MALULİYET VE ENGELLİLİK YÖNETMELİKLERİ BAĞLAMINDA TRAVMA DIŞI NÖROLOJİK HASTALIKLARIN KIYASLANMASI

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 3, 348 – 354, 18.07.2024

https://doi.org/10.18229/kocatepetip.1375558

Öz

OBJECTIVE: In Turkey, more than one regulation is used in the evaluation of people due to their anatomical and functional losses. Problems arise in the learning and implementation of more than one regulation by experts. It is aimed to determine the similarities and differences of the regulations in order to create a standard regulation.
MATERIAL AND METHODS: In our study, neurological cases applied for disability by the Forensic Medicine Institute between 2008 and 2012 were evaluated in terms of disability and disability rates, a comparison was made with the American Medical Association Guides to the Evaluation of Permanent Impairment (AMA) published by the American Medical Association.
RESULTS: The most common reason for admission was found to be Cerebrovascular Disease (SVH). When movement and speech disorders due to SVH were compared according to the relevant articles of the regulations; there was a moderate correlation between the rates of movement disorders, but no significant correlation was observed between the rates of speech disorders.
CONCLUSIONS: Problems arise in experts learning and implementation of multiple regulations put into effect for different purposes, such as work and traffic accidents and occupational diseases. As a result of our study, it was concluded that the implementation of a single regulation would provide benefits in matters such as standard evaluation, expert training and supervision, and would prevent loss of rights for patients.

Anahtar Kelimeler

disability evaluation, American Medical Association, Neurologic Diseases, Degenerative, Forensic Medicine

Kaynakça

  • 1. Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/02/20190220-2.htm. Erişim tarihi 25.06.2024.
  • 2. Özözen Ayas Z. Sağlık Kurulu’nda Değerlendirilen Hastaların Nörolojik Özürlülüklerinin İncelenmesi. Sakarya Medical Journal. 2020;10(3):373-80.
  • 3. Maluliyet Ve Çalışma Gücü Kaybı Tespiti İşlemleri Yönetmeliği.https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/09/20210928-4.htm.Erişim tarihi 25.06.2024.
  • 4. Çabalar M, Tatlıdede AD, Yazar T, Güveli B, Yayla V. Nörolojik hastalıkların özürlülük derecelerinin sağlık kurulunda değerlendirilmesi. Bakırköy Tıp Dergisi. 01 Eylül 2011;7(4):142-6.
  • 5. Kaya K, Hilal A, Çekin N. Maluliyet kavramı ve hesaplamada öne çıkan sorunlar. Adli Tıp Dergisi. 2017;31(1).
  • 6. Ata U, Şenol E, Çelik C. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalına Başvuran Olguların Meslekte Kazanma Gücünde Kayıp Oranları ile Engellilik Oranlarının Karşılaştırılması. Adli Tıp Bülteni. 2021;26(3):180-8.
  • 7. Rondinelli RD, Genovese E, Katz RT, et al. AMA Guides to the Evaluation of Permanent Impairment. 6th Edition, American Medical Association. 2008: 321-44.
  • 8. Serap Aytuğ Ş, Gamsız Bilgin N. Maluliyet Olgularının Ulusal Yönetmelikler ile Amerikan Tıp Birliği Kalıcı Engellilik Değerlendirme Kılavuzu’na Göre Karşılaştırılması. Adli Tıp Bülteni. 2022;27(3):262-71.
  • 9. Senol E, Ata U. EÜTF Adli Tıp Anabilim dalında düzenlenen meslekte kazanma gücündeki azalma oranı raporlarının engelli sağlık kurulu raporları ile karşılaştırılması. Uzmanlık Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi; 2019.
  • 10. Ağır H, Tuna M. Evaluation of Locomotor System Disability Rates of Patients Who Apply to the Adult Health Board. Turk Osteoporoz Dergisi. 2022;28(3):193-9.
  • 11. Orhan Z. Yaralama Olgularında Ekstremite Fonksiyonlarının İşlev Zayıflaması ve Yitirilmesi Yönünden Değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi. İstanbul. Adli Tıp Kurumu. 2013.
  • 12. Şencan R, Dürmüş PT. Engelli Sağlık Kurulunda Nörolojik Hastalıkların Etkisi ve Kronik Hastalıklarla İlişkisinin Değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2022;11(2):395-401.
  • 13. Gamsız NB. Amerikan Hekimler Birliği (AMA) Kalıcı Engelliliğin Değerlendirmesi Kılavuzu. Adli Tıp Bülteni. 2019;24(3):236-51.
  • 14. Çelik C, Ata U. Türk Ceza Kanunu’nda Yer Alan Duyularından veya Organlarından Birinin İşlevinin Sürekli Zayıflaması veya Yitirilmesi Kavramları: Sistematik Derleme. Adli Tıp Bülteni. 2022;27(3):279-87.
  • 15. Hoşgör H, Güngördü H. Sağlıkta Yapay Zekanın Kullanım Alanları Üzerine Nitel Bir Araştırma. European Journal of Science and Technology. 2022;35:395-407.

MALULİYET VE ENGELLİLİK YÖNETMELİKLERİ BAĞLAMINDA TRAVMA DIŞI NÖROLOJİK HASTALIKLARIN KIYASLANMASI

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 3, 348 – 354, 18.07.2024

https://doi.org/10.18229/kocatepetip.1375558

Öz

AMAÇ: Türkiye’de kişilerin anatomik ve fonksiyonel kayıpları nedeniyle değerlendirmelerinde birden fazla yönetmelik kullanılmaktadır. Birden fazla yönetmeliğin, uzmanlar tarafından öğrenilmesi ve uygulanmasında sorunlar karşımıza çıkmaktadır. Standart bir yönetmelik oluşturulması maksadıyla yönetmeliklerin benzerlik ve farklılıklarının belirlenmesi amaçlanmıştır.
GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışmamızda 2008 – 2012 arasında Adli Tıp Kurumuna maluliyet için başvuran nörolojik olgular engellilik ve maluliyet oranları açısından değerlendirilmiş, Amerikan Tıp Birliği tarafından yayımlanan American Medical Association Guides to the Evaluation of Permanent Impairment rehberi (AMA) ile kıyaslama yapılmıştır.
BULGULAR: En sık başvuru nedeni Serebrovasküler Hastalık (SVH) olarak bulunmuş, SVH’a bağlı hareket ve konuşma bozuklukları yönetmeliklerin ilgili maddelerine göre kıyaslandığında; hareket bozukluğunda oranlar arasında orta dereceli korelasyon olup, konuşma bozukluğu oranları arasında anlamlı korelasyon izlenmedi.
SONUÇ: İş ve trafik kazası, meslek hastalığı gibi farklı amaçlarla yürürlüğe konulmuş birden fazla yönetmeliğin, uzmanlar tarafından öğrenilmesi ve uygulanmasında sorunlar karşımıza çıkmaktadır. Çalışmamız sonucu tek bir yönetmelik uygulanmasının standart değerlendirme, uzman eğitimi ve denetleme gibi konularda fayda sağlayacağı, hastalar açısından hak kaybına engel olacağı kanaatine varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Maluliyet değerlendirmesi, Amerikan tıp birliği, nörolojik hastalıklar, dejeneratif, adli tıp

Etik Beyan

Bu çalışmanın, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın hazırlık, veri toplama, analiz ve bilgilerin sunumu olmak üzere tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımı; bu çalışma kapsamında elde edilmeyen tüm veri ve bilgiler için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara kaynakçada yer verdiğimi; kullanılan verilerde herhangi bir değişiklik yapmadığımı, çalışmanın Committee on Publication Ethics (COPE)' in tüm şartlarını ve koşullarını kabul ederek etik görev ve sorumluluklara riayet ettiğimi beyan ederim. Herhangi bir zamanda, çalışmayla ilgili yaptığım bu beyana aykırı bir durumun saptanması durumunda, ortaya çıkacak tüm ahlaki ve hukuki sonuçlara razı olduğumu bildiririm.

Kaynakça

  • 1. Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/02/20190220-2.htm. Erişim tarihi 25.06.2024.
  • 2. Özözen Ayas Z. Sağlık Kurulu’nda Değerlendirilen Hastaların Nörolojik Özürlülüklerinin İncelenmesi. Sakarya Medical Journal. 2020;10(3):373-80.
  • 3. Maluliyet Ve Çalışma Gücü Kaybı Tespiti İşlemleri Yönetmeliği.https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/09/20210928-4.htm.Erişim tarihi 25.06.2024.
  • 4. Çabalar M, Tatlıdede AD, Yazar T, Güveli B, Yayla V. Nörolojik hastalıkların özürlülük derecelerinin sağlık kurulunda değerlendirilmesi. Bakırköy Tıp Dergisi. 01 Eylül 2011;7(4):142-6.
  • 5. Kaya K, Hilal A, Çekin N. Maluliyet kavramı ve hesaplamada öne çıkan sorunlar. Adli Tıp Dergisi. 2017;31(1).
  • 6. Ata U, Şenol E, Çelik C. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalına Başvuran Olguların Meslekte Kazanma Gücünde Kayıp Oranları ile Engellilik Oranlarının Karşılaştırılması. Adli Tıp Bülteni. 2021;26(3):180-8.
  • 7. Rondinelli RD, Genovese E, Katz RT, et al. AMA Guides to the Evaluation of Permanent Impairment. 6th Edition, American Medical Association. 2008: 321-44.
  • 8. Serap Aytuğ Ş, Gamsız Bilgin N. Maluliyet Olgularının Ulusal Yönetmelikler ile Amerikan Tıp Birliği Kalıcı Engellilik Değerlendirme Kılavuzu’na Göre Karşılaştırılması. Adli Tıp Bülteni. 2022;27(3):262-71.
  • 9. Senol E, Ata U. EÜTF Adli Tıp Anabilim dalında düzenlenen meslekte kazanma gücündeki azalma oranı raporlarının engelli sağlık kurulu raporları ile karşılaştırılması. Uzmanlık Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi; 2019.
  • 10. Ağır H, Tuna M. Evaluation of Locomotor System Disability Rates of Patients Who Apply to the Adult Health Board. Turk Osteoporoz Dergisi. 2022;28(3):193-9.
  • 11. Orhan Z. Yaralama Olgularında Ekstremite Fonksiyonlarının İşlev Zayıflaması ve Yitirilmesi Yönünden Değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi. İstanbul. Adli Tıp Kurumu. 2013.
  • 12. Şencan R, Dürmüş PT. Engelli Sağlık Kurulunda Nörolojik Hastalıkların Etkisi ve Kronik Hastalıklarla İlişkisinin Değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2022;11(2):395-401.
  • 13. Gamsız NB. Amerikan Hekimler Birliği (AMA) Kalıcı Engelliliğin Değerlendirmesi Kılavuzu. Adli Tıp Bülteni. 2019;24(3):236-51.
  • 14. Çelik C, Ata U. Türk Ceza Kanunu’nda Yer Alan Duyularından veya Organlarından Birinin İşlevinin Sürekli Zayıflaması veya Yitirilmesi Kavramları: Sistematik Derleme. Adli Tıp Bülteni. 2022;27(3):279-87.
  • 15. Hoşgör H, Güngördü H. Sağlıkta Yapay Zekanın Kullanım Alanları Üzerine Nitel Bir Araştırma. European Journal of Science and Technology. 2022;35:395-407.

Toplam 15 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Adli Tıp, Nöroloji ve Nöromüsküler Hastalıklar
BölümMakaleler-Araştırma Yazıları
Yazarlar

Uğur Kayhan Afyonkarahisar Sağlık Bilimleri Üniversitesi 0000-0001-5604-8255 Türkiye

Zafer Liman KARABÜK ÜNİVERSİTESİ, TIP FAKÜLTESİ 0000-0002-8689-9808 Türkiye

Zeynep Orhan İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ-CERRAHPAŞA, ADLİ TIP VE ADLİ BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, TIP BİLİMLERİ ANABİLİM DALI 0009-0001-1635-778X Türkiye

Abdulkadir Kocer Bir kuruma bağlı değildir 0000-0003-2866-555X Türkiye

Yayımlanma Tarihi18 Temmuz 2024
Gönderilme Tarihi13 Ekim 2023
Kabul Tarihi13 Şubat 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 25 Sayı: 3

Kaynak Göster

APAKayhan, U., Liman, Z., Orhan, Z., Kocer, A. (2024). MALULİYET VE ENGELLİLİK YÖNETMELİKLERİ BAĞLAMINDA TRAVMA DIŞI NÖROLOJİK HASTALIKLARIN KIYASLANMASI. Kocatepe Tıp Dergisi, 25(3), 348-354. https://doi.org/10.18229/kocatepetip.1375558
AMAKayhan U, Liman Z, Orhan Z, Kocer A. MALULİYET VE ENGELLİLİK YÖNETMELİKLERİ BAĞLAMINDA TRAVMA DIŞI NÖROLOJİK HASTALIKLARIN KIYASLANMASI. KTD. Temmuz 2024;25(3):348-354. doi:10.18229/kocatepetip.1375558
ChicagoKayhan, Uğur, Zafer Liman, Zeynep Orhan, ve Abdulkadir Kocer. “MALULİYET VE ENGELLİLİK YÖNETMELİKLERİ BAĞLAMINDA TRAVMA DIŞI NÖROLOJİK HASTALIKLARIN KIYASLANMASI”. Kocatepe Tıp Dergisi 25, sy. 3 (Temmuz 2024): 348-54. https://doi.org/10.18229/kocatepetip.1375558.
EndNoteKayhan U, Liman Z, Orhan Z, Kocer A (01 Temmuz 2024) MALULİYET VE ENGELLİLİK YÖNETMELİKLERİ BAĞLAMINDA TRAVMA DIŞI NÖROLOJİK HASTALIKLARIN KIYASLANMASI. Kocatepe Tıp Dergisi 25 3 348–354.
IEEEU. Kayhan, Z. Liman, Z. Orhan, ve A. Kocer, “MALULİYET VE ENGELLİLİK YÖNETMELİKLERİ BAĞLAMINDA TRAVMA DIŞI NÖROLOJİK HASTALIKLARIN KIYASLANMASI”, KTD, c. 25, sy. 3, ss. 348–354, 2024, doi: 10.18229/kocatepetip.1375558.
ISNADKayhan, Uğur vd. “MALULİYET VE ENGELLİLİK YÖNETMELİKLERİ BAĞLAMINDA TRAVMA DIŞI NÖROLOJİK HASTALIKLARIN KIYASLANMASI”. Kocatepe Tıp Dergisi 25/3 (Temmuz 2024), 348-354. https://doi.org/10.18229/kocatepetip.1375558.
JAMAKayhan U, Liman Z, Orhan Z, Kocer A. MALULİYET VE ENGELLİLİK YÖNETMELİKLERİ BAĞLAMINDA TRAVMA DIŞI NÖROLOJİK HASTALIKLARIN KIYASLANMASI. KTD. 2024;25:348–354.
MLAKayhan, Uğur vd. “MALULİYET VE ENGELLİLİK YÖNETMELİKLERİ BAĞLAMINDA TRAVMA DIŞI NÖROLOJİK HASTALIKLARIN KIYASLANMASI”. Kocatepe Tıp Dergisi, c. 25, sy. 3, 2024, ss. 348-54, doi:10.18229/kocatepetip.1375558.
VancouverKayhan U, Liman Z, Orhan Z, Kocer A. MALULİYET VE ENGELLİLİK YÖNETMELİKLERİ BAĞLAMINDA TRAVMA DIŞI NÖROLOJİK HASTALIKLARIN KIYASLANMASI. KTD. 2024;25(3):348-54.

Download or read online: Click here