Cem Tuysuz. Selçuklular döneminde Azerbaycan. Yüksek lisans tezi (1997)

Tez KünyeDurumu
Selçuklular döneminde Azerbaycan / The Azerbaijian in the period of Seljuk
Yazar:CEM TUYSUZ
Danışman: Y.DOÇ.DR. EROL KÜRKÇÜOĞLU
Yer Bilgisi: Atatürk Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı
Konu:Tarih = History
Dizin:Azerbaycan = Azerbaijan ; Selçuklular = Seljuks ; Sultan Alparslan = Sultan Alparslan ; Sultan Melikşah = Sultan Melikşah ; Tuğrul Bey = Tuğrul Bey
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
128 s.
ÖZET Yüksek Lisans Tezi SELÇUKLULAR DÖNEMİNDE AZERBAYCAN Cem TUYSUZ Danışman: Yrd.Doç.Dr. Erol KÜRKÇÜO?LU 1997 Sayfa: * Jüri: Yrd.Doç.Dr.EroI KÜRKÇÜO?LU Azerbaycan, Türk alemine göre Batı Türkleri diye bilinen Oğuzların, Türkemenlerin doğu kanadını teşkil eden ve M.Ö. VII. yüzyıldan beri Türklük alemine yurt olmuş, stratejik askeri ve ekonomik bölgelerinden biri haline gelmiştir. Güney Kafkasya bölgesinin doğusunda yer alan Azerbaycan’ın geniş bir bölümüne Albanya denilmekteydi. Araplar ise “Arran” olarak adlandırmışlardır. Azerbaycan’ın en eski tariih adı Atropat’tır. Çeşitli telaffuz şekli olan bu kelime Ermenilerce “Atropatakon”, Araplarca “Azerbaycan”, Perslerde “Aterapa” olarak ifade edilmiştir. Orta Asya’dan gelen Türk boylarının Azerbaycan’a yerleşmesi “Balhan Türkmenleri” ile büyük bir artış gösterecektir. Çeşitli nedenlerle göç etmeye mecbur kalan bu türkmen gruplarını kontrol altına alan Tuğrul Bey, Dandanakan Meydan Muharebesi’nikazandıktan sonra amcaoğlu Hasan ile Çağrı Bey’in oğlu Yakuti’yi Azerbaycan’ın fethiyle görevlendirmişti. Selçuklu Devleti’nin bu ilerleyişi karşısında Bizans imparatorluğu, endişeye düşmüş ve bu ilerleyişi durdurmaya çalışmıştı. Fakat Stranga Suyu yakınlarında Bizans Ordusu ağır bir yenilgiye uğratıldı (1048). işte bu zafer kesin olarak Azerbaycan’ın Selçuklu Hakimiyeti’ne girmesini sağlamıştır. > Oğuz Boyları 1071 Malazgirt Zaferinden sonra Sirderya Bölgesi’nden Anadolu’ya kitleler halinde akmaya başlamışlardır. Oğuzlar kendilerinden önce Azerbaycan’ı vatan haline getiren soydaşlarının memleketleri üzerinden Anadolu’ya girmişler ve burayı da Azerbaycan gibi Türk vatanı haline getirmişlerdir. Bu Türkmen unsurlarının toplanma sahası görünümüne gelen Azerbaycan Sultan Melikşah’ın (1072- 1092) sistemli Kafkasya politikası karşısında 1076 yılından itibaren bir Türk yurdu haline getirecektir.
m ABSTRACT Master Thesis THE AZERBAIDIAN IN THE PERİON of SELJUK Cem TUYSUZ Supervision Yrd.Doç.Dr. Erol KÜRKÇÜO?LU 1997 Page: Jury: Yrd.Doç.Dr.Erol KÜRKÇÜO?LU Azerbaidian which forms the east side of the Turkoman and the Oğuz who are known as the Western Turks according to the Turkish world has been a contry for the Turks since B.C. VII. century and has become one of their strategie, military and economical districts. A large part of Azerbaidian which is at the east of outh Caucasia was named as Albanya. The Arabs named there as “Arran”. The oldest hiotorical name of Azerbaidian is Atropat. This word which has various pronounciations was expressed as “Atropatakon” by the Armanians, as “Azerbaycan” by the Arabs, as “Aterapa” by the Persians. That the Turkish tribes who came from Middle Asia settled in Azerbaidian displayed a great increase with the ” Balhan Turkomans”. Tuğrul Bey who controlled these Turkoman groups who were forced to imigrate by various reasons gave the mission of the conquer of Azerbaidian to his cousin Hasan and to Yakuti who is the son of Çağrı Bey after he had won Dandanakan War (1040).IV Byzantium Empire became anxiass against these attacks of Seljuk State and tried to stop this movement. But the Byzantium army was defeated near Stranga Stream (1048). This triumph certanly provided that Azerbaidian submitted to the predominance of Seljuk. After the viktory of Malazgirt (1071), the Oğuz tribes who move from Sir Derya to Anatolia entered indo Anatolia as the great masses through the country of their who came before a short time and who made Azerbaidian a country for themselves; they made here a Turkish country like Azerbaidian. Azerbaidian which seemed as the gathering area of These Turkoman elements was mode a Turkish country from 1076 onward with the systematic policy of Sultan Melikşah (1072- 1092).

Download: Click here