KAPSAYICI LİDERLİK İLE ÇALIŞANLARIN POZİTİF PSİKOLOJİK SERMAYE DÜZEYİNİN İLİŞKİSİ

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 26 – 41, 30.06.2024

Gülşah Vural Özkan

https://doi.org/10.25203/idd.1491325

Öz

Objectives:
The main objective of this study is to examine the effect of inclusive leadershipand its dimensions on the positive psychological capital level of employees. In addition, ithe study aims to draw attention to the importance of contextual factors in developing positive psychological capital of employees and to examine the effects of inclusive leadership in Turkish culture

Design/methodology/approach:
Inclusive Leadership Scale developed by Walumbwa, Avolio, Gardner, Wernsing, and Peterson (2008) and Positive Psychological Capital Scale developed by Luthans, Avolio, Avey, and Norman (2007) were used to measeure the variables of the study. The sample consists of 311 white-collar workers working in 13 different sectors in Istanbul. Demographic data were analyzed with descriptive statistics, and the research hypotheses were tested by Pearson correlation and simple regression analyses.

Results:
As a result, it is determined that the positive psychological capital level of the employees was affected by the inclusiveness of the leaders. When the relationship between inclusive leadership and the dimensions of positive psychological capital is examined, it is seen that there are significant relationships with hope, optimism and resilience, but no significant relationship is found with self efficacy. It is seen that inclusive leadership explains the level of optimism at a stronger level than hope and resilience. When the dimensions of inclusive leadership were compared, it was determined that the openness dimension was more effective than the openness dimension in development of positive psychological capital and all its components including self efficacy.

Practical implications:
Since positive psychological capital is a construct that is open to development, determining the relationship between inclusive leadership and positive psychological capital will guide leaders in behaviors that will develop positive psychological capital in their subordinates.

Originality/value:
It is seen that the number of studies examining the relationship between inclusive leadership and positive psychological capital is limited in the international literature, and there are no studies examining this relationship in the Turkish literature. Therefore, this study contributes to the leadership and positive organizational psychology literature.

Anahtar Kelimeler

Inclusive leadership, Positive psychological capital, Self efficacy, Hope, Resilience, Optimism

Kaynakça

• Ain, Q. T., Baig, M. A., & Afaq, A. (2023). Impact of inclusive leadership on employees’ adaptive performance: The mediating role of psychological capital in education sector. Journal of Development and Social Sciences, 4(4), 94–103.
• Akcan, E. & Bozkurt, B. (2023). Kapsayıcı liderlik ölçeği: Türkçe’ye uyarlanması geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 11(1), 67-81.
• Akçay, V. H. (2011). Pozitif psikolojik sermaye kavramı ve işletmelerde sürdürülebilir rekabet üstünlüğünü sağlamadaki rolü. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 73-98.
• Al-Atwi, A. A. & Al-Hassani, K. K. (2021). Inclusive leadership: Scale validation and potential consequences. Leadership & Organization Development Journal, 42 (8), 1222-1240.
• Altınel Yüncü, Z. (2022). Okul yöneticilerinin kapsayıcı liderlik özelliklerine ilişkin öğretmenlerin algıları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Bilimsel Araştırma Projeleri Koleksiyonu. https://hdl.handle.net/11499/45521

KAPSAYICI LİDERLİK İLE ÇALIŞANLARIN POZİTİF PSİKOLOJİK SERMAYE DÜZEYİNİN İLİŞKİSİ

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 26 – 41, 30.06.2024

Gülşah Vural Özkan

https://doi.org/10.25203/idd.1491325

Öz

Amaç:
Bu çalışmanın temel amacı kapsayıcı liderlik ve boyutlarının çalışanların pozitif psikolojik sermaye düzeyi üzerindeki etkilerini incelemektir. Bunula birlikte, çalışanların pozitif psikolojik sermaye geliştirilmesinde bağlamsal faktörlerin önemine dikkat çekmeyi ve kapsayıcı liderliğin Türk kültüründeki etkilerini incelemeyi hedeflemektedir.

Tasarım/Yöntem:
Araştırmanın değişkenlerini ölçmek için Carmeli, Reiter-Palmon ve Ziv, (2010) tarafından geliştirilen Kapsayıcı Liderlik Ölçeği ve Luthans, Avolio, Avey ve Norman (2007) tarafından geliştirilen Pozitif Psikolojik Sermaye Ölçeği kullanılmıştır. Çalışma grubunu İstanbul’daki 13 farklı sektörde çalışan 311 beyaz yakalı oluşturmaktadır. Demografik veriler tanımlayıcı istatistiklerle incelenmiş, araştırma hipotezlerini test etmek için Pearson korelasyon analizi ve basit regresyon analizi kullanılmıştır.

Sonuçlar:
Yapılan analizler sonucunda çalışanların pozitif psikolojik sermaye düzeyinin liderlerin kapsayıcılık düzeyinden etkilendiği tespit edilmiştir. Kapsayıcı liderliğin pozitif psikolojik sermayenin alt boyutlarıyla ilişkisi incelendiğinde umut, iyimserlik ve dayanıklılıkla anlamlı ilişkiler bulunurken özyeterlilikle anlamlı bir ilişki bulunamadığı görülmektedir. Kapsayıcı liderliğin pozitif psikolojik sermayenin alt bileşenlerinden iyimserlik düzeyini, umut ve dayanıklılığa göre daha güçlü düzeyde açıkladığı görülmektedir. Kapsayıcı liderliğin alt boyutları karşılaştırıldığında ise açıklık boyutunun pozitif psikolojik sermaye ve özyeterlilik dahil tüm bileşenlerinin ortaya çıkmasında ulaşılabilirlik boyutuna göre daha etkili olduğu saptanmıştır.

Uygulama Çıkarımları:
Pozitif psikolojik sermaye geliştirilebilir bir yapı olduğu için kapsayıcı liderlik ve pozitif psikolojik sermaye ilişkisinin saptanması liderlere astlarında pozitif psikolojik sermayeyi geliştirecek davranışlar konusunda yol gösterici olacaktır.

Özgün Değer:
Uluslararası literatürde kapsayıcı liderlik ve pozitif psikolojik sermayenin ilişkisinin incelendiği çalışma sayısının kısıtlı olduğu, Türkçe literatürde ise bu ilişkiyi inceleyen çalışmanın yer almadığı görülmektedir. Bu nedenle bu çalışma, liderlik ve pozitif örgütsel psikoloji literatürüne katkı sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kapsayıcı liderlik, Pozitif psikolojik sermaye, Özyeterlilik, Umut, Dayanıklılık, İyimserlik

Etik Beyan

Bu çalışma, 2020 yılı öncesi toplanmış ve doktora çalışmalarından üretilmiş makale kapsamına girmektedir. 2016 yılında Prof. Dr. Gönen Dündar danışmanlığında Gülşah Vural Özkan tamamlanan “Örgütlerde Yaratıcı ve Yenilikçi Davranışların Geliştirilmesinde Pozitif Psikolojik Sermaye ve Pozitif Örgütsel Değişkenlerin Rolünün İncelenmesi” (İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı, İstanbul) tezi temel alınarak hazırlanmıştır. Araştırmanın tüm aşamaları süresince bilimsel ve etik kurallara uyulmuştur ve bu kurallarla uyulması taahhüdü ile ilgili sorumluluk yazara aittir.

Kaynakça

• Ain, Q. T., Baig, M. A., & Afaq, A. (2023). Impact of inclusive leadership on employees’ adaptive performance: The mediating role of psychological capital in education sector. Journal of Development and Social Sciences, 4(4), 94–103.
• Akcan, E. & Bozkurt, B. (2023). Kapsayıcı liderlik ölçeği: Türkçe’ye uyarlanması geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 11(1), 67-81.
• Akçay, V. H. (2011). Pozitif psikolojik sermaye kavramı ve işletmelerde sürdürülebilir rekabet üstünlüğünü sağlamadaki rolü. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 73-98.
• Al-Atwi, A. A. & Al-Hassani, K. K. (2021). Inclusive leadership: Scale validation and potential consequences. Leadership & Organization Development Journal, 42 (8), 1222-1240.
• Altınel Yüncü, Z. (2022). Okul yöneticilerinin kapsayıcı liderlik özelliklerine ilişkin öğretmenlerin algıları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Bilimsel Araştırma Projeleri Koleksiyonu. https://hdl.handle.net/11499/45521

Toplam 5 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Kaynak Göster

Download or read online: Click here