Covid-19 pandemisinde turist rehberlerinde algılanan stres ve kaygı düzeylerinin belirlenmesi

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 2, 104 – 118, 30.06.2024

Gökhan Doğan , Sevda Sahilli Birdir

https://doi.org/10.24289/ijsser.1504655

Öz

The purpose of the study is to determine the perceived stress and anxiety levels of tourist guides during the Covid-19 pandemic. The data was obtained from professional tourist guides working in Turkey through online channels. The survey was applied using the convenience sampling technique and a total of 377 surveys were evaluated. As a result of the study, it was determined that the perceived stress level of professional tourist guides was “medium” and the perceived anxiety level was “below medium”. It was determined that the difference between perceived stress level and gender in professional tourist guides during the Covid-19 pandemic was in favor of men. According to the results of the ANOVA test conducted to determine whether there is a difference between the perceived stress level of tourist guides and the age variable, it was observed that there was a significant difference between the perceived stress variable and the age variable. According to further analysis conducted during the Covid-19 pandemic, it was determined that there was no significant difference between the anxiety level and gender, marital status and education variables in tourist guides.

Anahtar Kelimeler

Professional Tourist Guide, Covid-19, Stress, Anxiety

Kaynakça

• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma yönlemleri (5 b.). Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
• Akkuzu, H., Yumuşak, F. N., Karaman, G., Ladikli, N., Türkkan, Z., & Amp; Bahadır, E. (2020). Koronavirüs Kaygı Ölçeği’ nin Türkçe güvenirlik ve geçerlik çalışması. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 2(2), 63-67.
• Atay, L. (2020). KOVID-19 Salgını ve Turizme Etkileri. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 17(1):168-172.
• Birdir, S. S., & Taşbey, S. (2009). Yerli turistlerin profesyonel turist rehberlerinden beklentilerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), 231-250.
• Birdir, S. S., Derinalp, G., & Birdir, K. (2022). Turist Rehberi Adaylarının Çevresel Tutumlarının Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(2), 145-159.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (23 b.). Pegem Akademi, Ankara.
• Cohen, S., Kamarck, T., & Mermelstein, R. (1983). A global measure of perceived stress. Journal of Health and Social Behavior, 385-396.
• Çınar, B., & Yenipınar, U. (2019). Turizm rehberliği bölümü öğrencilerinde genel öz yeterlilik algısı, mesleki kaygı ve mesleği yapma niyeti ilişkisi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 30(3), 153-162.
• Demir, M., Günaydın, Y., Demir, Ş. Ş. (2020). Coronavirüs (Covid-19)'ün Türkiye'de turizm üzerindeki öncüllerinin, etkilerinin ve sonuçlarının değerlendirilmesi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 6(1), 80-107.
• Demir, M., Demir, Ş. Ş., Dalgıç, A., & Ergen, F. D. (2021). Impact of Covıd-19 pandemic on the tourism industry: An evaluation from the hotel managers' perspective. Journal of Tourism Theory and Research, 7(1), 44-57. https://doi.org/10.24288/jttr.857610
• Duan, L., & Zhu, G. (2020). Psychological interventions for people affected by the Covid-19 epidemic. The lancet psychiatry, 7(4), 300-302.
• Düzgün, E., & Kurt, A. (2020). Covid-19 (Koronavirüs) Salgınının Turist Rehberleri Üzerindeki Etkileri: Ankara Turist Rehberleri Odası Örneği. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi,12(23):18-38.
• Eskin M., Harlak, H., Demirkıran, F., & Dereboy, Ç. (2013). Algılanan Stres Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Güvenirlik ve Geçerlik Analizi. New/Yeni Symposium Journal, 51 (3), 134.
• Göksu, Ö., & Kumcağız, H. (2020). Covid-19 salgınında bireylerde algılanan stres düzeyi ve kaygı düzeyleri. Turkish Studies, 15(4), 463-479. DOI: https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44397.
• Güneş, N., & Şengül, Ç. N., (2017). Antik Dönemden Günümüze Turist Rehberliği ve Rehber Pirleri. Detay Yayıncılık, Ankara.
• Gürbüz, Y., & Yılmazer, A. (2022). Covid-19’un Turizm Üzerindeki Etkisi. Eurasian Academy of Sciences Socia lSciences Journal, 41:170-190. Doi: http://doi.org/10.17740/eas.soc.2022.V41-10.
• Lee, S. A. (2020). Coronavirus Anxiety Scale: A brief mental health screener for COVID-19 related anxiety. Death Studies, 44(7), 393-401.
• Shevlin, M., McBride, O., Murphy, J., Miller, J. G., Hartman, T. K., Levita, L., Mason, L., Martinez, A.P., McKay, R., Stocks, T.V., Bennet, K. M., Hyland, P. Karatzias, T., & Bentall, R. P. (2020). Anxiety, depression, traumatic stress and Covid-19-related anxiety in the UK general population during the Covid-19 pandemic. BJPsych open, 6(6), 110-125.
• Sohrabi, C., Alsafi, Z., O'Neill, N., Khan, M., Kerwan, A., Al-Jabir, A., Losifidis, C., & Agha, R. (2020). World Health Organization declares global emergency: A review of the 2019 novel coronavirus (Covid- 19). International Journal of Surgery, 76, 71-76.
• Türkiye Turist Rehberleri Birliği (TUREB) (2021). Rehber Odalarına Göre Turist Rehberi Sayıları. http://www.tureb.org.tr/tr/RehberIstatistik. (Erişim tarihi: 13.04.2021).
• Türkiye Turist Rehberleri Birliği (TUREB)(2021). YASA. http://www.tureb.org.tr/tr/Page/Detail/60. Erişim tarihi: 13.04.2021.
• Uğur, G.N., & Akbıyık, A. (2020). Impacts of Covid-19 on global tourism industry: A cross-regional comparison. Tourism Management Perspectives, 36, 1-13.
• Vikipedi (2024). Erken dönem insan göçleri. Erişim Adresi: https://tr.wikipedia.org/wiki/Erken_d%C3%B6nem_insan_g%C3%B6%C3%A7leri, Erişim Tarihi: 26.06.2024.
• Wang, C., Pan, R., Wan, X., Tan, Y., Xu, L., Ho, C.S., & Ho, R.C. (2020). Immediate psychological responses and associated factors during the ınitial stage of the 2019 corona virus disease (covıd-19) epidemic among the general population in china. Environmental Research and Public Health, 17, 1729. https://doi.org/10.3390/ijerph17051729.
• Yetgin, D. (2017). Turist Rehberlerinin Tükenmişlik ve Ekonomik Kaygı Düzeylerinin Mesleki Bağlılık Düzeyleri Üzerindeki Etkisi. Anadolu Üniversitesi. Doktora Tezi.
• Yenişehirlioğlu, E., & Salha, H. (2019). Covid 19 Pandemisinin Türkiye İç Turizmine Yansımaları: Değişen Talep Üzerine Bir Araştırma, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2019 (37), 355-368.
• Yetgin Akgün, D., Toker, A., & Yesirlili, U. (2022). Covid-19 Salgının Turist Rehberi Adaylarının Kariyer Planlarına Etkisi, İşletme Araştırmaları Dergisi, 14 (2), 1408-1427.
• Yıldırım, M., & Solmaz, F. (2020). Covid-19 burnout, COVID-19 stress and resilience: Initial psychometric properties of Covid-19 Burnout Scale. Death Studies, 1–9. doi:10.1080/07481187.2020.1818885.
• Yılmaz, G. E. (2017). Turist rehberliği. M. Akoğlan, Kozak (Eds.). Rekreasyonel Liderlik ve Turist Rehberliği içinde (s.118-134). Detay Yayıncılık, Ankara.
• Yüksek, G., & Kalyoncu, M. (2021). Covıd-19 Küresel Salgınının Turizm Sektörü Üzerindeki Etkileri, Journal of Gastronomy Hospitality and Travel, 4(1), 85-101.
• Zengin, B. Eker, N., & Bayram, G. E. (2017). Turist rehberliği meslek kanununun profesyonel turist rehberlerince değerlendirilmesi, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(2), 142-156.
• Zhang, W.,Wang, K., Yin, L., Zhao, W., Xue, Q., Peng, M., Min, B., Tian, Q, Leng, H., Du, J., Chang, H., Li, W., Shangguan, F., Yan, T., Dong, H., Han, Y., Wang, Y., Cosci, F., & Wang, H. (2020). Mental health and psychosocial problems of medical health workers during the covid-19 epidemic in china. Psychotherapy and Psychosomatics, 89, 242–250.http://dx.doi.org/10.1159/000507639

Covid-19 pandemisinde turist rehberlerinde algılanan stres ve kaygı düzeylerinin belirlenmesi

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 2, 104 – 118, 30.06.2024

Gökhan Doğan , Sevda Sahilli Birdir

https://doi.org/10.24289/ijsser.1504655

Öz

Çalışma, Covid-19 pandemisinde turist rehberlerinde algılanan stres ve kaygı düzeylerinin belirlenmesi amacını taşımaktadır. Veriler, online kanallar aracılığıyla Türkiye’de görev yapan profesyonel turist rehberlerinden elde edilmiştir. Anket, kolayda örnekleme tekniği kullanılarak uygulanmıştır ve toplamda 377 anket değerlendirmeye alınmıştır. Çalışma sonucunda profesyonel turist rehberlerinin algılanan stres düzeyinin “orta” ve algılanan kaygı düzeyinin ise “ortanın altında” olduğu belirlenmiştir. Covid-19 Pandemi sürecinde profesyonel turist rehberlerinde algılanan stres düzeyi ve cinsiyet arasındaki farklılığın erkekler lehine olduğu belirlenmiştir. Turist rehberlerinin algılanan stres düzeyi ve yaş değişkeni arasında fark olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılan ANOVA testi sonucuna göre algılanan stres değişkeni ve yaş değişkeni arasında anlamlı bir fark olduğu gözlemlenmiştir. Covid-19 pandemi sürecinde yapılan ileri analizlere göre, turist rehberlerinde kaygı düzeyi ve cinsiyet, medeni hal ve eğitim değişkeni arasında anlamlı bir farklılık olmadığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Profesyonel Turist Rehberi, Covid-19, Stres, Kaygı

Etik Beyan

Bu çalışma, Doç. Dr. Sevda Birdir danışmanlığında yapılan Gökhan Doğan’ın Yüksek lisans tezinin bir bölümünden üretilmiştir. Bu çalışmanın Etik Kurul Onayı, 05/12/2022 tarih ve 407 sayılı karar ile Mersin Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimleri Etik Kurulu’ndan alınmıştır. Tüm sorumluluk yazara aittir.

Destekleyen Kurum

–

Teşekkür

–

Kaynakça

• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma yönlemleri (5 b.). Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
• Akkuzu, H., Yumuşak, F. N., Karaman, G., Ladikli, N., Türkkan, Z., & Amp; Bahadır, E. (2020). Koronavirüs Kaygı Ölçeği’ nin Türkçe güvenirlik ve geçerlik çalışması. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 2(2), 63-67.
• Atay, L. (2020). KOVID-19 Salgını ve Turizme Etkileri. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 17(1):168-172.
• Birdir, S. S., & Taşbey, S. (2009). Yerli turistlerin profesyonel turist rehberlerinden beklentilerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), 231-250.
• Birdir, S. S., Derinalp, G., & Birdir, K. (2022). Turist Rehberi Adaylarının Çevresel Tutumlarının Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(2), 145-159.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (23 b.). Pegem Akademi, Ankara.
• Cohen, S., Kamarck, T., & Mermelstein, R. (1983). A global measure of perceived stress. Journal of Health and Social Behavior, 385-396.
• Çınar, B., & Yenipınar, U. (2019). Turizm rehberliği bölümü öğrencilerinde genel öz yeterlilik algısı, mesleki kaygı ve mesleği yapma niyeti ilişkisi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 30(3), 153-162.
• Demir, M., Günaydın, Y., Demir, Ş. Ş. (2020). Coronavirüs (Covid-19)'ün Türkiye'de turizm üzerindeki öncüllerinin, etkilerinin ve sonuçlarının değerlendirilmesi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 6(1), 80-107.
• Demir, M., Demir, Ş. Ş., Dalgıç, A., & Ergen, F. D. (2021). Impact of Covıd-19 pandemic on the tourism industry: An evaluation from the hotel managers' perspective. Journal of Tourism Theory and Research, 7(1), 44-57. https://doi.org/10.24288/jttr.857610
• Duan, L., & Zhu, G. (2020). Psychological interventions for people affected by the Covid-19 epidemic. The lancet psychiatry, 7(4), 300-302.
• Düzgün, E., & Kurt, A. (2020). Covid-19 (Koronavirüs) Salgınının Turist Rehberleri Üzerindeki Etkileri: Ankara Turist Rehberleri Odası Örneği. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi,12(23):18-38.
• Eskin M., Harlak, H., Demirkıran, F., & Dereboy, Ç. (2013). Algılanan Stres Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Güvenirlik ve Geçerlik Analizi. New/Yeni Symposium Journal, 51 (3), 134.
• Göksu, Ö., & Kumcağız, H. (2020). Covid-19 salgınında bireylerde algılanan stres düzeyi ve kaygı düzeyleri. Turkish Studies, 15(4), 463-479. DOI: https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44397.
• Güneş, N., & Şengül, Ç. N., (2017). Antik Dönemden Günümüze Turist Rehberliği ve Rehber Pirleri. Detay Yayıncılık, Ankara.
• Gürbüz, Y., & Yılmazer, A. (2022). Covid-19’un Turizm Üzerindeki Etkisi. Eurasian Academy of Sciences Socia lSciences Journal, 41:170-190. Doi: http://doi.org/10.17740/eas.soc.2022.V41-10.
• Lee, S. A. (2020). Coronavirus Anxiety Scale: A brief mental health screener for COVID-19 related anxiety. Death Studies, 44(7), 393-401.
• Shevlin, M., McBride, O., Murphy, J., Miller, J. G., Hartman, T. K., Levita, L., Mason, L., Martinez, A.P., McKay, R., Stocks, T.V., Bennet, K. M., Hyland, P. Karatzias, T., & Bentall, R. P. (2020). Anxiety, depression, traumatic stress and Covid-19-related anxiety in the UK general population during the Covid-19 pandemic. BJPsych open, 6(6), 110-125.
• Sohrabi, C., Alsafi, Z., O'Neill, N., Khan, M., Kerwan, A., Al-Jabir, A., Losifidis, C., & Agha, R. (2020). World Health Organization declares global emergency: A review of the 2019 novel coronavirus (Covid- 19). International Journal of Surgery, 76, 71-76.
• Türkiye Turist Rehberleri Birliği (TUREB) (2021). Rehber Odalarına Göre Turist Rehberi Sayıları. http://www.tureb.org.tr/tr/RehberIstatistik. (Erişim tarihi: 13.04.2021).
• Türkiye Turist Rehberleri Birliği (TUREB)(2021). YASA. http://www.tureb.org.tr/tr/Page/Detail/60. Erişim tarihi: 13.04.2021.
• Uğur, G.N., & Akbıyık, A. (2020). Impacts of Covid-19 on global tourism industry: A cross-regional comparison. Tourism Management Perspectives, 36, 1-13.
• Vikipedi (2024). Erken dönem insan göçleri. Erişim Adresi: https://tr.wikipedia.org/wiki/Erken_d%C3%B6nem_insan_g%C3%B6%C3%A7leri, Erişim Tarihi: 26.06.2024.
• Wang, C., Pan, R., Wan, X., Tan, Y., Xu, L., Ho, C.S., & Ho, R.C. (2020). Immediate psychological responses and associated factors during the ınitial stage of the 2019 corona virus disease (covıd-19) epidemic among the general population in china. Environmental Research and Public Health, 17, 1729. https://doi.org/10.3390/ijerph17051729.
• Yetgin, D. (2017). Turist Rehberlerinin Tükenmişlik ve Ekonomik Kaygı Düzeylerinin Mesleki Bağlılık Düzeyleri Üzerindeki Etkisi. Anadolu Üniversitesi. Doktora Tezi.
• Yenişehirlioğlu, E., & Salha, H. (2019). Covid 19 Pandemisinin Türkiye İç Turizmine Yansımaları: Değişen Talep Üzerine Bir Araştırma, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2019 (37), 355-368.
• Yetgin Akgün, D., Toker, A., & Yesirlili, U. (2022). Covid-19 Salgının Turist Rehberi Adaylarının Kariyer Planlarına Etkisi, İşletme Araştırmaları Dergisi, 14 (2), 1408-1427.
• Yıldırım, M., & Solmaz, F. (2020). Covid-19 burnout, COVID-19 stress and resilience: Initial psychometric properties of Covid-19 Burnout Scale. Death Studies, 1–9. doi:10.1080/07481187.2020.1818885.
• Yılmaz, G. E. (2017). Turist rehberliği. M. Akoğlan, Kozak (Eds.). Rekreasyonel Liderlik ve Turist Rehberliği içinde (s.118-134). Detay Yayıncılık, Ankara.
• Yüksek, G., & Kalyoncu, M. (2021). Covıd-19 Küresel Salgınının Turizm Sektörü Üzerindeki Etkileri, Journal of Gastronomy Hospitality and Travel, 4(1), 85-101.
• Zengin, B. Eker, N., & Bayram, G. E. (2017). Turist rehberliği meslek kanununun profesyonel turist rehberlerince değerlendirilmesi, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(2), 142-156.
• Zhang, W.,Wang, K., Yin, L., Zhao, W., Xue, Q., Peng, M., Min, B., Tian, Q, Leng, H., Du, J., Chang, H., Li, W., Shangguan, F., Yan, T., Dong, H., Han, Y., Wang, Y., Cosci, F., & Wang, H. (2020). Mental health and psychosocial problems of medical health workers during the covid-19 epidemic in china. Psychotherapy and Psychosomatics, 89, 242–250.http://dx.doi.org/10.1159/000507639

Toplam 32 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Kaynak Göster

Download or read online: Click here