| Tez Künye | Durumu | ||
| Azerbaycan Türkçesi`ndeki Arapça, Farsça kelimelerin fonetik değişiklikleri (Türkiye Türkçesi ile karşılaştırılması) / The phonetic changes of Arabic and Persian words in Azerbaijani Turkish (comparison with Turkish) Yazar:DEMET ALMAK Danışman: PROF.DR. ÜMİT TOKATLI Yer Bilgisi: Erciyes Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Konu:Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature Dizin: | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2006 399 s. | ||
| Oğuz grubunun batı kanadını teşkil eden Türkiye ile Azerbaycan Türkçelerinde çoksayıda Arapça ve Farsça kelime bulunmaktadır. Tezimizin konusu AzerbaycanTürkçesindeki Arapça, Farsça kelimelerin ait olduğu dildeki orijinal şekilleriningösterilmesi ve bu kelimelerde meydana gelen fonetik değişikliklerin belirlenerekTürkiye Türkçesindeki şekilleri ile karşılaştırılmasıdır. Böylece hem Oğuz grubuiçindeki yabancı kelimelerin (Arapça, Farsça) fonetik meselesini incelemek hem de ikidil grubu arasındaki benzer ve ayrı özellikleri ortaya koymak amaçlanmıştır. Bunun içinAzerbaycan Türkçesine ait çeşitli sözlüklerden Arapça ve Farsça kelimeler taranarakfişlenmiş, bu kelimeler Türkiye Türkçesindeki şekilleri ile mukayese edilerek aradakifonetik değişiklikler tespit edilmiştir. Sonuçta Arapça, Farsça kelimelerin hemAzerbaycan hem de Türkiye Türkçelerinde bu lehçelerin ses yapısına uygun bir gelişimgösterdiği ; her iki lehçede kullanılan Arapça, Farsça kelimeler karşılaştırıldığındafonetik açıdan büyük ve önemli ayrılıklar bulunmadığı, aradaki farklılıkların sadeceküçük bir takım ses değişikliklerinden öteye geçmediği görülmüştür. Ayrıca Arapça,Farsça kelimelerden sadece birkaçının Azerbaycan ve Türkiye Türkçelerinde tamamenfarklı anlamda kullanıldığı, bunların dışında Arapça, Farsça kelimelerin neredeysetamamının temelde ortak anlam taşıdığı, farklı kullanımların daha ziyade bazı yananlamlarda görüldüğü tespit edilmiştir. Geçmişteki tarihû sürece, siyasû birtakımyönlendirmelere rağmen Azerbaycan ve Türkiye Türkçeleri arasında etkileşim devametmekte ve her iki lehçe de ortak bir Türkçenin özelliklerini yansıtmaktadır.Anahtar Sözcükler: Türk lehçeleri, Arapça, Farsça, mukayese. | |||
| There are a lot of Arabic and Persian words in Azerbaijani and Turkish which form thewest arms of Oghuz group. The topic of our thesis is to show the original forms ofArabic and Persian words in Azerbaijani Turkic and to compare the phonetic changes ofthese words with their forms in Turkish. Thus; it is aimed to examine the phonetics offoreign words (Arabic and Persian) in Oghuz group and to show the similar anddifferent characteristics between these two language groups. For this reason; an indexcard has been prepared by scanning of Arabic and Persian words from differentdictionaries which belong to Azerbaijani Turkic and the phonetic changes have beendetermined by comparing these words with their forms in Turkish. Consequently, it isseen that Arabic and Persian words show a suitable process to the structure of thesound of these dialects in bath Azerbaijani and Turkish; when Arabic and Persian wordsare compared which are used in both dialects, it is seen that phonetically there is no bigand significant differences, the differences between them are only not beyond a certainnumber of little sound changes. Moreover, it is determined that only a few of Arabicand Persian words are used completely in different meanings in Azerbaijani and Turkish;except for these words, almost all the Arabic and Persian words have mainly the samemeaning different usages are usually seen in some secondary meanings. Despite thehistorical process in the past and some political orientatings, the interaction betweenAzerbaijani and Turkish has been going on and also these two dialects have beenreflecting the characteristics of a common Turkish.Key words: Turkish dialects, Arabic, Persian, Comparison. | |||