ALİ, Hacı

XIV. yüzyılda yaşamış Osmanlı devri Türk mimarı.

Müellif:

Hakkındaki tek bilgi, İznik’te Hacı Hamza Bey b. Ardunşah (Ardumşah, Koyunluoğlu ve Ayverdi’ye göre Erdemşah) için 750 (1349-50) yılında yaptığı türbe kitâbesindeki imzasıdır. Burada adı “el-mi‘mâr el-hâc Ali” olarak kaydedilmiştir. Taeschner’e göre, türbenin çok sade olan mimarisi yanında üstünün sivri bir külâhla örtülü oluşu, mimarın Selçuklu an‘anelerinden gelen, belki Konyalı bir usta olduğuna işaret eder. 746’da (1345-46) yapılan yanındaki kubbeli küçük cami (Çukur Cami) ile birlikte türbe, kitâbeli en eski Osmanlı eseri olarak Türk sanat tarihinde özel bir yere sahip idi. Fakat 1930 yılına doğru cami ve türbe İznik Belediyesi tarafından hiçbir iz kalmayacak surette yıktırılmıştır. Cami ve türbenin sülüs hatla yazılmış kitâbeleri şimdi İznik Müzesi’ndedir.


BİBLİYOGRAFYA

A. Memduh Turgut Koyunluoğlu, İznik ve Bursa Tarihi, Bursa 1935, s. 161-162.

K. Otto-Dorn, Das Islamische İznik, Berlin 1941, s. 18-20, 103.

L. A. Mayer, Islamic Architects and Their Works, Genève 1956, s. 49.

, s. 179.

Fr. Taeschner, “Beiträge zur frühosmanischen Epigraphik und Archäologie”, , XX/2 (1932), s. 109-116.

a.mlf., “Ali, Hacı”, , V (1938), Suppl.: I. Preliminary Materials for a Dictionary of Islamic Artists, s. V.

A. Saim Ülgen, “İznik’te Türk Eserleri”, , I (1938), s. 56.

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 1989 yılında İstanbul’da basılan 2. cildinde, 379 numaralı sayfada yer almıştır.