| Tez Künye | Durumu | ||
| III. Ahmed Devri teşrifatı (A.D. 347: 1718-1725) / The ceremoni̇al of 3rd Ahmed Period (A.D. 347: 1718-1725) Yazar:HAYRİYE BUŞRA USLU Danışman: DOÇ. DR. FİLİZ KARACA Yer Bilgisi: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı / Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı Konu:Tarih = History Dizin:Ahmed III = Ahmed III ; Osmanlı Dönemi = Ottoman Period ; Osmanlı tarihi = Ottoman history ; Tarih = History ; Teşrifat = Protocol ; Teşrifatçılık = Protocol officer ; Yakın Çağ = Modern Times | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2017 222 s. | ||
| Osmanlı Devleti’nde XVI. yüzyıldan itibaren tespit edilebilen teşrifat müessesesi, varlığını devletin sonuna kadar devam ettirmiştir. Baş-deftardarlığa bağlı olarak ortaya çıkmıştır. Baş-defterdara bağlı bir memur olarak görülen teşrifatî, padişaha gelen pişkeşlerin listelerini yapıp, defterine kaydetmek ve ayrıca nakdî ve aynî ödemelerin masraf kayıtlarını tutmakla görevli idi. XVII. yüzyıl sonlarından itibaren ise teşrifâtîlik, devletin protokol işleri ile alakadar ve merasimlerin düzeninden sorumlu bir müessese haline gelmiştir. Merasim vekayiʿinin zaptı işi teşrifatçılar tarafından gerçekleştirilmiştir. Böylelikle artık defter-i teşrifatların içeriği değişmiş ve protokole dair ayrıntılı kayıtlar tutulmuştur. Bu kayıtlar, Teşrifat Kalemi’nin Yevmî Vekayiʿi defter grubunu oluşturmuştur. Teşrifat Kalemi’nde tutulan bu defterler, Osmanlı protokol kaidelerinin öğrenilmesi açısından oldukça aydınlatıcıdır. Çalışmamızda ilk nümûneleri bizzat teşrifatçı tarafından tutulan ve türünün ilk örneklerinden olan yevmî vekayiʿi defterlerinden Başbakanlık Osmanlı Arşivi A.d. 347’deki defter, yeni harflere çevrilmiş ve kısa bir değerlendirilmesi yapılmıştır. III. Ahmed saltanatında Teşrifatçı Selmân Efendi tarafından yazılmış olan bu defter, 1130-1137 (1718-1725) yıllarını ihtiva etmektedir. Defterde; şehzade doğumları, şehzadelerin bedʿi besmele ve Kurʿân-ı Kerîm hatmi törenleri, sultanların çeyiz ve düğün alayları, sefere çıkış, bayram merasimi, elçi kabulleri, elçilere verilen ziyafetler, cenaze merasimleri, Damad İbrahim Paşa’nın III. Ahmed için inşa ettirdiği Sadabad Sarayı’nda verilen ziyafetler, Peygamber Efendimizin doğumu vesilesiyle 12 Rebîʿü’l-evvel günü kutlanan Mevlid Kandili merasimi yevmî vekâyiʿi şeklinde kaydedilmiştir. Eser neşredilerek Osmanlı protokolü bakımından önemli olan bir kaynağın tarih araştırmalarına kazandırılması amaçlanmıştır. Siyasî vakʿanüvisler ile birlikte kullanıldığında tarihe ışık tutacaktır. Anahtar Kelimeler: Teşrifat Defteri, protokol, merasim, vekâyiʿi, III. Ahmed,Selmân Efendi. | |||
| In the Ottoman Empire, the etiquette establishment, which can be determined from the XVI century, has continued its existence until the end of the state. It has emerged due to head of provincial treasury The priest, who was regarded as an officer attached to the head-led registry, was tasked with making gift lists from the palace and registering it in the book, as well as keeping the expense records of the cash and in kind payments. From the end of the XVII. century, Chamberlain has become a responsible institution for the protocol of the state and relativities and ceremonials. The work of seemure of the ceremonials and the dealer was carried out by the representatives. So now the content of the ledger ceremonials has changed and detailed records of the protocol are kept. These records formed the bookstore of the Yevmî Speech of the office of the Ceremonial secretary’s These memorandums held at the office of the Ceremonial secretary, In terms of learning Ottoman protocol bases is quite illuminating. In our work, the first memorandums were held by the master of ceremonies, and the book in the Yevmî Speech books of Prime Ministry Ottoman Archive Ad347, which is one of the earliest examples of the line, was translated into new letters and evaluated briefly. III. This memorandum, written by Selmân Efendi who is chamberlain in the reign of Ahmed, contains years of 1130-1137 (1718-1725). It has been recorded that births of prince, and princes ceremonies with read the whole of the Quran, also the trousseau and wedding procession of Sultans,ceremonies of festival,funeral ceremonies,The feast,Damad Ibrahım Pasa who is given feast at the Sadabad Palace,moreover holy night on which the birth of prophet mohammad is marked and day of the 12 Rebîʿü’l-evvel in the memorandum. It is aimed to bring a source which is important in terms of Ottoman protocol into history researches. When used with diplomatic of historiographer , the history will light. Keywords: Memorandum, protocol, ceremony, speech, III. Ahmed, Selmân Efendi. | |||