Abdullah Kök. Karahanlı Türkçesi satır-arası Kur’an tercümesi (TİEM 73 1v-235v/2): giriş-inceleme-metin-dizin. Doktora tezi (2004)

Abdullah Kök. Karahanlı Türkçesi satır-arası Kur’an tercümesi (TİEM 73 1v-235v/2): giriş-inceleme-metin-dizin. Doktora tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2004, LII+705 s.

Karahanlı Türkçesi Satır Arası Kur’ an Tercümesi metni Şirazlı Muhammed b. Hacı Devletşah tarafından H. 734/M.1333-1334’te istinsah edilmiş olup Türk Ve İslâm Eserleri Müzesi Numara 73’te korunmaktadır. Eserde tefsir bulunmamaktadır. Çevirinin dili esasen Karahanlı Türkçesidir. Eserde Harezm Türkçesi ile yazılmış kısımlar da vardır (35v/l =002/273 ‘den başlayıp 55v/l =003/1 79 ‘da sona ermektedir). Tez, Giriş, Metin, Türkçe Dizin, Kaynaklar, Türkçe ve İngilizce Özet bölümlerinden oluşmaktadır. Tezin “Giriş” bölümünde Kur’ an Tercümeleri, türleri, eser üzerinde yapılan çalışmalar, eserin tavsifi, dili kısımları yer almaktadır. Çeviri yazı işaretleri de bu bölümde verilmiştir. Tezin “Metin” bölümü, TÎEM 73’üh lv-235v/2 kısmına aittir. Bu bölümde Arap harfli Türkçe metnin yazı çevrimi yapılmıştır. Kur’ an metnine bakarak yapılan onarmalara ve yanlış yazımlara dipnotlarla dikkat çekilmiştir. Bu bölümde yine dipnotlar hâlinde, metinde ve dönemin eserlerinde seyrek geçen veya bu metinde ilk kez tanıklanan sözcük ve ibarelerin de açıklanmasına çalışılmışta: Metin bölümünü Türkçe Dizin izlemektedir. Burada Türkçe metnin gramatikal dizini hazwlanmistir. Özel adlar ve Arapça ibareler de Türkçe Dizinde verilmiştir. Sonda kaynaklar yer almaktadır.

The text of Karakhanid Turkish Interlinear Koran Translation, we have been studied has copied by Muhammad ibn Haji Dawlatshah of Shirazin 734/A.C. 1333-1334 and it has been preserved in the Museum for Turkish and Islamic Works (Türk ve İslâm Eserleri Müzesi), No. 73. The language of translation is Karakhanid Turkish, but there are also parts in Khorazm Turkish (from 35v/l=002/273 to 55v/l= 003/179). My thesis consists of introduction, text, Turkish index, bibliography and Turkish and English abstracts. In the introduction of our research, types of translation of Koran, researches on the manuscript, description of manuscript and the language of the text. Also abbreviations, abbreviations of books and journals, and the transcription system are given in this part. Chapter of Text consists ofTIEM 73 1 v-235v/2 and we make a transcription of Turkish text written in Arabic alphabet. We have numbered each verses of the Koran according to the distinction used in other copies of Koran and we have ordered to compare our text with other copies of Koran, beside the numbers of sheets and lines. The spelling errors have been corrected by means of Arabian Koran text. We indicated the spelling errors of Turkish text in the footnotes. We tried to explain the words and phrases, which are rarely used in the works of the period or which does not exist in the works and used firstly in our text. A Grammatical Turkish follows the Text. Also we included the proper nouns and Arabic phrases into the Index. At the end of the thesis, there is a bibliography.