Deniz Şahinli. Suphi Nuri İleri, hayatı, şahsiyeti, eserleri ve gazeteciliği. Doktora tezi (2007)

Tez KünyeDurumu
Suphi Nuri İleri, hayatı, şahsiyeti, eserleri ve gazeteciliği / Suphi Nuri İleri, his life, personality, opuses, journalism
Yazar:DENİZ ŞAHİNLİ
Danışman: YRD. DOÇ. DR. DURSUN GÖK
Yer Bilgisi: Selçuk Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı / Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bilim Dalı
Konu:Biyografi = Biography ; Tarih = History ; Türk İnkılap Tarihi = History of Turkish Revolution
Dizin:Biyografi = Biography ; Gazeteciler = Journalists ; Gazetecilik = Journalism ; İleri, Suphi Nuri = İleri, Suphi Nuri
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2007
492 s.
Bu çalısmada, Türkiye tarihi açısından çok önemli olan olaylara, Suphi Nuri’nin bakıs açısıyla ısık tutulmustur. Osmanlı Devleti’nin son dönemlerini yasayan, Birinci Dünya Harbine katılan, Millî Mücadele’nin basarısı için çalısan Suphi Nuri ?leri’nin hayatı, eserleri ve gazeteciliği incelenmistir. Gazeteci, öğretmen, yazar ve hukuk profesörü gibi özellikleri sahsında toplayan Suphi Nuri ?leri’nin eserleri, yasadığı döneme ısık tutması açısından dikkate değerdir. Suphi Nuri, 1887?1945 tarihleri arasında yasayan bir Türk aydınıdır. Babası Meclis-i Ayan üyesi Mustafa Nuri Efendi’dir. Annesi Dino ailesine mensup Abidin Pasa’nın kızıdır. Üç kardesten en küçüğü olan Suphi Nuri’nin abisi Celâl Nuri, edebiyatçı, yazar, gazeteci ve fikir adamıdır. Diğer kardesi Sedat Nuri de karikatürist ve tüccardır. Paris’teki tahsilinden sonra ?stanbul’a dönen Suphi Nuri, Suriye Cephesi’nde yedek subay olarak askerlik görevini yapmıstır. Kâtipliğini yaptığı Dördüncü Ordu Kumandanı Cemal Pasa’ya refakat ederken, Suriye Cephesi’ni inceleme fırsatı bulmus, pek çok Alman subayının tercümanlığını yapmıstır. Birinci Dünya Savası’ndan sonra ?stanbul’a dönerek gazetecilik hayatına baslamıstır. Genellikle her gün, siyasi, kültürel, ilmi, pek çok konuda yazmıstır. Atatürk’ün ilkelerinden özellikle devletçilik ve laikliğin sıkı bir savunucusu olması da öne çıkan özelliklerinden birkaçıdır. Kooperatifçiliğin, Türkiye’nin ekonomik modeli olan devletçiliğe adapte edilmesi gerektiğini savunuyordu. Suphi Nuri, Mustafa Kemal adına temaslarda bulunmus, Anadolu’ya silah temini konusunda çalısmalar yapmıstır. Mustafa Kemal, Mersinli Cemal Pasa’nın askeri harekâtını elestiren birkaç yazısını Suphi Nuri imzasıyla, Âti gazetesinde yayınlamıstır. Seyh Sait ?syanı’nı tesvik ettiği gerekçesiyle ?stiklal Mahkemesi’nde yargılanmıstır. Siyasi bir yazısı dolayısıyla 1945 yılında Hasan Ali Yücel tarafından öğretmenlik görevinden alınmıs, gazetelere yazılar yazarak hayatını devam ettirmeye çalısmıstır.
In this thesis, very important events of Turkey?s history are analyzed according to Suphi Nuri ?leri?s point of view. It is studied the life, opuses and journalist identity of Suphi Nuri ?leri. He lived in the last years of Ottoman Empire, participated in World War I and worked for the success of the National Struggle for Independence. He was journalist, teacher and professor of law and his opuses are worth to be studied so as to enlighten to his life period. Suphi Nuri was a Turkish intellectual, who lived the period of 1887 and 1945. His father is Mustafa Nuri, who was a member of Ayan Council (Senate). His mother is the daughter of a member of Dino family, Abidin Pasha. Suphi Nuri has two older brothers. One of them is Celal Nuri, who is a litterateur, author, journalist and philosopher. The other one is Sedat Nuri, who is a caricaturist and merchant. After his education in Paris, he returned back to Istanbul. He did his compulsory military service as a second lieutenant in time of war in Syria. When he was accompanied to 4th Army Commander Cemal Pasha as his clerk, he found the opportunity to research for Syria and he served as a translator to lots of German Officers. After World War I, he returned back to Istanbul and had begun to work as a journalist. He used to write about politics, cultural and scientific issues daily. Being a hard defender of Ataturk?s state socialism and Secularism principles was one of the foremost characteristics of him. He used to defend that it was necessary to adapt cooperative system to the state socialism, which is the economic model of Turkey. Suphi Nuri contacted on behalf of Ataturk and work for procurement of weapon to Anatolia. Mustafa Kemal had published some articles, in which he was criticized the military operations of Mersinli Cemal Pasha, with the sign of Suphi Nuri on Ati newspaper. He was accused of encouraging Sheikh Sait Rebellion and judged by the Court of Independence. He was discarded from the teaching job by Hasan Ali Yucel, The Minister of National Education, because of a political article of him at 1945 and earned by only writing articles for newspapers.

Download: Click here