İmge ve Emperyalizm 1908-1911 – İkinci Meşrutiyet Basınında (Palmira Brummett)

İmge ve Emperyalizm 1908-1911 İkinci Meşrutiyet Basınında Palmira Brummett İLETİŞİM YAYINLARI
Palmira Brummett, bu kitapta yakın tarihimizin en ilginç dönemlerinden birine, “Hürriyet’in İlanı”ndan sonra yaşanan coşkulu ve karmaşık ortama, 1908-1911 yılları arasında yayımlanmış mizah dergileri penceresinden bakıyor. İstibdadın yıkılmasının ve sansürün kalkmasının ardından birdenbire patlayan mizah basını başlı başına büyüleyici ve bugüne kadar analiz edilmek bir yana, tasnifi bile tam olarak yapılmamış bir malzeme. Bu kitap, böyle bir malzemenin “erbabının elinde” nasıl işlenebileceği, mizahtan yola çıkarak ne kadar zengin bir siyasal ve kültürel tarihin yazılabileceği konusunda adeta bir ders niteliği taşıyor. Karikatürlerin derinlikli yorumları belki kitabın en keyifli kısmını oluşturuyor, ama bu yorumların dayandırıldığı kuramsal ve karşılaştırmalı çerçeve de bir o kadar etkileyici. İkinci Meşrutiyet sonrasında Osmanlı’da yaşanan alt üst oluşu bütün boyutlarıyla sergileyen bir çalışma bu: İstibdat ile hürriyet; eski ile yeni; Batı’nın iki yüzü olan özgürlükler diyarı ve emperyalist saldırganlık; kadınları “kritik” konumuna ilişkin tartışmalar; moda taşlamaları ile vatanın namusu; teknoloji ve ulaşım; köpekler, kadınlar, kolera ve sokaklardaki diğer “tehlikeler”… Üstelik bütün bunlar, aslında çok daha fazlası ustalıklı bir kitap kurgusuyla bütünleştiriliyor.