Anılar ve Tanıklıklarla Köy Enstitülerinin Kısa Tarihi (Atilla Küçükkayıkçı)

Anılar ve Tanıklıklarla Köy Enstitülerinin Kısa Tarihi Atilla Küçükkayıkçı 1984 YAYINEVİ
Eğitim,  “Ülke  çocuklarının  birlikte  ve  eşit  olarak  almak 
zorunda  oldukları  bilim  ve  kültürdür.”  Mustafa  Kemal 
Atatürk, 1 Mart 1923 gibi çok erken bir tarihte, “eğitimden 
beklentilerini”  işte  böyle  tarif  etmiştir.  Bundan  bir  yıl 
sonra da şunları söyler: “Korkuya dayalı ahlâk, bir erdem 
olmadıktan başka güvenilir de değildir.”
 
Genç  Türkiye  Cumhuriyeti’nin  kurucu  kadroları, 
yüzyılların  biriktirdiği  toplumsal  eşitsizliklerle,  geri 
kalmışlıkla ve  bağnazlıkla mücadeleye giriştiklerinde, 
ellerindeki en güçlü silahın akılcı ve bilimsel düşünce 
olduğunu  düşünüyorlardı.  Bunun  içindir  ki  henüz 
Kurtuluş savaşı sürerken, yurt dışına genç eğitimciler 
gönderdiler;  dogmalardan  arınmış,  çağdaş,  bilimsel, 
yaşamı  karşılayan  bir  eğitim  modeli  kurabilmek  için 
gecelerini  gündüzlerine  kattılar.  İşte  Köy  Enstitüleri, 
uzun yıllar süren arayışların, devrimlere olan bağlılığın 
ve  bitmek  tükenmek  bilmez  mücadele  azminin  bir 
sonucudur.  Bilinçli,  üretken,  aydın  ve  uygar  insanlar 
yetiştirme  amacı,  enstitüleri  özgün  ve  diğer 
örneklerden  farklı  kılan  en  belirgin  özelliğiydi.  Köy 
Enstitülerinin  vizyonu  toplumu  kendi  içinden 
canlandırmak,  misyonu  üretimin  nicelik  ve  niteliğini 
artırmaktı.  Bu  hedeften  şaşmadan  çalışmalar  on  yıl 
daha sürdürülseydi bir adım ötesi “Çağdaş bir Türkiye” 
idi.
 
Küçükkayıkcı,  dünyada  daha  önce  uygulanmamış,  bir 
yerlerden örnek alınmamış  özgün  eğitim  modeli olan 
Köy  Enstitüleri’ni,  Türk  Eğitim  Devrimcilerinin 
yaşamöyküleri  eşliğinde,  anılara,  belgelere  ve 
tanıklıklara dayanarak akıcı ve sürükleyici bir üslupla 
anlatıyor.