Şer’iyye sicillerine göre III. Selim ve II. Mahmut dönemleri Amasya’sında merkez-taşra münasebetleri

Tez KünyeDurumu
Şer’iyye sicillerine göre III. Selim ve II. Mahmut dönemleri Amasya’sında merkez-taşra münasebetleri / According to court records the relations between centre and the provinces during Selim III and Mahmut II in Amasya
Yazar:SADIK ÇETİN
Danışman: DOÇ. DR. AYHAN DOĞAN
Yer Bilgisi: Gaziantep Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı
Konu:Tarih = History
Dizin:Amasya = Amasya ; Kent tarihi = Urban history ; Mahmud II = Mahmud II ; Nizam-ı Cedid = Nizam-ı Djediol ; Osmanlı Devleti = Ottoman State ; Osmanlı Dönemi = Ottoman Period ; Selim III = Selim III ; Vaka-i Hayriye = Auspicious event
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2018
319 s.
Bu çalışmada Osmanlı Devleti’nin radikal bir değişim sürecinden geçtiği 1789-1839 yılları arasında meydana gelen gelişmelerin taşraya olan etkisi Amasya örneğinde incelenmiştir. Bu süreçte devletin talimli orduya olan ihtiyacının neticesi olarak kurulan Nizam-ı Cedit ocağı, Kabakçı Mustafa İsyanı sonrasında kaldırılmıştır. Ancak 1826 yılında Yeniçeri Ocağının lağv edilmesi ile yenilik önündeki engeller ortadan kaldırılmış ve Asâkir-i Mansûre ordusu kurulmuştur. Bu ordunun beşeri ihtiyaçları büyük oranda taşradan sağlanmıştır. Ardı arkasına yaşanan savaşlar ve asker talepleri dönem içinde merkez-taşra münasebetlerinin en belirleyici unsuru olmuştur. Gerek yeni ordunun beşeri ihtiyaçları gerekse savaşlar sürecinde istenen askerlerin büyük oranda taşradan karşılanıyor olması taşra üzerinde bir takım sonuçları doğurmuştur. Bunun en bariz örneği aile başına düşen çocuk sayısının düşük olmasıdır. Asker talepleri veya zahire isteklerinin karşılanamadığı durumlarda bedel ödeme yoluna gidilmiş ve azımsanmayacak meblağlar tevzi edilmiştir. Bunların yanında Vaka-i Hayriye sonrası Bektaşi sürgünleri, taşradan İstanbul’a göçün engellenmesi konusunda alınan önlemler merkez-taşra münasebetlerinin önemli konularındandır. Ayrıca merkezi hâkimiyetin zayıflığı ahalinin yerel idarecilerden şikâyetlerini beraberinde getirmiş ve toplumda büyük bir huzursuzluğun yaşanmasına neden olmuştur. Nitekim bu durumun neticesi olarak 1817 yılında Amasya’da önemli bir hareketlilik yaşanmıştır.
In this study the impacts of the developments that took place between 1789-1839, when Ottoman State was undergoing a radical transformation process,was analyzed in the case of Amasya. Through this process The Guild of New Order which had been established as a consequence of the need of a trained army was abolished after Kabakçı Mustafa Riot. However, by abrogating The Guild of Yeniçeri in 1826 the barriers in front of the innovation were removed and Asâkir-i mansûre Army was established.The humane needs of this army were mostly provided from provinces.Sequential wars and soldier demands became the most signifcant factor of central-provincial relations during the period.Both the humane needs of the new army and supplying the required soldiers during the wars led to a number of results on the provinces.The most obvious example is the low number of children per family.When military requests or requests on stocks could not be met, paying as compensation methods were preferred and amounts that cannot be underestimated could be allocated. Beside these, the Bektaşi exiles after Auspicious Incident and precautions taken to prevent immigrations from provinces to Istanbul were important issues of central-provincial relations. In addition, the weakness of central sovereignity brought complaints about local authorities from community and caused a great discomfort in the society. As a matter of fact, an important riot movement was seen in Amasya in 1817 as a result of this situation.

Download: Click here