Osmanlı İmparatorluğu’nda yenileşme hareketleri ve çeviri: Encümen-Daniş örneğinde Tanzimat Dönemi çeviri yaklaşımları

Tez KünyeDurumu
Osmanlı İmparatorluğu’nda yenileşme hareketleri ve çeviri: Encümen-Daniş örneğinde Tanzimat Dönemi çeviri yaklaşımları / Reform activities in the Ottoman Empire and translation: The translation approaches in the Tanzimat period discussed within the framework Encümen-i Daniş
Yazar:NESLİHAN DEMEZ
Danışman: DOÇ. DR. SAKİNE ERUZ
Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı / Çeviri Bilim Dalı
Konu:Mütercim-Tercümanlık = Translation and Interpretation ; Tarih = History
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
86 s.
Tanzimat Dönemi ile birlikte Osmanlı İmparatorluğu Batı’ya yönelmiştir. Bu Batı’yayöneliş hareketi birçok alanda gerçekleştirilen reform çalışmalarını beraberindegetirmiştir. Osmanlı İmparatorluğu bu reform çalışmaları ile sadece Batı’nın izlediğigelişim çizgisini takip etmeyi değil, aynı zamanda Batı uygarlığına eklemlenmeyi dehedeflemiştir. Tanzimat Dönemi’nde devlet tarafından Darülfünun’a kitaphazırlamak ve ?halkı eğitmek? amacıyla kurulan Encümen-i Dâniş de bu hedefeulaşmak konusunda gerçekleştirilen reform çalışmalarının bir ürünüdür. Bu tezinamacı, Encümen-i Dâniş’in yapısının ve yapmış olduğu çeviri çalışmalarının,Tanzimat Dönemi’nin özelliklerini taşıdığını gözler önüne sermektir. Tezde önesürülen bu varsayımı somutlaştırmak adına, Encümen-i Dâniş’in yapısı ve çalışmayöntemi, olguları tarihsel-toplumsal bağlamları içerisinde değerlendiren ÇoğuldizgeKuramı ışığında ele alınmıştır. Çalışmanın bütünsel çerçevesini oluşturmakamacıyla, Çoğuldizge kuramıyla da ilintili olarak dönemin arka planı irdelenmiştir.Bu anlamda genel olarak Tanzimat Dönemi’ne, dönemin çeviri etkinliklerine yerverilmiş ve Encümen-i Dâniş’in çalışma yöntemleri ile bünyesinde yürütülen çeviriçalışmaları üzerine odaklanılmıştır. Yaptığımız araştırmalar, Encümen-i Dânişbünyesinde yürütülen çeviri etkinliğinin, dönemin özelliklerini yansıttığını veEncümen-i Dâniş’in kuruluşunda aydınların etkili olduğunu ortaya koymuştur.
In the Tanzimat Period the Ottoman Empire headed towards the West. This approachgave rise to many reform activities in different fields. Within this process theOttoman Empire not only aimed at following the developmental stages of theWestern civilization but also at becoming a part of it. One of the outcomes of thereform activities was the establishment of Encümen-i Dâniş (the Ottoman Academy)by the state with the goal of translating books for Darülfünun and of “educatingpeople”. The aim of the thesis is to demonstrate that the structure of Encümen-iDâniş and relatingly the translational works that were realized by Encümen-i Dânişreflect the characteristics of the Tanzimat Period. In order to clarify the mentionedsuggestion of the thesis, the structure of Encümen-i Dâniş is analyzed and evaluatedin the light of the Polysystem Theory which considers translation within the socialand historical contexts. Therefore, social and historical circumstances of the periodare studied in the thesis. After an overview of the Tanzimat Period and the translationactivities that were carried out during this period, the structure of Encümen-i Dânişand its translation activities are presented, examined and evaluated as the focal point.As the result of the thesis, it is found out that the translation activities that werecarried out by Encümen-i Dâniş reflect the characteristics of the period as well as thetendencies of the intellectuals who played an important role in the establishment ofEncümen-i Dâniş.

Download: Click here