Eastern Turkestan History, (1700-1878)?, it is intended to research the influence of Kyrgyz in the political situation of Eastern Turkestan between the years 1700-1878. The thesis has been divided into four parts: ?the general information about Eastern Turkestan?, ?the struggle against the attackers?, ?the Kyrgyz in Eastern Turkestan? and ?the Kyrgyz in the Struggles in Eastern Turkestan?. In the first part, the era from Sakas till the 18th century covering the short history of Eastern Turkestan, the appearence of Kalmuks and Manchus that have conquested the Eastern Turkestan and the background of Hocas and their position of pover have been studied seperately. In the second part of the thesis, the fight against the attackers in Eastern Turkestan has been provided chronologically between the years 1700-1878. When describing the fights against Kalmuks, it is worth to pay attention that the Hocas divided into two clans. In the rebellion against the government of Ch?ing, it seems that the state of Hokand Khan has directed the fights. Thus, the Hokand has benefited from the relationship Hokand-Ch?ing and has helped to win the freedom of Eastern Turkestan in 1865. In the third part, it is pointed out that the Kyrgyz, the so-called ?Burut? in resorces, is apart of Eastern Turkestan, have lived in those areas, several new Kyrgyz immigration processes happened in various periods, they played an important role in Eastern Turkestan for a long time in political life and in events in Eastern Turkestan. Additionally, the Eastern Turkestan has played an important role in the formation of Kyrgyz Etnos. All of these have formed a sub part in our thesis. After forming a strong base for our thesis, in the last part, the fights of Kyrgyz against Kalmuks between 1700-1760, the supports provided to Hocas that the leaders of the rebellion against Ch?ings and the supports to native people of the area and how they fighted together for the independence have been pointed out.

Download: Click here