| Tez Künye | Durumu | ||
| Kayseri minareleri (Cumhuriyet dönemine kadar) / Kayseri minarets (Republic period until) Yazar:ESMA GÜLEÇ Danışman: PROF.DR. MUSTAFA DENKTAŞ Yer Bilgisi: Erciyes Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı Konu:Sanat Tarihi = Art History Dizin: | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2006 441 s. | ||
| Bu Yüksek Lisans tez çalışmasında, Kayseri ili, ilçe, kasaba ve köylerinde bulunan cami vemescitlere ait, Anadolu Selçuklulardan, Cumhuriyet dönemine kadar Kayseri minareleri konuolarak seçilmiştir.Kayseri Minareleri ile ilgili olarak daha önce detaylı ve bilimsel bir çalışma yapılmamıştır. Birkısmı orijinal haliyle günümüze ulaşan minarelerin büyük bir bölümü de çeşitli nedenlerleorijinal hallerinden çok şeyler kaybederek onarım ve ilavelerle günümüze ulaşabilmiştir.Bu araştırmada il sınırları içerisindeki minarelerin tamamının ölçüleri alınarak planları çizilmiş,ayrıntılı tanımlamaları yapılmış, kitabeleri okunmuş ve çalışma çok sayıda fotoğrafladesteklenmiştir.Bu çalışmanın amaçlarından bir diğeri de eserlerin bir il düzeyinde her dönemi bünyesine alacakşekilde kendi içerisindeki değişimi ve gelişimi ortaya koyarak bu anıtların belgelenmesidir.Sonuç olarak günümüze ulaşan 23 adet minare, 36 adet köşk-minare, bir adet münferit tipteminare ve günümüze ulaşamamış 16 adet minare ile, Kayseri’nin minare inşasında önemli birmerkez olduğu ortaya konmuştur. Kayseri’de yer alan Anadolu Selçuklu eseri olan UluCamii’nin şehrin ilk ve tek tuğla minaresine sahip olmakla Orta Asya geleneğini yaşatmaktaolduğu görülmektedir. Diğer Kayseri minareleri Osmanlı dönemine ait olup Anadolucoğrafyasına uygun olarak taş malzeme ile inşa edilmiştir. Bu minarelerin Türk- slam sanatıaçısından bakıldığında, bünyelerinde çok fazla bir yenilik barındırmadıkları ortaya çıkmaktadır.Minarelerin genellikle dikdörtgen formda kaide, ters ve düz Türk üçgenlerinden oluşan pabuç,silindirik veya çokgen gövde, şerefe, petek, konik külah ve metal alem bölümlerinden oluştuğugörülmektedir. Kayseri’nin taş minare inşasındaki asıl gelişmeyi XV. yüzyıldan sonra sağladığı,incelemiş olduğumuz örneklerden anlaşılmaktadır. Bu yüzyıldan sonra köşk-minare inşasındada bir artış görülmektedir. Bu bakımdan Kayseri Anadolu şehirleri arasında önemli bir yeresahiptir. Köşk-minarelerin hem inşa bakımından yapılışının kolay ve ucuz olması, hem de ezanokuma yönünden pratik bir kullanıma sahip olması bakımından tercih edilmiş olabileceğisöylenebilir. Köşk-minarelerin dini ve sivil yapıları birbirinden ayıran bir işaret olarak Kaysericami mimarisinde önemli bir yer tutmakta olduğu görülmektedir. Günümüzde köşk-minareinşasının devam etmesi Kayseri’nin bu ucuz ve pratik minare inşa geleneğini bugündeyaşatmakta olduğunu göstermektedir.Anahtar Kelimeler : Kayseri, Minare, Köşk Minare. | |||
| In this master thesis, the subject has been chosen as Kayseri minarets from Anadolian Seljuks toTurkish Republic period found in and belonging to Kayseri city center, its towns and villages,No scientific or detailed studies on minarets in Kayseri have been done before. Many of theseminarets have managed to stand up till now through restorations and additions, of course, losinglots of things from their originality due to earthquakes etc., so it has been aimed both to carrythe traces of the past to the future generations and to fill a gap in the lack of interest on this issueby supporting with not only visual materials, but also drawings.After all the minarets in the city center of Kayseri, its towns and villages had been determined,all the minarets were measured, their detailed photographs were taken, and the definitions weremade. In most of the minarets, no inscription has been found. When there is an inscription, thetranscription of the inscription has been done. When there is not an inscription of the minaret,then the age of the minaret with no inscription has been tried to guess according to theinscription for the mosque or to the peculiarities of the minaret.As a result, Kayseri, with minarets, kiosk-minarets, one unique (individual) minaret, and 16minarets which haven?t stood up till now, has been proven to be an important center in theconstruction of minarets. It is seen that Ulu Camii, a Seljuk work in Kayseri, is the first and onlymosque made of bricks and still keeps the Middle Asia tradition alive. Other minarets inKayseri belong to Ottomans and were made out of stones suitable to Anatolian geography.These minarets, when evaluated from the point of Turkish-Islamic art, are concluded to have notmany novelties in themselves. It is observed that minarets consist of a square or square-likerectangular planned base, a pabuc consisting of Turkish triangles, a cylindiric or polygonalbody, a balcony (şerefe), a petek, a conical hat (hood), and a metal finial. It is understood fromthe samples we have studied that Kayseri showed the main development in minaret making afterthe 15th century. Following this century, there was an increase in making köşk-minare too. Fromthe point of this, Kayseri has an important place among the cities in Anatolia. It can be said thatköşk-minarets were preferred because it was both cheap and easy to make them, and it waspractical to call the people to prayer. It is observede that köşk minarets had an important role todistinguish religious and civil buildings from each other. The fact that köşk-minarets are stillmade in Kayseri today shows that Kayseri still keeps the cheap and practical minaret-makingtradition alive.Key Wors : Kayseri, Minaret, Köşk-Minarets. | |||