| Tez Künye | Durumu | ||
| Yazıcızâde Ali’nin Selçuk-name isimli eserinin edisyon kritiği / Saljuqnama by Yazijizada Ali, has been translated and edition critic Yazar: Abdullah Bakır Danışman: UZMAN HÜSEYİN SALMAN İstanbul: Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Konu:Tarih = History Dizin: | Onaylandı Doktora Türkçe 2008 LXII+840 s. | ||
| Bu çalışmamızda YazıcızÀde èAlì tarafından Osmanlı Sultanı II. Murad’ın emriyle 827/1423 tarihinde kaleme alınan TevÀrìò-i Ál-i Selçuú adlı yazma eserin transkripsiyonu ve tespit edilen bazı nüshalarıyla edisyon kritiği yapılmıştır. Eserin büyük bir kısmını İbn Bìbì tarafından kaleme alınan el-EvÀmirüél-èAlÀéiyye fiél-umÿriél-èAlÀéiyye adlı Farsça eserin YazıcızÀde èAlì tarafından Türkçe’ye çevirisi oluşturmaktadır. Tercüme amacıyla eserine başlayan müellif, daha sonra el-EvÀmirüél-èAlÀéiyye fiél-umÿriél-èAlÀéiyye’nin çevirisine kendisinden ve devrin bazı önemli eserlerinden yeni bilgiler koymuş, bazı bölümleri ise kaldırarak yeni bir eser meydana getirmiştir.YazıcızÀde èAlì tercümeye başlamadan önce ilk kısma Reşìdeéd-dìn FazlullÀh’ın, CÀmièuét-tevÀrìò adlı eserinden ve Uygurca Oğuz Destanından faydalanarak hazırladığı Oàuz-nÀme adlı bir bölüm eklemiştir. İkinci bölüm yazılırken RÀvendì’nin RÀhatüés-sudÿr ve Àyetüés-surÿr adlı eserinden istifade edilmiştir. Ayrıca İbn Bìbì’nin kendisi ve ailesi ile ilgili bilgilerin verildiği yerlerin bir kısmı çıkartılmış, èAlÀéaéd-dìn èAùÀ Melik Cüveynì’ye methiye bölümlerinin yerine Sultan II. Murad ile ilgili methiyeler eklenmiştir. Oğuz boylarının isimleri, tamgaları, sünükleri ve görevlerinin anlatıldığı kaynakta; devlet yönetiminde uygulanan ikili teşkilat, han ve bey olma usulleri dile getirilmiştir. Türklerdeki toy, orun, ülüş adetleri ile diğer Türk töreleri ve uygulanışları anlatılmıştır.Türkiye Selçukluları devri olaylarının detaylı olarak anlatıldığı eser yardımıyla, Selçuklularda ordu sistemi, unvanlar, diğer devletlerle olan ilişkiler, hükümdarların tahta geçiş usulleri ve o dönemde Anadolu’da kullanılan yer adları hakkında bilgilere ulaşılabilir. Eser bir bütün olarak ele alındığı zaman İslâm öncesi Türk tarihinden Selçuklu, Moğol, Beylikler Dönemi ve Osmanlıların kuruluşuna kadar geçen dönemin anlatıldığı bir ana kaynak özelliği taşımaktadır. | |||
| In this study, with the order of Ottoman Sultan Murad II in 827/1423, the work called TawÀrìkh-i Ál-i Saljuq by YazıjızÀda èAlì, has been translated and edition critic, with some detected copies, has been done. The Persian work, written by Ibn Bíbí, al-AvÀmìr al-èAlÀéiyya fiél-umÿr al-èAlÀ?iyya?s Turkish translation, by YazıcızÀda èAlì, composes the big proportion of this work.The author,starting to write with the aim of translation by making additions from himself, from the important works of his age to al-AvÀmir al-èAlÀéiyya fíél-umÿr al- èAlÀéiyya and also by removing some parts from it, created a new work at the end.Before starting to translate, YazıjızÀda èAlì added a section called Oghuz-nÀma which was prepared from benefiting the work of Rashíd al-Dín Fazlallah?s JÀmiè al-tawÀrìkh while the second section was being written, the author was profited from RÀvandí?s RÀhat al-sudÿr wa Àyat al-surÿr.Also, the parts related with Ibn Bìbì?s family and himself were removed and sections about Sultan Murad II. were added instead of èAlÀéal-Dín èAùÀ Malik Juwaini The source which mentions the names of Oghuz clan, signs, bones, and duties expresses double organization applied in government management and procedures to be khan and chief. İt is told about gothering, protocol, sharing customs and their appliances.With the help of the work telling Turkish Seljuk period in detail, information can be attained about army system, reputations, relationships with other governments, procedures of ascending the throne and names of the places used in Anatolia at that time at Seljuks. When it is handled in general, the work includes features of a source telling the age of Seljuk, Mongol, Anatolian Beyliks? and the period until Ottoman?s. | |||