Kayseri Bünyan Sultanhanı Kervansarayı bezemelerinin kilim tasarımlarında kullanılması

Tez KünyeDurumu
Kayseri Bünyan Sultanhanı Kervansarayı bezemelerinin kilim tasarımlarında kullanılması / The use of Kayseri Bünyan Sultanhanı Kervansarayı materials in rug designs
Yazar:İSMAİL SOLAK
Danışman: DOÇ. DR. MUSTAFA GENÇ
Yer Bilgisi: Süleyman Demirel Üniversitesi / Güzel Sanatlar Enstitüsü / Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
Konu:El Sanatları = Crafts ; Güzel Sanatlar = Fine Arts ; Sanat Tarihi = Art History
Dizin:Dokumalar = Weavings ; Kervansaraylar = Caravansaries ; Kilimler = Rugs ; Selçuklu mimarisi = Seljuks architecture ; Selçuklu sanatı = Seljukid art ; Selçuklular = Seljuks ; Selçuklular Dönemi = Seljuks Period ; Sultanhanı = Sultanhanı ; Süslemeler = Ornamentations ; Tasarım = Design
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
107 s.
Selçuklu mimarı tarzının en güzel örneklerinden birisi olan Sultanhanı, tipik Selçuklu kervansaraylarından biridir. Selçuklu kervansarayları aynı plana göre tasarlanmakla beraber, birbirinden farklı görünüme sahiptirler. Uzaktan bakılınca bir kale görünümünde olan Bünyan Sultanhanı kervansarayı da özellikle ortasındaki köşk mescit ile, görünüm olarak diğer kervansaraylardan ayrılmaktadır. Doğup büyüdüğüm coğrafyayı süsleyen önemli bir mimari yapı olan Sultanhanı kervansarayının taş bezemelerinin, kendi çalışma alanım olan kilim dokuma sanatına aktarılarak uygulaması yapılmıştır. Kervansarayın bugüne ulaşabilen taş bezemeleri, inşa edildiği zamanın görkeminden ipuçları sunmaktadır. Kervansarayın bulunduğu çevrede yerleşmiş olan Yörük-Türkmen kültürü, bir başka geleneksel sanat olan dokumacılığı, günümüzde azalmış olsa da yaşatmaktadır. Bu noktadan yola çıkılarak Sultanhanı kervansarayının taş bezemelerinin, kilim dokumaları için yeni bir kaynak olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma yöredeki dokuma kültürünün canlandırılması ve kilim dokumalarında kullanılan motiflere alternatifler üretilmesi bakımından önem arz etmektedir. Taşlara işlenmiş motifler, tasarım ilkeleri ışığında yeni tasarımlarla kilim dokumalarına aktarılarak Sultanhanı’na kilimlerde tekrar hayat vermek, taş üstündeki geleneksel motiflerimizin başka sanat alanlarına yansıtılarak yeniden can bulması amaçlanmıştır. Çalışma sürecinde alan araştırması, literatür taraması, tasarım ve uygulama çalışmaları yapılmıştır. Tasarım, kilim iplerinin eğirilmesi ve dokumalar, tarafımdan yapılmıştır. Üç boyutlu taş bir yapı üzerindeki bezemelerin kilim motifi olarak kullanılabilirliği, birebir uygulamalar yapılarak uygulanabilir olduğu görülmüştür.
Sultanhanı, one of the most beautiful examples of Seljuk architect style, is one of the typical Seljuk caravanserais. Although the Seljuk caravanserais are designed according to the same plan, each one has a different appearance. Bünyan Sultanhanı caravanserai, which has the appearance of a castle when viewed from afar, is also separated from other caravanserais in appearance, especially with the pavilion Masjid in the middle. The stone decorations of the sultanhanı caravanserai, an important architectural structure that adorns the geography in which I was born and raised. it was applied to the art of rug weaving, which is my own field of study. The stone decorations of the caravanserai, which can reach today, offer hints of the glory of the time when it was built. Yoruk-Turkmen culture, which was settled in the vicinity of the caravanserai, has another traditional art, weaving, although it has decreased today. Based on this point, it is aimed in this study, to evaluate the stone decorations of the sultanhani caravanserai as a new source for carpet weaving. This work is important in terms of revitalizing the weaving culture in the region and producing alternatives to the motifs used in rug weaving. Motifs carved on stones are transferred to rug weaving with new designs in the light of design principles to give life to Sultanhan rugs again, our traditional motifs on stone are reflected in other areas of art to find life again. During the study process, field research, literature review, design and application studies were conducted. The design is made by spinning and weaving the yarns of the rugs. The availability of decorations on a three-dimensional stone structure as a rug motif has been seen to be applicable by making one-to-one applications.

Download: Click here