Aytuğ Kaya. Musa Akyiğit’in Hisametdin Molla adlı eseri (Aktarma-edebȋ değerlendirme). Yüksek lisans tezi (2022)

Tez KünyeDurumu
Musa Akyiğit’in Hisametdin Molla adlı eseri (Aktarma-edebȋ değerlendirme) / Musa Akyigit’s Hisametdin Molla (Translation-literary evaluati̇on)
Yazar:AYTUĞ KAYA
Danışman: DOÇ. DR. ERTUĞRUL KARAKUŞ
Yer Bilgisi: Kırklareli Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
Konu:Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature
Dizin:Tatar edebiyatı = Tatar literature
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
227 s.
Kazan-Tatar edebiyatı, modern anlamda ilk edebî ürününü XIX. yüzyılda vermiştir. 1886 yılında Musa Akyiğit tarafından yazılan “Hisametdin Molla” Kazan-Tatar edebiyatının ilk edebî romanı olarak kabul edilmektedir. Hisametdin Molla anlatım teknikleri, içerik ve Ahmet Mithat Efendi’nin üslubuna benzemesi açısından dikkat çekmektedir. “Tercüman” gazetesi aracılığı ile İsmail Gaspıralı’nın görüşlerine yer vermesi eserin bir diğer önemli özelliğidir. Bu çalışmada Hisametdin Molla romanının Türkiye Türkçesine aktarımı yapılmıştır. Aktarma yapılırken sade bir dil kullanmaya dikkat edinilmiştir. Ardından anlatım teknikleri, roman değerlendirme metotları bakımından eserin tahlili yapılmıştır. Çalışmanın son kısmında ise Ahmet Mithat Efendi’nin “Bahtiyarlık” öyküsü temel alınarak Hisametdin Molla romanında Ahmet Mithat Efendi’nin etkisi tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışma: Giriş, “Hisametdin Molla Romanın Yer Alan Anlatım Teknikleri”, “Edebî Düşünce Çerçevesinde Hisametdin Molla’nın Roman Değerlendirmesi”, “Ahmet Mithat Efendi’nin Kazan Tatarları Üzerindeki Etkisi Çerçevesinde Hisametdin Molla” ve “Sonuç” bölümlerinden oluşmaktadır.
Kazan-Tatar literatüre, its first literary product in the modern sense, in the XIX. century gave. Hisametdin Molla, written by Musa Akyiğit in 1886, is accepted as the first literary novel of Kazan-Tatar literature. Hisametdin Molla draws attention in terms of its narration techniques, content and similarity to Ahmet Mithat Efendi’s style. Another important feature of the work is that it includes the views of İsmail Gaspıralı through the newspaper “Tercüman”.In this study, Hisametdin Molla novel was transferred to Turkey Turkish. A plain language was preferred while transferring. Then, the analysis of the work was made in terms of narration techniques and novel evaluation methods. In the last part of the study, based on Ahmet Mithat Efendi’s “Bahtiyarlık” story, the influence of Ahmet Mithat Efendi in Hisametdin Molla novel has been tried to be determined.This study consists of: “Narrative Techniques in the Novel of Hisametdin Molla”, “Evaluation of Hisametdin Molla’s Novel within the Framework of Literary Thought”, “Hisametdin Molla within the Framework of Ahmet Mithat Efendi’s Influence on Kazan Tatars” and “Conclusion”.

Download: Click here