ÂMİR b. EBÛ VAKKĀS

Ebû Amr Âmir b. Ebî Vakkās (Mâlik) b. Uheyb el-Kureşî ez-Zührî (ö. 15/636)

İslâmiyet’i ilk kabul eden sahâbîlerden.

Müellif:

Aşere-i mübeşşereden Sa‘d b. Ebû Vakkās’ın kardeşidir. İslâmiyet’e ilk girenler arasında on birinci kişi olduğu kabul edilir. Müslüman olmasından ötürü annesi Hamne bint Süfyân çok üzülmüş, oğlu tekrar eski dinine dönünceye kadar ağzına lokma koymayacağına, bir yudum su bile içmeyeceğine ve gölgede oturmayacağına yemin etmişti. Bunun üzerine, anneye ve babaya karşı iyi davranmak gerektiğini, fakat çocuklarını Allah’a ortak koşmaya zorladıkları takdirde bu isteklerine asla uyulmayacağını belirten âyet (el-Ankebût 29/8) nâzil oldu. Ancak bu hadisenin Sa‘d b. Ebû Vakkās’ın İslâmiyet’i kabul etmesi sırasında meydana geldiğine dair rivayetler de vardır (bk. Müslim, “Feżâʾilü’ṣ-ṣaḥâbe”, 43) ve bu rivayetler birincisinden daha sağlamdır. Ayrıca Sa‘d’ın kardeşinden önce müslüman olduğu dikkate alınırsa (bk. Buhârî, “Feżâʾilü aṣḥâbi’n-nebî”, 15), olayın onunla ilgili olduğu hususunun biraz daha kesinlik kazandığı anlaşılır.

Âmir Mekke’de ilk müslümanlara yapılan işkencelere dayanamayarak ikinci hicret kafilesiyle birlikte Habeşistan’a gitmiş, daha sonra da Medine’ye hicret etmiş ve Uhud Savaşı’na katılmıştır. Hz. Ömer devrinde Şam’da vefat etmiştir.


BİBLİYOGRAFYA

Buhârî, “Feżâʾilü aṣḥâbi’n-nebî”, 15.

Müslim, “Feżâʾilü’ṣ-ṣaḥâbe”, 43.

, s. 206, 209.

, I, 348; IV, 5.

, IV, 123-124.

, III, 4.

, III, 146.

, II, 255-256.

, I, 28.

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 1991 yılında İstanbul’da basılan 3. cildinde, 65 numaralı sayfada yer almıştır.