Bozcaada Harita ve Gravürleri – Tenedos Maps – Engravings of the Island (M. Hakan Gürüney)

Bozcaada Harita ve Gravürleri – Tenedos Maps Engravings of the Island M. Hakan Gürüney BOZCAADA YEREL TARİH ARAŞTIRMA MERKEZİ
BOYTAM Bozcaada Yerel Tarih Araştırma Merkezi koleksiyonunda; Bozcaada ve yakın çevresini gösteren 60 adet harita, gravür ve görüntü bulunmaktadır.

Koleksiyonumun ilk parçası olan, 1829 tarihli siyah/beyaz taş baskı Bussierre’i 1998 yılı haziran ayında satın aldım. Kısa bir süre içinde İstanbul’da harita ve gravür satan dükkanları, harita koleksiyonuna sahip müze, kütüphane, özel koleksiyonları; haritacılık üzerine yayınlanmış kitap ve katalogları tarayarak, müzayedeleri takip ederek, sempozyumlara katılarak Bozcaada ile ilgili bulunabilecek harita listesini oluşturup, satıştaki bütün Bozcaada haritalarını koleksiyonuma kattım.

Yaptığım tüm koleksiyon gruplarında olduğu gibi, uzun yıllar boyunca araştırarak bir araya gelebilecek bu birikimi internet sayesinde, yurtdışındaki binlerce kişi, kurum, dernek, müzayede evi, müze, kütüphaneler ile irtibata geçerek hızlı bir şekilde tamamlamaya başladım. Halen bulamadıklarımı ise sayfanın sonundaki arananlar bölümünde belirttim.

Bu koleksiyon 1500’lü yıllardan günümüze kadar geçen zaman dilimi içinde farklı baskı teknikleri uygulanarak yapılmış Bozcaada ve yakın çevresini gösteren haritalardan oluşmaktadır. Bazı haritalar bizzat haritacı tarafından yapmakta olduğu seyahatte Bozcaada’ya da uğrayarak çizilmiş, seyahat sonu yayınladığı atlasta da Bozcaada ile ilgili detaylı bilgiler vermiştir. Bazı haritalarda bulunan hatalı çizimler ise o harita ile kalmamış, sonraki yıllarda aynı hatalı haritayı, başka haritacılar birtakım eklemelerle yayınladıkları atlaslarda kullanmışlardır. Bazı haritacılar hem kuşbakışı olarak, hem de kale ve şehir görüntüsünde Bozcaada’yı çizmişlerdir. Bazı gravürler; örnek Tournefort’un kuşbakışı Bozcaada çizimi dört ayrı Atlastan çıkma olup, bazıları sonradan renklendirilmiştir. Aynı şekilde Melling veya Bussiere’nin sonradan renklendirilmiş Kale ve Şehir görüntüleri birden fazla örnek olarak koleksiyonumda bulunmaktadır. Bazı çizimleri ise kimin, hangi yıl yaptığını tespit edemedim. Çeşitli atlaslardan çıkma olan bu tek sayfalık koleksiyonun, daha değerli kılınabilmesi için, içinde Bozcaada haritalarının bulunduğu Atlaslardan oluşmuş bir koleksiyonun çok daha anlamlı olacağı bilincindeyim.