ABAZA ŞEYHİ (Seyyid Abdürrahîm-i Bayrâmî, ö. 1047/1638) Bayramiyye tarikatı şeyhlerinden, âlim, mutasavvıf.
Müellif: Mustafa Kara
Kayseri’de doğdu. Medrese tahsilinden sonra Bayramiyye tarikatına intisap etti. Kayseri’de Hoca Vatan Zâviyesi’nde irşadla meşgul oldu. Abaza Paşa isyan edip Erzurum’dan Kayseri’ye geldiği zaman ona yardımcı oldu. Her işinde kendisine akıl hocalığı yaptığı için “Abaza Şeyhi” diye şöhret kazandı. Abaza Paşa’nın ölümünden sonra İstanbul’a geldi. Saraya nüfuz edip IV. Murad’ın yakınları arasına girmeyi başardı. Kendisine Üsküdar’da bir konak verildi. Özellikle padişahın gördüğü rüyaları tâbir ederek onun tavır ve hareketlerini etkilemeye çalıştı. Padişahı, “Yeniçeri taifesinden sizin vücudunuza zarar görünür” diyerek yeniçeriler aleyhine kışkırtmaya kalkışınca idam edildi. Kabri Üsküdar’da Mihrimah Sultan Medresesi’nin yanındadır.
BİBLİYOGRAFYA
Naîmâ, Târih, İstanbul 1259, I, 170.
Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, III/1, s.167.
Efdalüddin, “Abaza Şeyhi”, İTA, II, 59-60.
Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 1988 yılında İstanbul’da basılan 1. cildinde, 12 numaralı sayfada yer almıştır.