| Tez Künye | Durumu | ||
| Başlangıştan 1903’e Balkan sorunu ve Mürzsteg planı / Beginning Balkan question in 1903 and Murzsteg programme Yazar:UĞUR ÖZCAN Danışman: YRD. DOÇ. DR. ZAFER KOYLU Yer Bilgisi: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı Konu:Tarih = History Dizin:Balkanlar = Balkans ; Makedonya = Macedonian ; Makedonya sorunu = Macedonian problem ; Mürzsteg planı = Mürzsteg plan ; Osmanlı Devleti = Ottoman State ; Uluslararası politika = International policy | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2003 188 s. | ||
| YÜKSEK LISANS TEZ ÖZl BAŞLANGIÇTAN 1W.VE BALKAN SORUNU ve MUR/S THG PLANI Uğur Özcan farili Anabılım Dalı Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ağustos, 2003 Danışman: Yrd. Doç. Dr. Zafer Koylu Asya ile Avrupa arasında bulunan, Karadeniz, Ege ve Adriyatik denizlerine kıyısı olan Balkan yarımadası, farklı dil, din, kültür ve ırktan insanları bünyesinde barındırmaktadır. 15. yüzyıla kadar sürekli çatışma içindeki Balkan halkları, Osmanlı Devleti’ nin dini hoşgörüye dayanan siyaseti, adaletli bir yönetim anlayışıyla barış ortamını yakalayarak 18 yy sonlarına kadar uyum içerisinde yaşamışlardır. 1789 Fransız ihtilalinin ardından yayılan milliyetçilik akımı, Balkan halkları arasında etkisini göstererek, bağımsızlık hareketlerine yol açmıştır. 1877-78 Osmanlı- Rus Savaşı ve sonrasında yapılan Ayestefanos Antlaşmasıyla (3 Mart 1878) Büyük Bulgaristan kurulmuştur. Fakat statükonun korunması taraftarı olan devletlerin itirazı üzerine, Berlin’de tekrar toplanan taraflar, Berlin Muahedename’sine imza atmışlardır. Bu antlaşmayla Bulgaristan’ın elinden alınan Vilayet-i Selâse, (Kosova, Manastir, Selanik) antlaşmada imzası bulunan devletlerin temsilcilerinden oluşan ve başkanını Osmanlı Devletinin atayacağı bağımsız bir komisyona devredilmiştir. Rusların panislavist hedefleri, Avrupalı güçlerin müdahalesi, Sırpların, Bulgarların, Yunanlıların ve Arnavutların üç vilayette hak iddia etmeleri, Makedonya’yı büyük bir isyana sürüklemiştir. İç ve dış bunalımların yanında ekonomik sıkıntılarII yaşayan Osmanlı Devletinin, bölgede uyguladığı baskı politikası ve kötü yönetim 1903’te İllinden Ayaklanmasının patlak vermesine yol açmıştır. Sosyal bir bunalım sonucu çıkan ayaklanma, büyük boyutlara ulaşmış ve muhtemel bir Balkan Savaşı” nm çıkmasına ramak kalmıştır. Osmanlı Devleti, isyanı zorlukla bastırıp geciken reformları yerine getirse de Avrupalı Devletlerin müdahalesini önleyememiştir Sonuçta Rusya ve Avusturya-Macaristan dışişleri bakanları. Viyana yakınlarında Mürtzsteg kentinde hazırladıkları ıMürzsteg Planını (3 Ekim 1903) Bab-b Aliye tebliğ etmişler ve süratle uygulamaya koymuşlardır İdarî, mâlî ve askerî bir takım reformlar içeren Mür/steg Planı, ilk etapta olumlu etkiler doğursa da büyük devletlerin, Osmanlı Devleti ‘nin iç işlerine müdahalesinden ileri gitmemiştir. Muhtemel bir Balkan harbini önüne geçmek, Makedonya ve bunun genelinde Balkanlarda istikrarı sağlamak adına yapılan reform programı, tüm çabalara rağmen iyi bir netice vermemiştir. Mürzsteg Programında öngörülen mâlî reformlar I905*te yeniden ele alınmış, fakat bu, Osmanlı devletinin bölgedeki posta ve gümrük merkezlerine el konulması sonucunu doğurarak Balkanlarda bölünmeyi hızlandırmıştır. Bölgede 20. yüzyıl başlarındaki bu kaos ortamı, aradan gecen 100 yıla rağmen hâlâ tüm sıcaklığını korumakta ve devletler arası bir sorun olma niteliğini devam ettirmektedir | |||
| HI ABSTRACT Ugur Ozcan History Osmangazi University, Institute of Social Science August, 2003 Superviser: Yrd. Doç. Dr. Zafer Koylu Balkan Peninsula, called as the melting pot. no man’s land, salad of nations, located between Asia and Europe, having coast to the Black Sea, Adriatic and Aegean Sea contains people in different cultures, religion and nations. Balkan people who were fighting to each other until the 15lh century, caught the peace as a result of the Ottoman’s policy based on religion tolerance, justly governing lived in peace from 15th century to the end of the 18th century Nationalist movements that become wider and popular after the 1789 French Revolution caused the people of Balkans stand for independence. After the Russo- Turkish Wars 1877-78 and Saint Stefanos Treaty, Great Bulgaria had been established as to reach panislavist goals. But the countries which want to keep the “status quo” signed Treaty of Berlin in Berlin. According to this treaty, Vilayet-i Selase (Three Vilayets: Kosovo, Bitola Selaniko) are taken from Bulgaria and given to an independent comission consist of the countries representatives heading by an officer assigned by the Ottoman government. On the other hand, as a result of Russian panislavist aims, European interventionIV and Serbs, Bulgarians, Greeks and Albanians desires for “Vilayat-l Selase”, Macedonia was dragged into an unstoppable revolutions. Beside these interior and exterior crises. Ottoman Empire’s “despotic” and bad governing were the other reasons of breaking out of 1^03 İllinden Uprising This uprising that broke out after a social explosion, had become a great dimensions and come near to an edge of a possible Balkan war. liven though Ottoman Empire put down this rebellion, he could not resist the interference of European countries. Eventually Russian and Austrian-Hungarian’s foreign ministers gathered in Mürzsteg, Vienna and prepared a reform program regarding the Macedonian Questions. which is called Mürzsteg Program and sent it to “Bab-ı Âli” “Sick Man Of Europe,” Immediately applied Mürzsteg Program includes financial, military, and administrative reforms. Despite the possitive impact among the people of Balkans, it was just an other interference of the European countries to Ottoman Empire. This reform program was made to resist a possible Balkan war and for the stabilization of Macedonia and in general of Balkans. In spite of the efforts made to apply, it did not work. Financial reforms in Mürzsteg Program were reconsidered in 1905. As a matter of fact, it has caused the postal service and customs buroe confiscated and exalirated the seperation. Finally the chaos at the beginnig of 20th century., still keeps its heat and importance. In spite of 100 years, it stil remains to be a question which exist in the heart of Balkans. | |||