Amerikan Tarihine Yön Veren Afro-Amerikalılar (Şahin Kızılabdullah)

Amerikan Tarihine Yön Veren Afro-Amerikalılar Şahin Kızılabdullah BERİKAN YAYINEVİ
Amerika kıtasının keşfi, dünya tarihinde önemli sonuçları olmuş bir hadisedir. Özellikle Avrupalı devletlerden yeni kıtaya göçler, kıtanın geleceğini değiştirmiştir. İngiltere, İspanya ve Portekiz gibi ülkeler Amerika’da koloniler kurmuştur. Bu koloniler ,Avrupa ile ticaretin önemli bir ayağını oluşturmuştur. Avrupalılar, elde ettikleri yeni toprakların işlenmesi için duydukları iş gücü ihtiyacını ise Afrika’dan zorla göç ettirdikleri köleler ile sağlamıştır. ABD’de köleliğin tarihi, ülkenin siyasi hayatında meydana gelen olaylarla yakından ilişkilidir.
Köleliğin kalkması siyahilerin hayatında büyük bir dönüm noktası olmuş ancak sıkıntılar devam etmiştir. Ekonomik, sosyal, siyasi, dini ve eğitim alanında zorluklarlakarşılaşan siyahiler, bu sıkıntıları aşmak için çaba içine girmiştir. Farklıdini tercihlere sahip olmakla birlikte, Yahudi, Müslüman, Hıristiyan ya daateist siyahiler, bu amaç etrafında birleşmişlerdir. Bunlar içinde eğitimalanına yoğunlaşan, sosyal organizasyonlara önem veren, siyasi çözüm peşindekoşan liderler olmuştur. Bu şahısların büyük bir kısmının dini kimliklerinin önplanda olduğu unutulmamalıdır. Örneğin Richard Allen, özgürlük elçisi olarakgörülmüştür. O, bir taraftan Afrikalılara ait bağımsız bir kilise kurmayaAbsalam Jones ile birlikte çaba harcarken, diğer taraftan da kölelikten kaçanAfrikalılara yardımları organize etmiştir. Marcus Garvey gibi siyasi çabalariçinde olanların yanı sıra, Drew Ali gibi siyahilere kimlik inşası noktasındaarayışlar içine giren liderler olmuştur. Frederick Douglass bu mücadeleyi basınalanında yürütmüş ve yayımladığı yazılar ile kölelik karşıtı cepheye destekvermiştir. Elijah Muhammed ve Malcomx gibi şahıslar ise Müslümanlık ve siyahiolmaklık arasında kurdukları bağla, siyahileri örgütlemiş ve bir arayagetirmiştir. Siyahi hak mücadelelerini Martin Luther King Jr gibi pasifist biryaklaşımla yürütmek isteyenlarin yanında Nat Turner gibi silahlı mücadeleyisavunanlar da olmuştur. Bütün çabalar Afro-Amerikalıların hayat şartlarınıiyileştirmeye yönelik olarak yürütülmüştür. Hali hazırda da birçok siyasi,sosyal, dini kuruluş bu amaca yönelik olarak faaliyet göstermektedir.