| Tez Künye | Durumu | ||
| Bosna Hersek güncel tarih ders kitaplarında Osmanlı/Türk imajı / Image of the Ottomans and Turks in actual history textbooks in Bosnia and Herzegovina Yazar:JAHJA MUHASİLOVİC Danışman: PROF. DR. MAHMUT AK Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı / Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı Konu:Tarih = History Dizin:Bosna-Hersek = Bosnia-Herzegovina ; Coğrafya tarihi = Geography history ; Ders kitapları = Textbooks ; Kitaplar = Books ; Sosyal tarih = Social history ; Tarih dersi = History lesson ; Tarihçilik = Historiography ; Türk imajı = Turkish image ; Yeni Çağ = New Age ; İmaj = Image | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2015 169 s. | ||
| Bu çalışmada Bosna Hersek’in üç etnik toplumunun 2007 senesinden sonra kulanımda olan güncel tarih ders kitaplarında Osmanlı ve Türk imajı araştırılmıştır. Bosna Hersek’te Dayton Antlaşması’ndan sonra siyasi anlamda en üst yetkiye sahip olan Uluslararası Toplum Örgütlerinin önerdikleri reform paketlerinin, savaş döneminde ve hemen ardından yayınlanan tarih ders kitaplarını ne derece değiştirdiği sorusu çalışmanın bu çalışmada cevaplanmaya çalışılmıştır. 90’lı yıllarda yaşanan Yugoslav savaşlarından sonra ülkenin üç etnik toplumu tarafından öğrencilere üç farklı tarih anlatılmaktadır. Bu durum, savaşın, şimdi de eğitim sistemi ve tarih anlatımı üzerinden devam ettiğini bizlere göstermektedir. Konuyu tamamıyla anlamak için Balkanların tarih yazımını, tarihsel ve güncel siyasi akımlarını anlamak son derece önemlidir. Son yıllarda üç farklı tarih anlayışı, yeni yayınevlerinin ve tarih ders kitaplarının ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Devletin merkez yönetiminin, yaşanan savaştan sonra güç kaybetmesi dolayısıyla bu durum tamamen devletin kontrolünden çıkmıştır. Çalışmayı daha kaliteli şekilde gerçekleştirmek adına, Almanya’da bulunan Georg Eckert Uluslararası Ders Kitapları Enstitüsü’nde araştırmalar yapılarak önemli sayıda tarih ders kitabına ulaşıldı. Konunun sadece tarih ders kitaplarına odaklanarak aydınlatılmasının zor oluşu dolayısıyla, çalışmada Bosna Hersek’in her üç etnik toplumundan öğrencileri kapsayan anketler de düzenlendi. Geniş kapsamlı tarih ders kitaplarının incelemesi ve Bosnalı öğrencilere dağtılan anketler, toplumun savaştan kalan acı izleri halen taşıdığını net bir şekilde göstermiştir. Nefret ve kin diliyle konuşan birbiriyle örtüşmeyen tarihlerin öğrencilere öğretilmesi, ki bu özelikle Sırp ve Hırvat ders kitapları için geçerlidir, Bosna Hersek’te yetişen savaş sonrası nesilleri yeni bir çatışma sürecine taşıyabilme korkusunu da doğurmaktadır. Bu nedenle gelecekte gerçekleşecek olan Bosna Hersek’teki ders kitaplarının incelenmesi, tarih yazımı konusundaki atılacak adımlar ve alınması gereken önlemler için bu çalışma oldukça önem taşımaktadır. | |||
| As a part of this master thesis, the Image of the Ottomans/Turks in History Textbooks of the three ethnic groups inhabiting Bosnia and Herzegovina that are in use since 2007 were analyzed. One of the main focus points of the thesis was to find out at which level the reforms recommended by International Community in Bosnia and Herzegovina were implemented in history textbooks and what was the impact of the reforms on the development of new textbooks. After devastating Yugoslav wars ended, we have a situation that every one of the three ethnic communities in the country are teaching different version of the national history. All the tensions of the past are now continuing through the educational system and history textbooks. In order to encompass the topic in a complete manner, it is crucial for the researcher to understand the local historiographical and political streams. This poisonous environment of three different historical memories gave birth to the hyper production of history textbooks and publishing houses making profit from the situation. Because the Bosnian government has lost control over certain areas of the country, this phenomenon is continuing almost without any possibility for the state in preventing it. In order to complete the thesis in a more qualitative way, there was a need for some of the history textbooks to be collected in Georg Eckert Institute for International Textbooks in German town of Braunschweig. Topic of this proportion was hardly possible to be completed by focusing only on the history textbooks; therefore a survey among Bosnian students of the three ethnic backgrounds was conducted. After big number of textbooks was analyzed in detail and results of the survey were enlightened, the conclusion is that the Bosnian youth is still under huge sociological pressure as a legacy of the recent war. Three different versions of the past full of hatred and mistrust is found in the textbooks, it is especially the case with Serb and Croat history textbooks, which is bringing the fear of possible conflicts in the future and further dissolution of the country. | |||