| Tez Künye | Durumu | ||
| İttihat ve Terakki Dönemi cemiyet hayatında meydana gelen değişiklikler / The Changes during the period of Union and Progress Committee Yazar:AYSU DEMİRGÜÇ Danışman: DOÇ. DR. MEHMET ŞAHİNGÖZ Yer Bilgisi: Gazi Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı / Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı Konu:Tarih = History Dizin:Dernekler = Associations ; Kadın hakları = Women rights ; Meşrutiyet II = Constitutional Monarcy II ; İttihat ve Terakki = Union and Progress Society | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 1999 153 s. | ||
| 140 ÖZET 1699 Karlofça Antlaşması ile başlayan Osmanlı Devleti’nin çöküş dönemi pekçok kez devlet adamları tarafından durdurulmaya çalışılmıştır, ittihat ve Terakki Cemiyeti de çöküşe ve padişah despotluğuna son verme ve meşrutiyeti yeniden ilan ettirme gibi sebeplerle ortaya çıkmış ve 24 Temmuz 1908’de ikinci kez Meşrutiyetin ilanında etkili olmuştur. II. Meşrutiyetin ilanı ve Cumhuriyetin ilanı arasında geçen dönemde pek çok toplumsal değişimi de beraberinde getirmiştir. Hukuk alanında laikliğin sağlanılması için çalışılmış, şeyhülislâmlık yerine Umur-u Diyaniye’nin kurulmak istenmesi gündeme gelmiştir. Hukuk-u Aile Kararnamesi hukuk alanında dönemin en önemli gelişmesi olmuş ve Cumhuriyet dönemi aile hukukuna esas oluşturmuştur. II. Meşrutiyet ile kadın harekatı başlamış, kadının özgürleşmesi, bireysel I eşmesi, kadın hakları gibi konular ele alınmıştır.Kadının kurtuluşu toplumun kurtuluşu olarak kabul edilmiş.kadın gelecek nesilleri yetiştiren kişi olarak ele alınırken, daha önceden soyutlandığı hemen hemen her alanda kendini göstermeye başlamıştır. Bu dönemde savaşın koşullarıyla belirginleşen yeni kadın kimliği Cumhuriyet Türkiyesine de etki etmiştir. 1908’de Meşrutiyet’in yeniden ilanı ile eğitim sorunları da gündeme gelmiştir. Basın gelişmiş, hergün yepyeni özelliklerle birçok gazete bu dönemde çıkmıştır. Eğitimin cinsiyet, ırk, yaş farkı olmaksızın yaygınlaştırılmasına çalışılmış, Türk diline hakettiği önemin verilmesi için çalışmalar yapılmış, latin alfabesine geçiş ilk defa bu dönemde gündeme gelmiştir.Tevhid-i Tedrisafa doğru gidilerek,eğitim millileştirilmeye çalışılmıştır.Bu dönemdeki eğitim olayları Cumhuriyet dönemi eğitim atılımına temel oluşturmuştur.141 Meşrutiyet’in yeniden ilanı ile Osmanlı toplumunda sanayileşme sorunu gündeme gelmiş, ülke sanayisi incelemeye başlanmıştır.Türkçülük akımı ekonomiye hakim olmuş, Türk kültürünün oluşmasını sağlayacak etkenlerden biri olarak ekonomi görülmüştür. Bir yandan ekonomik amaçlı grevler.işçi örgütlenmeleri ve bunları engellemek için çıkarılan yasalar bir yandan da savaş koşullarına karşı alınmaya çalışılan önlemler bu dönemin ekonomik olayları olmuştur.Milli iktisat kavramı, kapitilasyonların tek taraflı da olsa kaldırılması, Teşvik-i Sanayi Kanun Muvakkati, Milli Bankacılık, Cemiyetler Kanunu gibi gelişmeler Cumhuriyet dönemine miras olarak kalmıştır. Her alanda olduğu gibi sanat ve spor alanında da bu dömende önemli gelişmeler olmuştur. Konservatu varın açılması, Darülbedayi’nin açılması, müslüman kadınların ilk defa tiyatroda rol alması, Türk ressamların Avrupa’da başarılar kazanması.Osmanlı sporcularının olimpiyatlara ilk defa katılması, ilk Türk sinemasının çekilmesi önemli sanat ve spor olayları olmuştur. II. Meşrutiyet dönemi ilk defa milli tarih yazıcılığı girişlerine sahne olmuş.Türk Hava Kuvvetleri kurulmuştur.Şüphesiz bütün bu gelişmelerin ardında Türk Milliyetçiliği kavramının gelişmesi yer almıştır. Sonuç olarak II.Meşrutiyet dönemi Türk toplumunun batılılaşma yolunda çabaladığı, ancak gerek batıya ekonomik bağlılık gerekse I. Dünya Savaşı nedeniyle çabaların olumsuz sonuçlandığı bir dönem olmuştur. Herşeye rağmen yeni Türk Cumhuriyeti II.Meşrutiyet döneminin tecrübelerinden yararlanmış ve aynı hataları tekrarlamayarak sağlam temeller üzerine kurulmuştur. | |||
| ABSTRACT The period of collapse of Ottoman Empire, which had begun with the approval of Karlofça Treaty, was tried to put out of action by many statesmen, several times. In this context, Committee of Union and Progress was emerged in the sake of putting an end to the collapse, to the sovereignty of sultan and getting a role in the way to reach the declaration of constitution. Then, it had gotten an important mission for the declaration of constitutional government an 24-July-1908, for the second time. During the period between the declaration of constitution, and that of republic, many social adjustments had come into being. In the field of law, there had many trials to reach the institutionalization of secularism; there occurred some attempts for the establishment of Religious Affairs instead of sheikhulisiam. Another important attempt was the Decree of Family Law, which brought a basis for the family Law of Republican period. By the declaration of 2nd constitution, the individualization, liberation of women came into being in the name of women rights. The liberation of women was closely related to the liberation of the whole society. And, women began to prove her worth in the fields that she was externalized once before. In this period, the identity of women, which is dominated by the condition of war, influenced the foundation of Turkish Republic. By the declaration of constitution in 1908, problems of education became one of the main agenda. Several newly published newspapers were the signs of the development of prem. Education was tried to be widespread despite the differences of sex, aye and race. There were many attempts for Turkish language to gain its own importance, and in this period, firstly, transition to Latin Alphebet came to the agenda. Education was tried to be nationalized through the unification of instruction. An these attempts brought a foundation for the revolutions, occurred in the republican period. By the declaration of constitution, some debates about the industrialization problem in Ottoman Period were seen and the industrial sector was begun to be searched. Economy was seen as an important factorto constitute a Turkish culture and so, the movement of Turkism dominated economy. The economical events in this period were, an one hand, strikes, worker organization and the code of laws that inhibit those action of war. The concept of national economy, unilateral cancellation of capitulations, the Temporary Law about Encouragement of Industry, National Banking, the Law of Associations are the developments, inherited to republican period. As in all fields, there observed many developments in fields of art and sports. The constitution of Academy of Music, and that of Academy of Fine Arts, the first taking a part in theater for Muslim women, the success of Turkish painters in Europe, taking a part in Olympic Games for the first time, making a Turkish film for the first time were the main events in the field of art and sports. In the period of IInd Constitution, the very first attempts about writing a national history came into being and Turkish Air Forces was established. Of course, behind all these development, there were the evolution of the concept of Turkish Nationalism. In conclusion, IInd Constitution period was the time, in which Turkish society had expend great efforts in the way of westernization. However, because of either the economic dependency to Western world or the World War I, the attempts were resulted negatively. Despite all, Turkish republic made use of the experiences, done in the period of IInd constitution and by bot making the same mistakes, it was founded on the healthy basis. *38SSS» | |||