Dünyada ve Türkiyede Jandarma Teşkilatlarında Dönüşüm (Olgun Altundaş)

Dünyada ve Türkiyede Jandarma Teşkilatlarında Dönüşüm Olgun Altundaş TİAV
Genelde dünya jandarma teşkilatlarındaki değişimi ele alan bu çalışma, özel olarak Türk ve Fransız Jandarmalarında gerçekleştirilen yapısal reformlar ve sonrasında meydana gelen dönüşümler karşılıklı olarak irdelemektedir. Zira, Türk ve Fransız Jandarma teşkilatları gerek tarihi geçmişleri, imkân ve kabiliyetleri ile profesyonel personel sayıları açısından diğer jandarma teşkilatlarına örneklik teşkil eden ve birbirine oldukça benzeyen iki köklü jandarma teşkilatı özelliği göstermektedir.
Bu karşılıklı çalışmada Fransız Jandarmasının 2009 yılında ve devamında yapılan yasal düzenlemelerle savunma bakanlığından koparılarak İçişleri Bakanlığına bağlandığı, bununla birlikte, bilindiğinin aksine, jandarmanın kuruluşundan itibaren var olan askeri statüsünün yasal olarak güvence altına alındığı, jandarmanın başta eğitim ve disiplin olmak üzere birçok açıdan savunma bakanlığına bağlılığının korunduğu görülmektedir. Böylelikle, Fransızca yakınlaşma (rapprochement) olarak ifade edilen jandarma reformunda jandarmanın bir yandan asker diğer yandan kolluk teşkilatı olarak geleneksel yapısının muhafaza edilmeye çalışıldığı söylenilebilir.
Buna karşılık, Türkiye’de yoğun olarak 25 Temmuz 2016 ve devamında gerçekleştirilen Türk Jandarma reformunda ise, Jandarma Teşkilatı tüm yönleriyle İçişleri Bakanlığına bağlanmış, askeri statüsü kaldırılarak, teşkilatlanma, kullandığı standartlar, araç gereç, eğitim, disiplin ve denetimi açısından Türk Polis Teşkilatı ile adeta eşitlenmiştir.  Böylelikle, Fransa’da görüldüğünün aksine Türk Jandarma reformunda jandarmanın bir yandan asker diğer yandan genel kolluk olma durumuna son verilmiş: Jandarmanın bir yandan Genelkurmay Başkanlığına bağlı iken diğer yandan İçişleri Bakanlığına bağlı olduğu nevi şahsına münhasır karmaşık bağlılık yapısı kaldırılmış, genel kolluk olarak sevk ve idaresi kuvvetlendirilmiştir