Hüseyin Şen. Muhammed Ali Han Dönemi Hokand Hanlığı (1822-1842). Doktora tezi (2020)

Tez KünyeDurumu
Muhammed Ali Han Dönemi Hokand Hanlığı (1822-1842) / Kokand Khanete in priot of Muhammed Ali Khan (1822-1842)
Yazar: Hüseyin Şen
Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ AHMETBEYOĞLU
İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Konu:Tarih = History
Dizin:Buhara = Bukhara ; Buhara Hanlığı = Bukhara Dynasty ; Hokand Hanlığı = Kohand Khanate ; Muhammed Ali Han = Muhammed Ali Khan ; Rusya = Russia
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2020
IX+263 s.
1709 yılında Buhara Hanlığı’ndan ayrılarak müstakil hareket etmeye başlayan ve 1876 tarihinde Rus istilasına kadar Fergana Vadisi merkezli hüküm süren Hokand Hanlığı XIX. yüzyılın başlarında en geniş sınırlarına ulaşmıştır. Bizim çalışmamız Hokand Hanlığı’nın Mançular, Ruslar ve Buhara Emirliği ile mücadele ederek sınırlarını genişleten Muhammed Ali Han dönemini (1822-1842) kapsamaktadır. Tezimizde kaynaklardaki kısıtlı bilgiler çerçevesinde Muhammed Ali Han’ın biyografisini ortaya koymaya gayret ettik. Giriş ve dört bölümden oluşan tezimizin giriş kısmında kullandığımız ana kaynakların tanıtımına ve Fergana Bölgesi’nde etkili olan boyların dağılımına yer verdik. Birinci bölümünde; Hokand Hanlığı’nın çevresinde bulunan devletlerin 1822 yılındaki durumunu ortaya koyduk ve ayrıca Muhammed Ali Han’ın babası Ömer Han (1810-1822) dönemini anlatarak nasıl bir devlet devraldığını, nasıl bir siyasi zeminde tahta çıktığını yansıtmaya çalıştık. İkinci bölümde; Muhammed Ali Han’ın şehzadeliği, evlilikleri, tahta çıkışı, devlet kademelerindeki yaptığı değişiklikleri, Muhammed Ali Han dönemi Hokand edebiyat dünyasını dile getirdik. Üçüncü bölümde; Muhammed Ali Han’ın askeri seferlerini ve kurduğu diplomatik ilişkileri işledik. Dördüncü bölümde ise; Hokand Hanlığı ile Buhara Emirliği’nin mücadelelerini ve bunun arka planını ortaya koyduk. İki devletin mücadelesinin sonucunda Muhammed Ali Han ve ailesinin katledilmesi, devamında gelişen olayları yansıttık. Tezimizi hazırlarken çoğunlukla Hokand vakayinamelerinden yararlandık. Birinci ve ikinci el ana kaynakları özenle kullanmaya çalıştık. Hokand vakayinamelerinde verilen farklı bilgileri tenkit ederek okuyucuya tarafsız bir şekilde sunmaya özen gösterdik.
The Koqand Khanate that broke up from the Buhara Emirate in 1709 to conduct independent policies and ruled as centred in the Fergana Valley until the Russian occupation in 1876 reached its highest borders at the beginning of the XIX. century. Our study covers the Muhammed Ali Khan era (1822-1842) in which he expanded the borders of the khanate by battling against Manchus, Russians and the Buhara Khanate. Despite insufficient data in sources, in our thesis we aimed to reveal the biography of Muhammed Ali Khan. Combining of an introduction and four chapters, in our thesis’ introduction part we gave place to presentation of the main sources used in thesis and distribution of clans effective in the Fergana region. In the first chapter; we presented the situation of the states around the Koqand Khanate in 1822 and additionally by explaining the Umer Khan era (1810-1822), Muhammed Ali Khan’s father, we aimed to reflect which kind of a state Muhammed Ali Khan took over and in what political conditions he ascended the throne. In the second chapter; we studied Muhammed Ali Khan’s own prince period and marriages, being the ruler and the changes he made in the state official, and the world of Koqand literature during the period of Muhammad Ali Han have been investigated in this chapter. In the third chapter; we studied Muhammed Ali Khan’s military campaigns and established diplomatic relations. In the four chapter; we investigated struggles between the Koqand Khanate and the Buhara Emirate and background behind this. We studied the massacre of Muhammed Ali Han and his family as a consequence of the struggle between two states and following events. In the process of preparing our thesis, we benefited mainly from the Hokand chronicles. We tried to use primary and secondary main sources with a great care. By criticising various data in the Hokand chronicles we cared to present these data to readers objectively.

Download: Click here