| Tez Künye | Durumu | ||
| Tarihi gelişim içerisinde Türk hava harp sanayi / Historical evolution of Turkish air war industry Yazar:CEVAT SARIKAYA Danışman: YRD. DOÇ. DR. KURTULUŞ DEMİRKOL Yer Bilgisi: Gebze Teknik Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Strateji Bilimi Ana Bilim Dalı Konu:Kamu Yönetimi = Public Administration ; Savunma ve Savunma Teknolojileri = Defense and Defense Technologies ; Tarih = History Dizin:Askeri endüstriyel kuruluşlar = Military industrial organizations ; Askeri savunma = Military defense ; Endüstriyel üretim = Industrial production ; Endüstriyel ürün = Industrial product ; Havacılık endüstrisi = Aviation industry ; Havacılık endüstrisi = Aviation industry ; Savunma endüstrisi = Defence industry ; Tarihsel gelişim = Historical development ; Türk Hava Kuvvetleri = Turkish Air Forces | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2015 257 s. | ||
| 17 Aralık 1903 tarihinde Wright Kardeşlerin ilk uçuşundan sonra özellikle Avrupa’da havacılık süratle ilerlemiştir. Daha sonraları uçağın savaşlarda kullanılması fikri benimsenmiş ve hava harp sanayi doğmuştur. Havacılığın doğuşu Osmanlı Devletinin yıkılma dönemine denk gelse de, olanca mali sıkıntılara rağmen havacılık konusunda gereken adımlar atılmış, henüz on sene bile geçmeden Hava Kuvvetleri Komutanlığının çekirdeği olan Havacılık Komisyonu kurulmuştur. Ancak Osmanlı Devleti’nin Mondros Mütarekesinden sonra işgal edilmeye başlamasıyla, havacılık ağır bir darbe yemiştir. Kurtarılabilen birkaç uçak Kurtuluş Savaşında kullanılmışsa da özellikle Hava Harp Sanayi konusunda bir ilerleme sağlanamamıştır. Mustafa Kemal Atatürk “İstikbal Göklerdedir” diyerek havacılığa ve milli bir Hava Harp Sanayi kurulmasına önem vermiştir. 1925 yılında Türk Tayyare Cemiyeti (Türk Hava Kurumu) kurulmuştur. Daha Sonra Junkers firmasıyla işbirliği yapılarak TOMTAŞ ve buna bağlı Kayseri Uçak Fabrikası kurulmuştur. 1941 yılında THK Etimesgut Tayyare Fabrikası, 1948 yılında ise THK Gazi Tayyare Motor Fabrikası kurulmuştur. 1950 yılında Rüzgâr Tüneli inşa edilse de tam olarak kullanılmaya ancak 1999 yılında başlanabilmiştir. Cumhuriyet’in ilanından Soğuk Savaşın başladığı yıllara kadar Hava Harp Sanayi konusunda devlet dışında da teşebbüsler ve yatırımlar olmuştur. Vecihi Hürkuş, Selahattin Alan, Nuri Demirağ bu müteşebbislerdendir. Soğuk Savaşın başlamasıyla kutuplara bölünen Dünya’da, ABD ve Avrupa ülkelerinin tarafını seçen Türkiye’ye uygulanan Marshall Planı ve Truman Doktrini ile dış yardımlar başlamıştır. Bu yüzden özgün tasarımlara imza atmakta olan THK Fabrikaları kapatılmış, Rüzgâr Tüneli Projesi durmuştur. 1974 yılında yapılan Kıbrıs Barış Harekâtından sonra Hava Harp Sanayinin önemi anlaşılmıştır. Daha sonra Hava Harp Sanayi konusunda önemli girişimler yapılmıştır. Türkiye bugün Hava Harp Sanayinde teknoloji transferi, yazılım üretme, özgün proje tasarlama çalışmaları konularında oldukça ileri gitmiştir. Anahtar Kelimeler: Hava Harp Sanayi, Havacılık, Uçak, Nuri Demirağ, Vecihi Hürkuş, Selahattin Alan, Milli, Hava Harp Sanayi Tarihi | |||
| After the first flight of the Wright Brothers on December 17 1903, the aviation especially in Europe has advanced rapidly. Later, the idea of using the aircraft in war was embraced and Air Force Industry was born. Even if the born of the aviation coincides with the collapse of the Ottoman Empire, the necessary steps for aviation despite financial difficulties were taken, yet not even ten years passed, the core of Air Force, Aviation Commission was established. However, starting with the invasion of the Ottoman Empire after the Armistice of Mudros, aviation has eaten a heavy blow. Even if the several recovered aircrafts were used in the War of Independence, there was no particular progress in Industrial Air Force. Mustafa Kemal Atatürk emphasized the importance of the aviation industry and the establishment of a national Air Force by saying “The future is in the sky.” In 1925, the Turkish Aircraft Association (Turkish Aeronautical Association) was established. Later in cooperation with the firm Junkers, TOMTAS and connected Kayseri Aircraft Factory was established. THK Etimesgut Aircraft Factory in 1941, and in 1948, THK Gazi Aircraft Engine Factory was established. Although built in 1950, Wind Tunnel started being used completely in 1999. After the proclamation of the Republic till Cold War years there were investments and undertakings apart from the state. Vecihi Hürkuş, Selahattin Alan, Nuri Demirağ are this entrepreneurs. Cold War divided the poles in the World. With the application of Marshall Plan and the Truman Doctorine to Turkey, who chose the side of US and European countries, foreign aid began. So THK Factories undertaking the unique designs were shut and Wind Tunnel Project stopped. In 1974, The embargo applied to Turkey after Cyprus Peace Operation effected almost as cold shower, the importance of the Air Force Industry was understood. Turkey has gone fairly advanced. Keywords: Air Force Industry, Aviation, Aircraft, Nuri Demirağ, Vecihi Hürkuş, Selahattin Alan, National, The History of Air Force Industry | |||