| Tez Künye | Durumu | ||
| Diyarbakır mihrapları / Diyarbakır mihrabs Yazar:BİLAL KAKIZ Danışman: DOÇ. DR. EYÜP NEFES Yer Bilgisi: Ondokuz Mayıs Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı Konu:Sanat Tarihi = Art History Dizin:Camiler = Mosques ; Diyarbakır = Diyarbakır ; Mihrap = Mihrap ; Süslemeler = Ornamentations | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2019 175 s. | ||
| Bu çalışmamızda, Diyarbakır Mihrapları konu edilmiştir. Zira Diyarbakır’daki cami mihraplarının tamamı üzerine henüz detaylı bir çalışma yapılmamıştır. Yaptığımız çalışmada Diyarbakır ve ilçelerindeki camilerin mihrap tarihçeleri, günümüzdeki vaziyetleri, plan şekilleri ve süsleme özellikleriyle bir bütünlük içerisinde ele alınmıştır. İncelemiş olduğumuz mihraplarda taş, kalker ve çini malzemenin kullanıldığı görülmektedir. Bu mihrapların nişleri mukarnas kavsaralı veya sade bir özellik teşkil etmektedir. Mihraplardaki nişin iki tarafına sütunceler yerleştirilmiştir. Kenar bordür kısımlarına baktığımızda iki, üç ve dört bordürden oluştuğunu görmekteyiz. Bu bordürlerde genel itibariyle alçak kabartmalı süslemelere yer verilmiştir. Süsleme kompozisyonlarına baktığımızda geometrik süslemelerin baskın olduğu görülüyor. Bahsini ettiğimiz bu geometrik kompozisyonlarda, genel olarak geometrik örgülü geometrik geçmelerden, çokgenlerin değişik formları ile dizaynı ve çok kollu yıldızların kullanıldığını görmek mümkündür. Diyarbakır ilindeki mihraplar gerek plan-süsleme gerekse malzeme-teknik özellikleri ile Anadoludaki mihrapların önemli temsilcileri durumundadır. Mihraplarda Anadolunun sanat anlayışını yansıtan motifler yer almaktadır. Anahtar Sözcükler: Mihrap, Cami, Diyarbakır | |||
| In this study, the mihrabs of Diyarbakir are discussed. This is because no detailed study has been conducted on all of the mosque mihrabs in Diyarbakır. In this study, the mihrab histories of the mosques in Diyarbakır and its districts are handled in a unity with their present situation, plan shapes and ornamental features. It is seen that stone, limestone and tile materials are used in the mihrabs we studied. The niches of these mihrabs constitute a unique or muqarnas basket ornamented feature. Columns are placed on both sides of the niche in the mihraps. When you analyze the edges of the kerbs, it can be seen that there are two, three and four kerbs. In these borders, low relief decorations are frequently used. When we analyze ornamental compositions, it is seen that geometric ornaments are dominant. In these geometric compositions, it is possible to see that in general, geometric interlacing designs are being used along with using different forms of polygons, and using multi-branched stars. The mihrabs in Diyarbakır are important representatives of mihrabs in Anatolia with their plan-decoration and material-technical characteristics. In the mihrabs, there are themes that reflect Anatolia’s understanding of art. Keywords: Mihrabs, Mosque, Diyarbakir. | |||