Meriç Nehri olıgochaeta türleri ve dağılımlarında etkili çevresel faktörlerin belirlenmesi

Tez KünyeDurumu
Meriç Nehri olıgochaeta türleri ve dağılımlarında etkili çevresel faktörlerin belirlenmesi / Oligochaeta species of Meriç River and to determinate the environmental features which are effective of their distribution
Yazar:MENEKŞE TAŞ
Danışman: PROF. DR. TİMUR KIRGIZ
Yer Bilgisi: Trakya Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Biyoloji Ana Bilim Dalı
Konu:Biyoloji = Biology ; Zooloji = Zoology
Dizin:
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2012
139 s.
Bu çalışma, Meriç Nehri’nin Oligocheta Faunasının ve dağılımlarında etkili çevresel faktörlerin belirlenmesi amacıyla, Ocak 2011-Aralık 2011 tarihleri arasında, 8 istasyondan aylık periyotlarla yapılan su ve bentoz örneklemesi şeklinde gerçekleştirildi. Oligochaeta’ya ait toplam 15 takson tespit edilirken, grubun m2’de ortalama 686 bireyle temsil edildiği saptandı. Belirlenen taksonlardan Brachiura sowerbyi (Beddard, 1982) Trakya Bölgesi için ilk kayıt niteliğindedir.Shannon-Wiener çeşitlilik indeksine göre tür çeşitliliğinin en yüksek H’=0.845 ile 4.istasyonda, en düşük H’=0.477 ile 2. istasyonda olduğu belirlenirken, Oligochaeta taksonlarının aylar ve istasyonlar açısından benzerliği Bray-Curtis indeksiyle incelendi. Buna göre en benzer istasyonların 6. ve 8.istasyonlar olduğu belirlenirken, birbirlerine en az benzeyenlerin 2. ve 5. istasyonlar olduğu saptandı. Aylar açısından değerlendirildiğinde, Eylül ve Temmuz aylarının Oligochaeta dinamiği açısından en benzer oldukları gözlenirken, en az benzerlerin Şubat ve Mayıs ayları olduğu saptandı.Çalışmada ayrıca, Oligochaeta bireylerinin dağılımlarına etki eden biyolojik faktörler de belirlenmeye çalışıldı. Diğer bentik makroomurgasızların değerlendirilmesi sonucunda m2’de ortalama 164 bireyle temsil edilen toplam 43 takson tespit edildi. Chironomidae’ye ait Potthastia alternis (Şahin, 1987) Trakya Bölgesi için ilk kayıt niteliğindedir.Ayrıca, bentoz örneklemesiyle eş zamanlı alınan su örneklerinin bazı fiziksel ve kimyasal analizleri de (çözünmüş oksijen, klorür, hidrojen sülfür, askıda katı madde, kalsiyum, magnezyum, toplam sertlik, nitrit azotu, nitrat azotu, fosfat, sülfat, biyolojik oksijen ihtiyacı) yapıldı. Buna göre, Meriç Nehri’nin su kalitesi kıta içi su kalite değerleri ile karşılaştırıldığında su sıcaklığı, pH, klorür, sülfat, fosfat, nitrat azotu, Cu, Cd, Fe ve Zn bakımından I. sınıf; çözünmüş oksijen bakımından II. sınıf; nitrit azotu bakımından II. ve III. sınıf su kalitesi arasında, biyolojik oksijen ihtiyacı ve Pb bakımından IV. sınıf kalitede olan nehir suyunun, toplam sertlik bakımından orta sertlikte su sınıfında olduğu belirlendi.Belirlenen Oligochaeta taksonları ile suyun fiziksel ve kimyasal parametreleri arasındaki ilişki Spearman Korelasyon indeksi ile değerlendirildi. Buna göre, Oligochaeta’nın bazı türleriyle ile hava ve su sıcaklıkları, pH, elektrik iletkenliği, hidrojen sülfür, kalsiyum, magnezyum, fosfat, klorür, tuzluluk, çözünmüş oksijen, biyolojik oksijen ihtiyacı arasında pozitif korelasyon olduğu gözlenirken, nitrat ve nitrit azotları ile negatif korelasyon olduğu belirlendi.
This study was carried out by taken water and benthic samples in 8 stations at monthly intervals in order to determine Oligochaeta Fauna of Meriç (Maritza) River and environmental properties which are effected their distribution. While a total of 15 taxa belonging Oligochaeta were found, it was determined the group has an average 686 individuals per m2. Also, Brachiura sowerbyii (Beddard, 1982) from determined taxa was first record for Turkish Thrace region.According to Shannon-Wiener index, while it was determined Meriç River has the highest diversity values with H?=0.845 at 4th station, the river has the poorest with H?=0.477 at 2nd station. Also, similarities of distribution of Oligochaeta taxa for the stations and months were examined by using Bray-Curtis index. According to this, while the stations 6th and 8th were determined to be the most similar to each other, the stations 2nd and 5th were determined to be the less similar. For the months, it was determined September and July were the most similar months; February and May were the less similar months for the dynamics of Oligochaeta.In the study, it was also tried to determine biological properties which are effected to the distribution of Oligochaeta Fauna. As a result of evaluation of other benthic macroinvertebrates, it was found that an average 164 individual per m2 in total of 43 taxa. Pottashia alternis (Şahin, 1987) belonging Chironomidae was first record for Turkish Thrace region.In addition, some physicochemical analyzes belonging (temperature, pH, dissolved oxygen, chlorine, hydrogen sulfide, suspend solid material, calcium, magnesium, total hardness, nitrite azote, nitrate azote, phosphate, sulphate, biological oxygen demand) water samples which were taken at the same time with benthic sampling were done. According to this, when the water quality of Meriç River was compared with the values for National Standarts of Turkish Inland waters, it was determined the water has first quality level in for temperature, pH, chlorine, sulphate, phosphate, nitrate azote, Cu, Cd, Fe and Zn; has second quality level for dissolved oxygen; has between first and second quality level for nitrite azote; has fourth quality level for biological oxygen demand and Pb values, and the water has middle hardness for Total hardness.The relationships between Oligochaeta taxa and physical and chemical parameters of water were evaluated by using Spearman Correlation index. As a result, it was seen that air and water temperature, pH, electrical conductivity, hydrogen sulfide, calcium, magnesium, phosphate, chlorine, salinity, dissolved oxygen and biological oxygen have positive correlations, with some species of Oligochaeta, while nitrate azote and nitrite azote have negative correlations with some species of Oligochaeta.

Download: Click here