Yasemin Ecesoy. Osmanlı dönemi Anadolu mimarlığında oryantalist etkiler. Doktora tezi (2022)

Tez KünyeDurumu
Osmanlı dönemi Anadolu mimarlığında oryantalist etkiler / The oriental effects in Anatolian architecture in Ottoman age
Yazar:YASEMİN ECESOY
Danışman: PROF. DR. YILDIRAY ÖZBEK
Yer Bilgisi: Akdeniz Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
Konu:Mimarlık = Architecture ; Sanat Tarihi = Art History
Dizin:
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2022
1158 s.
“Osmanlı Dönemi Anadolu Mimarlığında Oryantalist Etkiler” başlıklı bu tez, payitaht otoritesinin taşraya yansıyan devlet ideolojisini, mimari üzerinden incelemeyi amaçlamaktadır. Osmanlı İmparatorluğu’nun, Batılılaşma ile birlikte Avrupa’dan ithal ettiği Oryantalizm akımı; sanat, estetik ve üslubun yanı sıra diğer akımlardan farklı olarak, Doğu-Batı ilişkileri, din, siyaset ve ideoloji içermektedir. Bu bağlamda, Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde kendisini hangi kültürel oluşuma ait hissettiği konusunda bir fikre varılmaya çalışılmıştır. Çalışmamızda, başkent İstanbul hariç, 1874-1923 yılları arasında Anadolu’da inşa edilmiş, otuzu günümüze ulaşan, yirmisi günümüze ulaşamayan toplam elli Oryantalist etkili yapı incelenmiştir. Bu yapılar fonksiyonuna göre; altı saat kulesi, on beş polis karakolu ve jandarma binası, beş cami, altı hükümet konağı-belediye binası-diğer kamu binaları, üç banka, dört okul, altı konut, iki çeşme, birer türbe, kütüphane ve istasyon binasıdır. Yapıların Oryantalist öğeleri belirlenmiş, tipolojisi yapılmış ve üsluplarına göre sınıflandırılmıştır. Genellikle kamu yapılarında yer alan bu öğelerin, başkent ve imparatorluk topraklarındaki örnekler ile karşılaştırması yapılmıştır. Tüm veriler ışığında, devlet otoritesinin bu dönemde Avrupa’ya ve taşraya karşı yüklendiği imaj konusunda bir değerlendirmeye varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Osmanlı, Mimari, Anadolu, Oryantalizm.
This thesis titled “Orientalist Effects in Anatolian Architecture in Ottoman Age” aims to examine the state ideology of the capital authority reflected in Ottoman provinces, through architecture. The Orientalism movement, which the Ottoman Empire imported from Europe with Westernization, includes art, aesthetics, and style; as well as East-West relations, religion, politics and ideology unlike other movements. In this context, it has been tried to reach an idea about which cultural formation the Ottoman Empire felt it belonged to in the last period. In this study, a total of fifty orientalist-influential structures built in Anatolia between 1874-1923, thirty of which have survived to the present day, and twenty of which have not survived, excluding the capital Istanbul, were examined. These structures are, according to their function; six clock towers, fifteen police stations and gendarmerie buildings, five mosques, six government offices-municipal buildings-other public buildings, four schools, six houses, two fountains, a tomb, a library, and a station building. The Orientalist elements of the buildings were determined, their typology was formed and they were classified according to their styles. These elements, which are generally found in public buildings, have been compared with the examples in the capital city and imperial lands. In the light of all data, an evaluation has been made on the image of the state authority against Europe and the provinces in this period. Keywords: Ottoman, Architecture, Anatolia, Orientalism.

Download: Click here