Avrupalı gezginlerin gözünden XIX. yüzyılda gravürlerle Osmanlı toplumu ve şehir yapıları

Tez KünyeDurumu
Avrupalı gezginlerin gözünden XIX. yüzyılda gravürlerle Osmanlı toplumu ve şehir yapıları / Through the eyes of European travelers XIX. Ottoman society and city structures with engravings in the century
Yazar:MEHTAP SOYSAL
Danışman: PROF. DR. M. MURAT ÖNTUĞ
Yer Bilgisi: Uşak Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı
Konu:Sanat Tarihi = Art History ; Tarih = History
Dizin:Gravür = Gravure ; Gravür sanatı = Gravure art ; Kentsel yapı = Urban structure ; Osmanlı Devleti = Ottoman State ; Osmanlı toplumu = Ottoman society ; Seyahatname = Seyahatname ; Seyyahlar = Travellers ; Sosyal hayat = Social life ; İstanbul = Istanbul
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
116 s.
Seyahatnameler birinci elden kaynak olarak ele alınan geçmişi günümüze taşımamızı sağlayan önemli bilgilerin yer aldığı eserlerin başında gelmektedir. Avrupalı gezginler için doğu ve Osmanlı gizemini koruyan bir dünyadır. Osmanlı devletinin İstanbul üzerinde yüzyıllarca süren hâkimiyeti, kozmopolit yapısı ve uyguladığı yönetim anlayışı Avrupa’da yüzyıllar boyunca merak uyandırmıştır. Osmanlı toprakları üzerine gerçekleştirilen seyahatler gezginlerin gözlemlerinin aktarıldığı gezi notlarına dönüşmüştür. Bu notlarda kültürel, ekonomik, günlük yaşantıların yanı sıra manzaralarda betimlenerek aktarılmış ve seyahatnamelerde yerini almıştır. İstanbul her dönemde olduğu gibi XIX. yüzyılda da bilim adamları, sanatçı, tüccar ve diplomatların ilgi odağı olan bir kent olmuştur. Deniz ve karayolu kullanılarak yapılan İstanbul seyahati gezginlerin hangi yolu kullanırsa kullansın ilk girişte hayranlık uyandıran bir kent olduğu görülmektedir. İstanbul’a gelen çeşitli meslek gruplarından olan kişilerin yanlarında getirdikleri sanatçılara çizdirdikleri resimler ve kaleme aldıkları notlara eklenen gravürler sayesinde Avrupa’ya İstanbul’un kent görünümü sosyal hayatı giyimi ya da mimari yapıları tanıtılmıştır. Tezde Osmanlı toplumunun sosyal ve kültürel yaşantısının yanı sıra İstanbul’daki tarihi yapıların geçmişten bugüne gelen serüveni hakkında bilgiler verilerek karşılaştırma yapılmıştır. Karşılaştırmalar sonucunda mimari ya da işlevsel farklılıkların görüldüğü yapılar hakkında bilgiler verilmiştir. XIX. yüzyılda İstanbul şehir yapıları ile ilgili sürdürülen bu tür çalışmanın diğer Anadolu kentleri içinde bulunan askeri ve sivil mimarilere ait çalışmalar yapılabilir. Bu tür çalışmalar tarih, sanat alanlarının yanı sıra kültür tarihimize de önemi olacaktır. Anahtar Kelimeler: Seyahatname, Gravür, Kent yapıları, İstanbul, sosyal yaşam
Travelogues, which are considered as first-hand sources, are among the works that contain important information that allows us to carry the past to the present. For European travelers, it is a world that preserves the mystery of the East and the Ottoman Empire. The Ottoman Empire’s centuries-long domination over Istanbul, its cosmopolitan structure and its understanding of governance have aroused curiosity in Europe for centuries. Travels on Ottoman lands turned into travel notes in which travelers ‘ observations were conveyed. In these notes, cultural, economic, everyday life, as well as landscapes were depicted and transferred and took their place in travelogues. As in any period, Istanbul XIX. in the century, it has also been a city that has been the center of attention of scientists, artists, merchants and diplomats. Istanbul travel by sea and road no matter what road travelers use, it seems to be an admiring City at the first entrance. Thanks to the paintings drawn by people from various professional groups who came to Istanbul to the artists they brought with them and the engravings added to the notes they wrote, the social life clothing or architectural structures of Istanbul were introduced to Europe. In the thesis, a comparison was made with information about the social and cultural life of Ottoman society, as well as the adventure of historical buildings in Istanbul from the past to the present. As a result of comparisons, information about structures in which architectural or functional differences are observed is given. XIX. this kind of work carried out on Istanbul city structures in the century can be done on military and civil architectures found in other Anatolian cities. Such works will be of importance to our cultural history as well as to the fields of history, art. Keywords: Travel, engraving, urban structures, Istanbul, social life

Download: Click here