Damla Şengül. 19. yüzyıl Türk romanında derinliğin keşfi. Yüksek lisans tezi (2019)

Tez KünyeDurumu
19. yüzyıl Türk romanında derinliğin keşfi / The discovery of depth in the 19th century Turkish novel
Yazar:DAMLA ŞENGÜL
Danışman: PROF. DR. HANDAN İNCİ ELÇİ
Yer Bilgisi: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı / Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
Konu:Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature
Dizin:Derinlik = Depth ; Karatani, Kojin = Karatani, Kojin ; Perspektif = Perspective ; Roman = Novel ; Türk edebiyatı = Turkish literature ; Türk romanı = Turkish novel ; Yeni Türk edebiyatı = New Turkish literature
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
127 s.
Kojin Karatani, Derinliğin Keşfi – Modern Japon Edebiyatının Kökenleri adlı kitabında Batılı olmayan ülkelerin romanını Avrupa-merkezci çizgisel tarih yaklaşımıyla değerlendirmek yerine, modern edebiyata köken oluşturan sistemleri tespit eder. Romanın ne tür keşiflerle ortaya çıktığı üzerinde dururken manzara, söz-yazı birliği, içsellik ve perspektifin edebiyata katılma süreç ve biçimini sorgular. Avrupa’da oldukça uzun bir süreçte, felsefi bir zeminde gerçekleşen bakış ve algı değişimi, resim ve edebiyatta yeni yapıları, türleri ve akımları ortaya çıkarır. Modernleşmeyle birlikte yaşanan değişim, Batılı olmayan ülkelerde, daha kısa sürede yoğun biçimde kendini gösterir. Bu sebeple Karatani, kitabında 19. yüzyıl edebiyatı üzerinde durur. Romanın doğuşu, kendini ifade etme ihtiyacı duyan modern bireyin ortaya çıkış süreciyle paraleldir ve birey, bu sürecin sonunda ortaya çıkan manzara, perspektif ve içselliğin keşfiyle edebiyatta varlık bulur. Bu sebeple bu çalışma, edebi kökenleri, modernleşme sürecinin yoğun biçimde yaşandığı dönemde, romanın ortaya çıktığı 19. yüzyılda aramaktadır. Rönesans’la birlikte resimde ortaya çıkan geometrik perspektif, bakışı yönlendirir ve resmin karşısındaki özneye varlık kazandırır. Perspektif ve manzaranın edebiyattaki inşası ise içselliğe karşılık gelen yeni bir dille mümkün olur. Bu çalışmada, her biri manzara ve perspektif inşasının farklı bir aşamasını gösteren ve Karatani’nin sözünü ettiği kavramların baskın olduğu romanlar Sergüzeşt, Araba Sevdası ve Mai ve Siyah incelenmiş, romanda bu yapıların ortaya çıkışı öncelikle bir bakış meselesi olarak ele alınmıştır. Resimden edebiyata değişen perspektif anlayışı gösterilerek modern romana köken oluşturan yapılar tespit edilmiş, modernleşme süreci ve edebiyat içindeki yeri değerlendirilmiştir.
In his book Origins of Modern Japanese Literature, in place of evaluating the novel of non-western countries in the context of European-central linear history, Kojin Karatani determines the systems which formed the roots of modern literature. While mentioning which other discoveries novel brought with, it also examines the process and form of contribution of landscape, word-writing unity, interiority and perspective to literature. In a very long time in Europe, the change of the view and perception on a philosophical ground reveals some structures reflecting the change in painting and literature. These structures reveal themselves in the non-Western countries in a shorter period of time intensively. The birth of the novel is in parallel with the emergence process of the modern person that needs to express himself and the person finds place in literature with the discovery of the landscape as a result of change of view, perspective and interiority exploration. For this reason, this study seeks its literary origins in the 19th century, when the modernization process was occurred intensively. The geometric perspective emerging with the Renaissance directs the view and adds value to the subject against the painting. This construction of the landscape and perspective in literature becomes possible with a new language corresponding to interiority. In this study, the novels mentioned by Karatani, each showing a different process of landscape and perspective construction, such as Sergüzeşt, Araba Sevdası and Mai ve Siyah are examined and the emerging of these structures in the novel is primarily considered as a matter of view. The modernization process and the place in literature of the structures that are origin of the modern novel showing the changing perspective from painting to literature is evaluated.

Download: Click here