| Tez Künye | Durumu | ||
| Bazı bor bileşiklerinin in vitro şartlarda periferal insan kanı üzerine genetik ve biyokimyasal etkileri / The genetic and biochemical effects of some boron compounds on peripheral human blood in vitro Yazar:HASAN TÜRKEZ Danışman: DOÇ.DR. FATİME GEYİKOĞLU Yer Bilgisi: Atatürk Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Biyoloji Ana Bilim Dalı Konu:Biyoloji = Biology Dizin: | Onaylandı Doktora Türkçe 2007 206 s. | ||
| ÖZETDOKTORA TEZİBAZI BOR BİLEŞİKLERİNİN İN VİTRO ŞARTLARDA PERİFERAL İNSAN KANIÜZERİNE GENETİK VE BİYOKİMYASAL ETKİLERİHasan TÜRKEZAtatürk ÜniversitesiFen Bilimleri EnstitüsüBiyoloji Anabilim DalıDanışman: Doç. Dr. Fatime GEYİKOĞLUBu çalışmada, farklı bor bileşiklerinin (borik asit = H3BO3, boraks = Na2B4O7·10H2O, kolemanit= Ca2B6O11·5H2O ve üleksit = NaCaB5O9·8H2O) insan periferik kanı üzerindeki genetik vebiyokimyasal etkilerinin in vitro şartlarda saptanması amaçlanmıştır. Araştırmamız borbileşiklerinin periferik kan üzerindeki in vitro etkileri konusunda ilk deneysel çalışmadır.Çevresel ajanların belirgin yan etkili girişlerinin kandan diğer dokular içine doğru olduğu gözönüne alındığında kan dokusunu incelemek, hedef dokular üzerindeki riski değerlendirmekaçısından bilhassa önem taşımaktadır. Bu çalışmada, periferal kan kültürleri bor bileşiklerininfarklı dozlarına (5, 10, 15, 20, 40, 50, 80, 100, 150, 200, 300, 400 ve 500 mg/L) in vitroşartlarda maruz bırakılmıştır. Genetik ve biyokimyasal araştırmalarda kullanılan tüm heparinizekan örnekleri daha önce herhangi bir toksik ajana maruz kalmamış, yaşları 24-30 arasında,sigara ve alkol kullanmayan 10 sağlıklı bireyden alındı. DNA ve kromozom hasarlarını tespitetmek için Kardeş-Kromatid Değişimi (KKD), Mikroçekirdek (MÇ) ve KromozomAberasyonları (KA) testleri uygulanmış, Oksidatif stresi belirlemek amacıyla da biyokimyasalparametreler [Süperoksit Dismutaz (SOD), Katalaz (CAT), Glutatyon Peroksidaz (GSH-Px),Glutatyon-S-Transferaz (GST), Glukoz-6-Fosfat Dehidrojenaz (G-6-PDH), Total Glutatyon(TGSH), Malondialdehit (MDA) ve Total Antioksidan Kapasitesi (TAC)] incelenmiştir.Bu çalışmanın sonuçlarına göre, in vitro insan kan kültürlerinde farklı bor bileşiklerinin düşükdozlarda antioksidan enzim aktivitelerini teşvik etmek suretiyle faydalı oldukları tespitedilmiştir. Diğer test bileşiklerine kıyasla üleksitin en faydalı, kolemanitin de daha az faydalıolduğu gözlenmiştir. Benzer etkiler gösteren borik asit ve boraksın faydalılık düzeyleri isekolemanitten fazla olmuştur. Yine bu çalışma ile bor bileşiklerinin artan dozlarda oksidatif stresoluşturmalarına rağmen en yüksek konsantrasyonlarda dahi genotoksik etkilerinin bulunmadığısaptanmıştır. Nitekim, genetik hasarların duyarlı ve güvenilir göstergeleri olarak kabul edilenKKD, MÇ ve KA testleri genotoksik etkileri olmadığını göstermiştir. Bulgulara dayanılarak,çalışılan bor bileşiklerinin güvenli bir şekilde kullanılabileceği ancak oksidatif strese bağlıolarak gelişmesi muhtemel olan hücre hasarlarının da dikkate alınmasının gerektiği kanaatinevarılmıştır.2007, 192 sayfaAnahtar kelimeler: Bor bileşikleri, Genotoksisite, Periferik kan kültürü, İn vitro, Oksidatifstres.i | |||
| ABSTRACTPh.D. ThesisTHE GENETIC AND BIOCHEMICAL EFFECTS OF SOME BORON COMPOUNDSON PERIPHERAL HUMAN BLOOD IN VITROHasan TÜRKEZAtatürk UniversityGraduate School of Natural and Applied SciencesDepartment of BiologySupervisior: Assoc. Prof. Dr. Fatime GEYİKOĞLUIn this study, it is aimed to determine genetic and biochemical effects of various boroncompounds (boric acid = H3BO3, borax = Na2B4O7·10H2O, colemanite = Ca2B6O11·5H2O andulexite = NaCaB5O9·8H2O) on human peripheric blood in vitro. Our study is the first in vitroexperimental study on the effects of boron compounds on peripheric blood. Considering that thedistinct external entrances with adverse effects of environmental agents are from blood into theother tissues, to examine blood tissue is especially important in terms of evaluating the risk ontarget tissues. In this study, peripheral blood cultures were exposed to various doses (5, 10, 15,20, 40, 50, 80, 100, 150, 200, 300, 400 and 500 mg/L) of boron compounds in in vitroconditions. All the heparinized blood samples were taken from 10 healthy people between 24-30 who were not exposed to any toxic agents and did not smoke or drink. Sister-ChromatidExchange (SCE), Micronucleus (MN) and Chromosomal Aberrations (CA) tests were applied tofind out DNA and chromosome damages and biochemical parameters [Superoxide Dismutase(SOD), Catalase (CAT), Glutathione Peroxidase (GSH-Px), Glutathione-S-Transferase (GST),Glucose-6-Phosphate Dehydrogenase (G-6-PDH), Total Glutathion (TGSH), Malondialdehyde(MDA) and Total Antioxidant Capacity (TAC)] were examined to determine oxidative stress.According to the results of this research, it was determined that various boron compounds oflow doses were useful by supporting antioxidant enzyme activities in in vitro human bloodcultures. Compared to the other test compounds, it was observed that ulexite was the mostuseful and colemanite was less useful. The levels of usefulness of boric acid and borax thatshowed similar effects are more than colemanite. Again in this study, it was found out that theboron compounds do not have genotoxic effects even in the highest concentrations though theyconstitute oxidative stress in increasing doses. As a matter of fact, SCE, MN and CA tests,which were regarded as sensitive and reliable indicators of genetic damages, yielded negativeresults. Based on the findings, it was concluded that the studied boron compounds can be usedsafely, but it is necessary to consider the tissue damages which are likely to appear dependingon the oxidative stress.2007, 192 pagesKeywords: Boron compounds, Genotoxicity, Peripheric blood culture, In vitro, Oxidative stressii | |||