AMR b. KAYS el-MÜLÂÎ

Kûfe’nin beş büyüğünden biri olarak tanınır. Hayatı hakkında yeterli bilgi yoktur. Dokumacılık yaptığı için Bezzâz, çarşaf sattığı için de Mülâî lakabı ile meşhur oldu. Süfyân es-Sevrî’yi yetiştirdi. Hayatını zikir, ilim, ibadet ve mezarlıklarda ağlamakla geçirdiği rivayet edilir. Vefat yeri hakkında kaynaklarda farklı bilgiler (İran, Şam, Sicistan, Kûfe, Bağdat) bulunmaktadır. “Nefsinle meşgul olduğunda insanları, insanlarla meşgul olduğunda da nefsini unutursun” diyen Amr’ın abdallardan olduğu söylenir. Ebû İshak es-Sebîî, Semmâk b. Harb, Atıyye el-Avfî, Atâ b. Ebû Rebâh ve İkrime gibi tâbiîlerden rivayette bulunmuş, Bağdat’a gittiğinde Ahmed b. Hanbel ile görüşerek güvenini kazanmıştır. Süfyân es-Sevrî, Ebû Hâlid el-Ahmer ve Muhâribî kendisinden hadis rivayet etmiş, sayıları fazla olmayan bu hadisler Ṣaḥîḥ-i Müslim ile dört meşhur Sünen’de yer almıştır. Buhârî ise onun rivayetlerine el-Edebü’l-müfred’inde yer vermiştir. Yahyâ b. Maîn, Ahmed b. Hanbel, Ebû Hâtim er-Râzî ve Nesâî güvenilir bir râvi olduğunu söylemişlerdir. Zâhid ve muhaddis vasfının yanında kāri olarak da tanınmıştır. Kıraatteki hocalarından biri Âsım b. Behdele’dir. Süfyân es-Sevrî ona büyük değer verir, adını hürmetle anar, Kur’an okumayı ve dinî bilgileri ondan öğrendiğini söylerdi.

BİBLİYOGRAFYA

İbn Ebû Hâtim, el-Cerḥ ve’t-taʿdîl, VI, 254-255.

Sülemî, Ṭabaḳāt, s. 68.

Ebû Nuaym, Ḥilye, V, 100-108.

İbnü’l-Cevzî, Ṣıfatü’ṣ-ṣafve, III, 124-126.

Zehebî, Aʿlâmü’n-nübelâʾ, VI, 250-251.

İbn Hacer, Tehẕîbü’t-Tehẕîb, VIII, 92-93.