Ankara’daki Selçuklu ve Osmanlı dönemi camilerin süslemelerinin incelenmesi

Tez KünyeDurumu
Ankara’daki Selçuklu ve Osmanlı dönemi camilerin süslemelerinin incelenmesi / The examination of decoration of Ottoman and Seljukian mosques in ankara
Yazar:HASAN KURTTAP
Danışman: YRD. DOÇ. RAHMİ ARAS
Yer Bilgisi: Gazi Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Mobilya ve Dekorasyon Eğitimi Ana Bilim Dalı
Konu:Sanat Tarihi = Art History
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
136 s.
Bu çalışmada, Ankara merkezde bulunan Selçuklu dönemine ait 3, Osmanlı dönemine ait 6 adet caminin süsleme özellikleri incelenmiştir. Araştırma verileri; camilerin bilgilerinin envanter forma işlenmesi, görevlilerle yüzyüze görüşme ve camilerin iç ve dış mekân süslemelerinin fotoğraf çekilerek tasniflenmesi şeklinde elde edilmiştir. Sonuç olarak, Selçuklu dönemine ait Alaaddin, Ahi Elvan ve Aslanhane camilerindeki ahşap minberler beceri ve ustalık isteyen kündekari tekniğinin uygulandığı, ağaç oyma süslemelerinde kıvrık dal üslubunun bir bölümü olan rumi tarz Türk süslemelerine yer verildiği belirlenmiştir. Ayrıca, tavan ahşaplarında döneme özgü bir uygulama göze çarpmaktadır. Ahşap sütunların tavanla birleştiği bölümlerde farklı devşirme sütun başlıklarına rastlanmıştır. Osmanlı dönemine ait Hacı Bayram, Zincirli ve Ağaçayak camilerinin ahşap tavanları ve minberleri, yapım teknikleri ve süslemeleri açısından döneminin önemli eserleri olarak belirlenmiştir. Tavan ve minberlerde ince ahşap işçiliğinin yanı sıra hatai ve bitkisel şekilli kalem işi boyama süslemelere yer verilmiştir. Sarı Kadı cami kapı ve minber süslemelerinde farklı motif uygulamaları belirlenmiştir. Karacabey cami giriş kapısı ağaç oymacılığı açısından önemli bir örnektir. Yeni yapılan minberi, eski minber süsleme özelliklerini yansıtmaktadır. Cami mihraplarında genel olarak alçı süslemelere yer verilmiştir. Genel olarak camilerin ahşap eserlerinin yeterince korunamadığı görülmüştür. Önemli tarihi ve mimari yapılarımızdan olan camilerimizin ahşap eserlerinin ve süslemelerinin bakım ve onarımlarının zamanında yapılarak bizden sonraki kuşaklara aktarılması önemli bir sorumluluğumuz ve görevimiz olmalıdır.
This study was examined decorative properties of mosques which are 3 belonging to the Seljukian period and 6 belonging to the Ottoman Empire in the center of Ankara.The research data was obtain from the form of information processing inventory of mosques, face to face interviews with officials, taking pictures of the interior and exterior decoration of mosques.As a result, the wooden pulpits in Alaaddin, Ahi Elvan and Aslanhane mosques which belonging to Seljukian period, shows that determined the skills and mastery of kündekari technique and rumi style Turkish decorations which is a part of style curved branches in wood carving decorations. Moreover, in wooden ceiling, there is an obstensible specific application peculiar to this period.It observed different column headings in the section coupled with the ceiling of wooden columns. Wooden ceilings and pulpits of Hacı Bayram, Zincirli and Ağaçayak mosques which belonging to the Ottoman Era designated as the major works of the period in terms of construction techniques and decorations.In addition to fine woodworking of ceilings and pulpits, it also contains pencil work painting decorations shaped hatai and ornament of flowers. In pulpit and door decorations of Sarıkadı mosque, different patterns and practices are determined. Karacabey Mosque entrance door is an important example of the wood carving. It’s newly constructed pulpit reflects the old pulpit decorative features. Plaster decorations are generally used in the altar of the mosque. In general, it was observed that wooden works of the mosque could not be adequately protected. To be transferred to the next generations, we have an important responsibility and duty to perform maintaince and repair of our important historical and architecture mosques wood works and decorations.

Download: Click here