ABDURRAHMAN b. HASSÂN b. SÂBİT

Hicretten 6 yıl sonra (m. 627-28) doğdu. Annesi, Hz. Peygamber’in hanımı Mâriye’nin kız kardeşi Sîrîn’dir. Peygamber hayatta iken doğduğu için sahâbî olduğunu söyleyenler varsa da onu tâbiî sayanlar çoğunluktadır. Hayatının büyük bir kısmını, doğum yeri olan Medine’de geçirmiş, bir süre de Dımaşk’ta kalmıştır.

Devrinin bazı şairleriyle giriştiği hiciv yarışında zaman zaman babasından destek görmüş, Muâviye’nin halifeliği döneminde yazdığı hicivlerle Emevîler’i rahatsız etmiştir. Muâviye’nin kızı Remle hakkında söylediği beyitler dolayısıyla kendini hicveden Yezîd’i, yazdığı bir şiirle mağlûp etmiştir. Bunu hazmedemeyen müstakbel halife, anlayışlı olmasını tavsiye eden babasını da dinlemeyerek, hıristiyan şair Ahtal’dan yardım istemiş, o da kendisini himaye edeceğine dair söz aldıktan sonra Abdurrahman’ın şahsında ensarı hicvetmiştir. Ahtal’ın bu hicviyesi müslümanları üzmüştür.

Babasından, annesinden ve diğer bazı sahâbîlerden pek az rivayeti vardır. Şiirleri, Sâmî Mekkî el-Ânî tarafından Şiʿru ʿAbdirraḥmân b. Ḥassân el-Enṣârî adıyla neşredilmiştir (Bağdat 1971).

BİBLİYOGRAFYA

İbn Sa‘d, eṭ-Ṭabaḳāt, V, 266; VIII, 212, 215.

Cumahî, Fuḥûlü’ş-şuʿarâʾ, I, 150, 461-466.

İbnü’l-Esîr, Üsdü’l-ġābe (Bennâ), III, 434-436.

Zehebî, Aʿlâmü’n-nübelâʾ, V, 64-65.

İbn Hacer, el-İṣâbe, III, 67.

a.mlf., Tehẕîbü’t-Tehẕîb, VI, 162-163.

Sezgin, GAS (Ar.), II/3, s. 174-175.

Ömer Ferruh, Târîḫu’l-edeb, I, 313, 384, 414-417, 518, 555-556.

Yâsîn el-Eyyûbî, Muʿcemü’ş-şuʿarâʾ, Beyrut 1982, s. 258.

R. Blachère, Târîḫu’l-edebi’l-ʿArabî (trc. İbrâhim Kîlânî), Dımaşk 1404/1984, s. 349-350.