DEVRAKĪ, Ya‘kūb b. İbrâhim

166’da (782-83) Bağdat’ta doğdu. Kardeşi muhaddis Ahmed b. İbrâhim gibi Abdî ve Kaysî nisbeleriyle de anılır (Devrakī nisbesinin anlamları için bk. DEVRAKĪ, Ahmed b. İbrâhim).

Bağdat’ta tâbiînin büyüklerinden meşhur hadis ve fıkıh âlimi Leys b. Sa‘d’ı gördüğü söylenen Devrakī ilim tahsil etmek için çeşitli ülkelere seyahat etmiş, Yahyâ b. Maîn, Süfyân b. Uyeyne, Yahyâ el-Kattân, Vekî‘ b. Cerrâh, Abdurrahman b. Mehdî gibi muhaddislerden hadis öğrenmiş, Ahmed b. Hanbel’den de faydalanmıştır. Kendisinden de Kütüb-i Sitte müelliflerinden başka kardeşi Ahmed ed-Devrakī, Ebû Zür‘a er-Râzî, Ebû Hâtim er-Râzî, İbn Huzeyme, Yahyâ b. Saîd gibi büyük muhaddisler rivayette bulunmuşlardır. eṭ-Ṭabaḳāt sahibi İbn Sa‘d da onun talebesi olmuştur.

Nesâî ve İbn Hibbân onun güvenilir bir muhaddis olduğunu söylemişlerdir. Hatîb el-Bağdâdî ve Zehebî’nin de güvenilir bir hadis hâfızı olarak nitelendirdikleri Devrakī kendi döneminde Irak bölgesinde çok hadis rivayet etmekle tanınmıştır. Kaynakların çoğunda Devrakī’nin bir müsnedi olduğu belirtilmektedir. Ayrıca Dâvûdî onun bir de tefsir yazdığını söylemekte ise de hocası Hüşeym b. Beşîr’in et-Tefsîr’ini rivayet etmiş olması sebebiyle (bk. Sezgin, I, 38) böyle bir hükme varılmış olabileceği akla gelmektedir.

Devrakī Bağdat’ta ölmüştür.

BİBLİYOGRAFYA

İbn Sa‘d, eṭ-Ṭabaḳāt, VII, 360.

İbn Ebû Hâtim, el-Cerḥ ve’t-taʿdîl, IX, 202.

Hatîb, Târîḫu Baġdâd, XIV, 277-280.

İbn Ebû Ya‘lâ, Ṭabaḳātü’l-Ḥanâbile, I, 414-415.

Sem‘ânî, el-Ensâb, V, 353-354.

Zehebî, Aʿlâmü’n-nübelâʾ, XII, 141-144.

a.mlf., Teẕkiretü’l-ḥuffâẓ, II, 505-506.

İbn Hacer, Tehẕîbü’t-Tehẕîb, XI, 381-382.

Dâvûdî, Ṭabaḳātü’l-müfessirîn, II, 377.

İbnü’l-İmâd, Şeẕerât, II, 126.

Hediyyetü’l-ʿârifîn, II, 537.

Ziriklî, el-Aʿlâm (Fethullah), VIII, 194.

Sezgin, GAS, I, 38.