Bazı Nektarin Çeşitlerinin Isparta Ekolojik Koşullarına Adaptasyonu

Yıl 2024, Cilt: 53 Sayı: Özel Sayı 1, 56 – 60, 16.07.2024

İlknur Eskimez Mehmet Polat Abdullah Kankaya Kerem Mertoğlu Melekber Sülüşoğlu Durul

https://doi.org/10.53471/bahce.1481832

Öz

Turkey possesses a high level of competitiveness in agricultural production due to its rich topographical and ecological diversity. To translate this potential into figures, it is imperative to establish standardization in production and respond effectively to changing ecological factors and consumer demands. In this context, the adaptation of varieties is of great importance, not only to increase production but also to determine the potential of these varieties to serve as parents in the development of new genotypes. In this study, four varieties of nectarines (Gardeta, Gartairo, Garofa, and Transvalia), known for their beloved aroma, were characterized in terms of fruit properties under the ecological conditions of Isparta. The fruit width, length, and weight of these varieties were determined to be within the ranges of 51.83-57.59 mm, 47.69-58.07 mm, and 78.18-120.66 g⁻¹, respectively. Gartoria and Gardeta varieties displayed higher results in terms of fruit flesh firmness, while Garofa and Gartairo varieties outperformed others in seed weight. Additionally, significant relationships were found among various fruit quality parameters. It is anticipated that the findings of this study will contribute to the existing literature.

Anahtar Kelimeler

Nectarine, adaptation, variety, quality

Kaynakça

• Özçağıran, R., Ünal, A., Özeker, E., İsfendiyaroğlu, M. 2011. Ilıman iklim meyve türleri: sert çekirdekli meyveler-1. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, İzmir.
• Şengül, M., Topdaş, E.F., Doğan, H., Serencam, H. 2018. Artvin ilinde geleneksel olarak üretilen farklı marmelat çeşitlerinin bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri, antioksidan aktiviteleri ve fenolik profilleri. Akademik Gıda, 16(1):51-59.
• Rom, C.R., Carlson, F.R., Akça, Y. 2000. Meyve Türlerinde Kullanılan Anaçlar.
• Eskimez, İ., Polat, M., Mertoğlu, K. 2020. M9 anacı üzerine aşılı Arapkızı, Jonagold ve Fuji Kiku elma (Malus domestica Borkh.) çeşitlerinin Isparta ekolojik koşullarında fenolojik ve fiziko-kimyasal özellikleri. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi 6(2):152-159.
• Şahin, G., Kendirli, B. 2012. Türkiye’de örtüaltı meyve yetiştiriciliği. Akdeniz University Journal of the Faculty of Agriculture, 25(1):9-15.
• Şeker, M., Kaçan, A., Gür, E., Ekinci, N., Gündoğdu, M.A. 2013. Çanakkale ekolojik koşullarında yetiştirilen şeftali ve nektarin çeşitlerinde aromatik bileşiklerin incelenmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi (1):62-67.
• Koşar, D.A., Koşar, M.B., Ertürk, U. 2023. Bazı basık şeftali ve nektarin çeşitlerinin Bursa (Türkiye) koşullarındaki fenolojik ve pomolojik özelliklerinin incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 26(4):722-731.
• Gür, E., Gündoğdu, M.A., Şeker, M. 2020. Lapseki ekolojisinde yaygın bir şekilde yetiştirilen şeftali çeşitlerinin pomolojik özelliklerinin belirlenmesi. Lapseki Meslek Yüksekokulu Uygulamalı Araştırmalar Dergisi 1(2):90-100.
• Kankaya, A., Polat, M., Eskimez, İ., Mertoğlu, K. 2021. Şeftali fidan üretiminde aşı başarısı bakımından anaç çapı ve kalem dinlenmesinin etkileri: Artemis-Garnem örneği. Ziraat Fakültesi Dergisi 16(2):150-153.
• Polat, M., Mertoğlu, K., Eskimez, İ. 2020. Elmada bazı özelliklerin birlikte ele alınabilme potansiyelleri: Pinova örneği. Ziraat Mühendisliği (370):115-125.
• Karaçalı, İ. 2012. Bahçe ürünlerinin muhafazası ve pazarlanması, hasat öncesi dönemde gelişmeyi etkileyen faktörler. Ege Üniversitesi, Yayın No:494, 444s, İzmir. Zar, J.H. 2013. Biostatistical analysis: Pearson New International Edition. Pearson Higher Ed.
• Kandemir, Y.M. 2019. Farklı dikim sistemlerinde yetiştirilen bazı sert çekirdekli meyve türlerinin Antalya koşullarında fenolojik ve pomolojik özelliklerinin belirlenmesi.
• Anonim 2018. www.elmatarim.com.tr (Erişim Tarihi: 10.10.2023).
• Özdemir, A.E., Ertürk, E., Çelik, M., Dilbaz, R. 2006. Venüs nektarin çeşidinin soğukta muhafazası. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 3(3):297-304.
• Özdemir, A.E., Çelik, M., Çandır, E.E., Dilbaz, R. 2008. Venüs nektarinlerinin meyve büyümesi sırasında kalite parametrelerindeki değişimlerin derim olumuyla ilişkilendirilmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi (1):19-24.
• Çetin, N. 2019. Kurutma koşullarının elma ve portakalda renk özelliklerine etkisi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi (17):463-470.
• Ahı, D. 2017. Bazı yeni basık şeftali (P.persica var. platycarpa) ve nektarin (P.persica var. nucipersica) çeşitlerinde fenolojik ve pomolojik özelliklerin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Örnek, E., Kaynaş, K. 2015. Caldesi 85 nektarin çeşidinde doğal kaplama uygulamalarının depolama süresince meyve kalitesine etkileri. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 3(1):45-52.
• Mertoğlu, K., Polat, M., Evrenosoğlu, Y. 2019. Erkenci armut çeşit adayı bazı F₁ melezlerin morfolojik ve ticari değerler yönünden değerlendirilmesi. Ziraat Fakültesi Dergisi 14(2):276-285.
• Ilgın, M., Yüce, M. 2019. Bazı şeftali ve nektarin çeşitlerinin Kahramanmaraş ekolojik koşullarındaki performanslarının belirlenmesi. GOP Bilimsel Araştırma Dergisi 8(2):11-24.
• Ak, B.E, Kaşka, N., Acar, İ., Tosun, İ. 2001. GAP bölgesindeki değişik nektarin çeşitlerinin fenolojik ve pomolojik özellikleri üzerinde bir araştırma. 1. Sert Çekirdekli Meyveler Sempozyumu, Yalova, 1:3-101.
• Güven, K., Gür, İ., Akgül, H., Atasay, A., Sarısu, H.C., Gencer., G. 2007. Isparta ve geçit iklimine uygun şeftali çeşitlerinin seçimi. Türkiye 5. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi 1(Meyvecilik):174-179, Erzurum.
• Türkmen, Ö. 2003. Bazı yeni şeftali ve nektarin çeşitlerinin Çukurova koşullarındaki performanslarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Adana, 56s.
• Bayazit, S., İmrak B, Küden A. 2012. Erkenci şeftali ve nektarin çeşitlerinde uç alma uygulamalarının verim ve meyve kalitesine etkileri. MKÜ Ziraat Fakültesi Dergisi (ISSN 1300-9362), 17(1):23-31.

Bazı Nektarin Çeşitlerinin Isparta Ekolojik Koşullarına Adaptasyonu

Yıl 2024, Cilt: 53 Sayı: Özel Sayı 1, 56 – 60, 16.07.2024

İlknur Eskimez Mehmet Polat Abdullah Kankaya Kerem Mertoğlu Melekber Sülüşoğlu Durul

https://doi.org/10.53471/bahce.1481832

Öz

Ülkemiz, zengin topografik ve ekolojik varlığı ile tarımsal üretimde rekabet gücü yüksektir. Potansiyelin, rakamlara yansımasında, üretimde standardizasyonun sağlanması, değişen ekolojik faktörler ve tüketici taleplerine uygun reaksiyonların gösterilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, çeşitlerin adaptasyonları hem üretimi arttırmak hem de yeni genotiplerin geliştirilmesinde bu çeşitlerin ebeveyn olabilme potansiyellerini belirlemek açısından oldukça önemlidir. Bu çalışmada, sahip olduğu aroma sebebiyle sevilerek tüketilen nektarin türünün dört çeşidi (Gardeta, Gartairo, Garofa ve Transvalia), Isparta ekolojik koşullarında, meyve özellikleri yönüyle karakterize edilmiştir. Çeşitlerin meyve eni, meyve boyu ve meyve ağırlığı özellikleri sırası ile 51,83-57,59 mm, 47,69-58,07 mm ve 78,18-120,66 g⁻¹ aralıklarında tespit edilmiştir. Meyve eti sertliği açısından Gartoria ve Gardeta çeşitleri, tohum ağırlığı bakımından ise Garofa ve Gartairo çeşitlerinden daha yüksek sonuçlar elde edilmiştir. SÇKM ve TEA açısından istatistik anlamda önemli bir fark gözlemlenmemiş olup, pH değeri açısından Transvalia, Gartoria, Gardeta çeşitleri önemli bulunmuştur Çalışma sonuçlarının literatüre katkı sağlaması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Nektarin, adaptasyon, çeşit, kalite

Kaynakça

• Özçağıran, R., Ünal, A., Özeker, E., İsfendiyaroğlu, M. 2011. Ilıman iklim meyve türleri: sert çekirdekli meyveler-1. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, İzmir.
• Şengül, M., Topdaş, E.F., Doğan, H., Serencam, H. 2018. Artvin ilinde geleneksel olarak üretilen farklı marmelat çeşitlerinin bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri, antioksidan aktiviteleri ve fenolik profilleri. Akademik Gıda, 16(1):51-59.
• Rom, C.R., Carlson, F.R., Akça, Y. 2000. Meyve Türlerinde Kullanılan Anaçlar.
• Eskimez, İ., Polat, M., Mertoğlu, K. 2020. M9 anacı üzerine aşılı Arapkızı, Jonagold ve Fuji Kiku elma (Malus domestica Borkh.) çeşitlerinin Isparta ekolojik koşullarında fenolojik ve fiziko-kimyasal özellikleri. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi 6(2):152-159.
• Şahin, G., Kendirli, B. 2012. Türkiye’de örtüaltı meyve yetiştiriciliği. Akdeniz University Journal of the Faculty of Agriculture, 25(1):9-15.
• Şeker, M., Kaçan, A., Gür, E., Ekinci, N., Gündoğdu, M.A. 2013. Çanakkale ekolojik koşullarında yetiştirilen şeftali ve nektarin çeşitlerinde aromatik bileşiklerin incelenmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi (1):62-67.
• Koşar, D.A., Koşar, M.B., Ertürk, U. 2023. Bazı basık şeftali ve nektarin çeşitlerinin Bursa (Türkiye) koşullarındaki fenolojik ve pomolojik özelliklerinin incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 26(4):722-731.
• Gür, E., Gündoğdu, M.A., Şeker, M. 2020. Lapseki ekolojisinde yaygın bir şekilde yetiştirilen şeftali çeşitlerinin pomolojik özelliklerinin belirlenmesi. Lapseki Meslek Yüksekokulu Uygulamalı Araştırmalar Dergisi 1(2):90-100.
• Kankaya, A., Polat, M., Eskimez, İ., Mertoğlu, K. 2021. Şeftali fidan üretiminde aşı başarısı bakımından anaç çapı ve kalem dinlenmesinin etkileri: Artemis-Garnem örneği. Ziraat Fakültesi Dergisi 16(2):150-153.
• Polat, M., Mertoğlu, K., Eskimez, İ. 2020. Elmada bazı özelliklerin birlikte ele alınabilme potansiyelleri: Pinova örneği. Ziraat Mühendisliği (370):115-125.
• Karaçalı, İ. 2012. Bahçe ürünlerinin muhafazası ve pazarlanması, hasat öncesi dönemde gelişmeyi etkileyen faktörler. Ege Üniversitesi, Yayın No:494, 444s, İzmir. Zar, J.H. 2013. Biostatistical analysis: Pearson New International Edition. Pearson Higher Ed.
• Kandemir, Y.M. 2019. Farklı dikim sistemlerinde yetiştirilen bazı sert çekirdekli meyve türlerinin Antalya koşullarında fenolojik ve pomolojik özelliklerinin belirlenmesi.
• Anonim 2018. www.elmatarim.com.tr (Erişim Tarihi: 10.10.2023).
• Özdemir, A.E., Ertürk, E., Çelik, M., Dilbaz, R. 2006. Venüs nektarin çeşidinin soğukta muhafazası. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 3(3):297-304.
• Özdemir, A.E., Çelik, M., Çandır, E.E., Dilbaz, R. 2008. Venüs nektarinlerinin meyve büyümesi sırasında kalite parametrelerindeki değişimlerin derim olumuyla ilişkilendirilmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi (1):19-24.
• Çetin, N. 2019. Kurutma koşullarının elma ve portakalda renk özelliklerine etkisi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi (17):463-470.
• Ahı, D. 2017. Bazı yeni basık şeftali (P.persica var. platycarpa) ve nektarin (P.persica var. nucipersica) çeşitlerinde fenolojik ve pomolojik özelliklerin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Örnek, E., Kaynaş, K. 2015. Caldesi 85 nektarin çeşidinde doğal kaplama uygulamalarının depolama süresince meyve kalitesine etkileri. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 3(1):45-52.
• Mertoğlu, K., Polat, M., Evrenosoğlu, Y. 2019. Erkenci armut çeşit adayı bazı F₁ melezlerin morfolojik ve ticari değerler yönünden değerlendirilmesi. Ziraat Fakültesi Dergisi 14(2):276-285.
• Ilgın, M., Yüce, M. 2019. Bazı şeftali ve nektarin çeşitlerinin Kahramanmaraş ekolojik koşullarındaki performanslarının belirlenmesi. GOP Bilimsel Araştırma Dergisi 8(2):11-24.
• Ak, B.E, Kaşka, N., Acar, İ., Tosun, İ. 2001. GAP bölgesindeki değişik nektarin çeşitlerinin fenolojik ve pomolojik özellikleri üzerinde bir araştırma. 1. Sert Çekirdekli Meyveler Sempozyumu, Yalova, 1:3-101.
• Güven, K., Gür, İ., Akgül, H., Atasay, A., Sarısu, H.C., Gencer., G. 2007. Isparta ve geçit iklimine uygun şeftali çeşitlerinin seçimi. Türkiye 5. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi 1(Meyvecilik):174-179, Erzurum.
• Türkmen, Ö. 2003. Bazı yeni şeftali ve nektarin çeşitlerinin Çukurova koşullarındaki performanslarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Adana, 56s.
• Bayazit, S., İmrak B, Küden A. 2012. Erkenci şeftali ve nektarin çeşitlerinde uç alma uygulamalarının verim ve meyve kalitesine etkileri. MKÜ Ziraat Fakültesi Dergisi (ISSN 1300-9362), 17(1):23-31.

Toplam 24 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Kaynak Göster

Download or read online: Click here